به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، در روزهای تحریم اقتصادی و فشارهای همهجانبه از سوی دولت آمریکا، علم شاید تنها دریچه و روزنه نجات باشد. دانشمندان و محققان ایرانی با بهرهگیری از علوم روز دنیا و البته مهندسی معکوس تاکنون اجازه ندادهاند چرخ تولید علم در کشور از حرکت بازبماند. دانشگاههای ایران مخصوصا دانشگاههای سطح یک مانند تهران، فردوسی، شهید بهشتی، صنعتی شریف، امیرکبیر و ... وظیفه سنگینتری بر دوش داشتند و با اعزام دانشجو، تبادل استاد و جذب دانشجوی خارجی سعی کردند چراغ تبادلات علمی بینالمللی را روشن نگه دارند؛ ولی ظاهرا غربیها از پویایی علم در ایران چندان خوشحال به نظر نمیرسند.
تحریم دو دانشگاه بزرگ ایران
29 بهمن 97، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از تحریم دو دانشگاه شهید بهشتی و صنعتی شریف به دلیل فعالیتهای علمی در عرصه انرژی هستهای از سوی کشورهای خارجی خبر داد. منصور غلامی البته مدعی شد رایزنیهایی برای رفع تحریمها انجام داده است؛ ولی بعد از گذشت بیش از 3 ماه، هنوز تغییری حاصل نشده و تحریم دو دانشگاه ایرانی به قوت خود پابرجاست.
وزیر علوم عصر سهشنبه 23 بهمن 97 برای شرکت در سومین نشست کارگروه همکاریهای علمی و فناوری بین جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا به بروکسل سفر کرد. حسین سالار آملی قائم مقام وزیر علوم در امور بینالملل از جمله همراهان غلامی در سفر به بلژیک بود وی اتحادیه اروپا به همراه روسیه، چین و ژاپن را جزو کشورهای هدف علم و فناوری ایران دانست و از افزایش تعداد اعزامهای دانشجویان ایرانی به اتحادیه اروپا برای تحصیل در مقطع دکتری سخن گفت؛ ولی وزیر علوم بعد از بازگشت، خبر تحریم دو دانشگاه ایرانی را رسانهای کرد؛ خبری که در تضاد با اهداف سفر بالاترین مقام علمی ایران به اروپا قرار داشت.
اروپا تحریم کرد یا آمریکا؟
البته غلامی در گفتوگوی خود به صورت شفاف مشخص نکرد تحریمها دقیقا از سوی کدام کشور صورت گرفته و به ذکر عبارت «کشورهای خارجی» بسنده کرد؛ صحبتی که باعث شد سایه ابهام نیز فضای علمی کشور را دربرگیرد؛ چرا که معلوم نشد آمریکا چنین تحریمی را به دو دانشگاه شهید بهشتی و صنعتی شریف تحمیل کرده یا اروپا، مسیر تبادلات علمی بینالمللی را برای ایران سخت کرده است.
هر چند تعداد قابل توجهی از متولیان آموزش عالی در کشور مانند عبدالحمید علیزاده، مدیرکل امور دانشجویان غیر ایرانی سازمان امور دانشجویان معتقدند علم، کالایی تحریمناپذیر است؛ ولی نمیتوان کتمان کرد تبادلاتی مانند اعزام دانشجو برای ادامه تحصیل و شرکت استادان در دورهها و وُرکشاپها جهت ارتقای سطح علمی حداقل در سطح دو دانشگاه بزرگ ایران دچار اختلال شده است.
به این آتش، باد نزنید
منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در گفتوگویی کوتاه به ادامه تحریمها علیه دو دانشگاه ایرانی، واکنش نشان داد و البته تأکید کرد این بحث، پایان یافته ولی در عمل، دو دانشگاه صنعتی شریف و شهید بهشتی همچنان هدف تحریم قرار دارند. غلامی در اینباره به ایسکانیوز، گفت: «بحث تحریم دانشگاههای ایرانی، تمام شده است. به این آتش، باد نزنید. هیچ چیز مهمی نیست.»
وی ترجیح داد تحریم دو دانشگاه بزرگ و سطح یک را بیاثر تلقی کند: «اگر کسی مدعی است این تحریمها در ارتباط بینالمللی این دو دانشگاه و جامعه علمی ایران، مشکل ایجاد میکند، شخصا بیاید و درباره مشکلات توضیح دهد.»
خطای استراتژیک آقای وزیر
یکی از مدیران وزارت علوم در گفتوگو با ایسکانیوز، رسانهای کردن و اعلام رسمی تحریم دو دانشگاه تهران و شهید بهشتی را خطای استراتژیکی از سوی وزیر علوم قلمداد کرد و از گلایههای معاونان و مدیران زیرمجموعه وزارت علوم در محفل خصوصی خطاب به منصور غلامی خبر داد.
ظاهرا قرار نبوده تحریم دانشگاههای ایرانی توسط وزیر علوم رسانهای شود تا فضای علمی کشور از التهاب در امان بماند؛ ولی غلامی خبر از تحریم دو دانشگاه صنعتی شریف و شهید بهشتی داد و گفت: «در واقع یک سوءتفاهم بین مراکز بینالمللی و دانشگاههای ما اتفاق افتاده؛ هر دانشگاه داخلی ایران که در زمینه فیزیک هستهای فعالیت داشته یا مقالاتی چاپ کرده، نشان از یک دستاورد خوب علمی دارد؛ اما به دلیل سوءظن مقامات این کشورها نسبت به فعالیتهای هستهای ایران، کشورمان در لیست تحریمهای بینالمللی قرار گرفته است.»
وزیر علوم با مسئولان اروپایی صحبت کرده و توضیح داده دانشگاههای ایرانی صرفا فعالیت علمی انجام میدهند، جمهوری اسلامی ایران به دنبال سلاح هستهای نیست و دانشگاههای کشورمان نیز به دنبال فعالیت علمی برای استفاده دستاوردهای صلحآمیز انرژی هستهای هستند؛ پاسخی که تاکنون قانعکننده نبوده و تحریمها را پابرجا نگه داشته است. البته تلاش مدیران وزارت علوم همچنان ادامه دارد. محمود فتوحی و حسن صدوق، رؤسای دانشگاه تحریم شده شربف و بهشتی از طریق وزارت علوم و وزارت امور خارجه، لغو احتمالی تحریمها را پیگیری میکنند؛ ولی بعید به نظر میرسد با توجه به شرایط سیاسی کشور، چنین رویایی در دسترس باشد.
انتهای پیام/