جای خالی نوآوری در پژوهش‌های دانشگاهی

دانشگاه‌های کشور و مراکز عالی تا به امروز به صورت برجسته به مقوله پژوهش در عرصه فناوری و نوآوری نپرداخته است که در همین زمینه باید حرکت جهادی و عزم ملی از سوی مسئولان دانشگاهی کشور برداشته تا عرصه برای توسعه علم و فناوری و ایجاد ایده های نو فراهم شود.

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز، زمانی که بحث از پژوهش و تحقیق در موضوعی مطرح می‌شود اکثر افراد تحصیلکرده فکر می‌کنند که تنها باید به دنبال پژوهش در مباحث مختلف که از سوی مسئولان دیکته می‌شود بپردازند، این در حالی است که در مقوله پژوهش بایستی در پی خلاقیت و نوآوری در این عرصه باشند تا بتواند با ایجاد نوآوری در فناوری و پژوهش گام مثبتی در این عرصه بردارند.

اکثر کارشناسان و مسئولان اعتقاد براین دارند که هنوز پژوهش نتوانسته در عرصه نوآوری و فناوری ورود پیدا کنند؛ بنابراین به منظور شکل‌گیری نظام‌های نوآوری وجود نهادهای متناسب در این حوزه ضروری است.

در دوران کنونی تولید علم و جنبش علمی با رونق و پیشرفت فناوری به طورکامل عجین شده است و می‌توان گفت که تولید، گسترش و ترویج علم تاثیر چشم گیری در همه زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور دارد.

اکنون که چرخ تولید علم در کشور با آهنگی پیش رونده در حرکت است، این سوال پیش می‌آید که اگر بنا باشد، تولید علم در کشور از دیدگاه فناوری مفید نباشد، فایده دست یافتن به جایگاه نخست علمی در منطقه برای کشور چیست؟ پژوهش‌های بنیادی برای کاربردی شدن و رفع نیازهای جامعه نیاز به ایجاد سازوکار و بسترسازی مناسب دارد.

سیاست‌گذاران علمی کشور باید با برنامه‌ریزی همه جانبه فناوری و نوآوری، سیاست هایی را جهت منجر شدن تولید علم به فناوری اتخاذ کنند؛ چرا که با این روش می‌توان به دانش فنی، داد و ستد، ارزش افزوده، صنعت برتر و در یک کلام به ثروت ملی دست یافت.

در همین راستا اسماعیل قادری‌فر رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری، معتقد است گام دوم انقلاب ستاره قطبی حرکت کشور برای رسیدن به قله‌های تعالی است. رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانیه بسیار مهم و راهبردی گام دوم به مقوله مهم پژوهش، نوآوری و فناوری به عنوان اولین اصل و به عنوان یکی از بنیادی ترین رویکردهای کشور که باید با تکیه با آن به پیشرفت و توسعه نایل شد، توجه کرده است.

معاونت علم و فناوری در برنامه‌ریزی خود، توسعه کمی و کیفی فعالیت شرکت‌های دانش بنیان را از یک طرف و نیز توسعه مفهومی تحت عنوان زیست بوم نوآوری را سرلوحه کاری خود قرار داده است تا بتوانیم معنویات معظم له را محقق کنیم. همچنین بتوانیم از خیل عظیم دانشجویان و محققانی که که در کشور هست با یک مسیر و مفهوم جدیدی تحت عنوان توسعه کارآفرینی فناورانه استفاده کنیم.

همچنین معاونت علمی برنامه های خود را براین مبنا تنظیم کرده است. بنابراین سال 98 شتاب بخشی به حوزه علم و فناوری به عنوان مقوم اقتصاد مقاومتی در کشور است.

جمیله علم‌الهدی رئیس پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی معتقد است که ما در این پژوهشکده رویکرد فناوری را در جهت توسعه کسب و کار فرهنگی دنبال می‌کنیم. ما باید این نکته را در نظر داشته باشیم.

رئیس پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی براین باور است که اگر کسب وکاری با رویکرد سودجویانه در اقتصاد دانش‌بنیان شکل گرفته باشد، مطمئنا آثار منفی بر جامعه خواهد گذاشت.

او معتقد است که کسب و کارهای دانش بنیان را برای ایجاد رقابت در بین دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی توسعه یابد. بنابراین تحقیقات ما باید به گونه ای باشد که لایه های فرهنگی و زیست بوم کشور خودمان را در موضوع اقتصاد یا هر موضوع دیگری که به توسعه علم وفناوری کمک کند.

علم الهدی می گویدکه بایستی رویکرد همه جانبه برای گسترش تحقیقات و دانش در دانشگاه‌ها شکل بگیرد تا بتوانیم از طرح‌ها و ایده‌های فناورانه حمایت کنیم.

علی‌اکبر محمدی مشاور سازمان بهداشت جهانی اعتقاد براین باور است که دانشگاه‌های ما بیشتر دانش محور بوده نه مهارت محور؛ تنها راه آن این است که با ارائه مشوق‌های حمایتی بخش خصوصی را وارد این حوزه کنیم و قراردادهایی در جهت همکاری و تعامل صنعت و دانشگاه به ثمر برسانیم. در همین رابطه بایستی از توانمندی و استعدادهای نخبگان جوان که تحقیقاتی در جهت تولید محصول و یا خدمات محور در جهت رفع نیاز صنایع نیاز دارند، بهره بگیریم.

او معتقد است که باید پایان نامه هایی با حمایت صنعت و بخش خصوصی در راستای رفع نیازهای کشور در حوزه دارو و غذا در دانشگاه‌ها تعریف شود چرا که با این روش می‌توان جنگ اقتصادی یا به نوعی جنگ علمی و تکنولوژی که اروپا و آمریکا علیه کشورمان تحمیل کرده، مبارزه کنیم.

سیستم آموزشی کشور مهارت محور نیست بیشتر دانش محور است این بخشی از اظهارات محمدی است.او می گوید که بایستی تحول بزرگی در این عرصه صورت گیرد تا سیستم آموزشی در دانشگاه‌ها اصلاح شود. بنابرانین دانشگاه‌ها باید تبدیل به پژوهشگاه‌های آموزشی شوند نه اینکه دانشگاه از پژوهشگاه جدا شود.

محمدی بر این باور است که متاسفانه در دانشگاه‌های کشور و مراکز عالی هنوز به صورت برجسته و چشمگیر به مقوله پژوهش در عرصه فناوری و نوآوری پرداخته نشده شاید این موضوع بیانگر این باشد که دانشگاه‌های کشور بیشتر دانش محور بوده و به سمت و سوی مهارت پروری و کسب درآمد نرفتند بایستی حرکت جهادی و عزم ملی از سوی مسئولان کشور برداشته شود تا عرصه برای توسعه علم و فناوری و ایجاد ایده های نو فراهم شود.

انتهای پیام/

کد خبر: 1001236

وب گردی

وب گردی