به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، دولت آمریکا در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ، فشارهای سیاسی و اقتصادی را بر ایران افزایش داده و از هیچ روزنه‌ای برای گسترش دایره تحریم‌ها چشم‌پوشی نمی‌کند. دولتمردان آمریکا بارها مدعی شده‌اند دارو در فهرست تحریم‌ها جایی ندارد و جان مردم ایران را در بازی‌های سیاسی خود دخیل نمی‌کنند ولی در عمل، رفتاری متفاوت نشان داده و حتی اجازه نمی‌دهند شیشه کوچکی برای جابه‌جایی دارو از مرزهایش به سمت ایران پرواز کند. در جدیدترین اتفاق، خبر دستگیری دانشمند ایرانی در آمریکا، رسانه‌ای شده؛ خبری که البته 8 ماه از وقوعش می‌گذرد ولی به تازگی مورد توجه رسانه‌های خارجی قرار گرفته است. پلیس آمریکا، مسعود سلیمانی، استاد دانشگاه تربیت مدرس را به دلیل همراه داشتن شیشه حاوی هورمون رشدی که شاگردش برایش آورده، در سفر بعدی دستگیر کرده و مدعی نقض تحریم‌ها شده است.
دستگیری خبرساز
تا آخرین روزهای اردیبهشت‌ماه 98، اگر نام مسعود سلیمانی را در گوگل، جست‌وجو می‌کردید، تصویر رئیس فدراسیون اسکواش و بسکتبالیست ملی‌پوش و مصاحبه‌های آنها با رسانه‌های مختلف در مقابل دیدگان شما نقش می‌بست؛ اما حالا بیشتر جست‌وجوها به گزارش‌ها، مصاحبه‌ها و واکنش‌های متعدد نسبت به دستگیری دانشمند ایرانی در آمریکا، اختصاص دارد؛ دانشمندی که از مهرماه 97 در زندان‌های آمریکا به سر می‌برد ولی بعد از 8 ماه، خبر بازداشت او به صدر اخبار رسانه‌های داخلی و خارجی رسیده و مسئولان عالی‌رتبه کشوری در خصوص ابعاد مختلف ماجرا صحبت کرده‌اند.
یعقوب فتح‌اللهی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تربیت مدرس روز 28 اردیبهشت‌ماه سال جاری اعلام کرد مسعود سلیمانی، محقق، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس از 15 مهرماه سال گذشته در بدو ورود به آمریکا و به دلایل نامعلومی بازداشت شده است. به گفته معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تربیت مدرس، دو محقق دیگر نیز به همراه مسعود سلیمانی بازداشت؛ اما با قرار وثیقه آزاد شده‌اند.
«دیلی ریپورت» وابسته به سایت law.com، مریم جزایری، محقق ایرانی و محبوبه قائدی، محقق دانشگاه «ییل»، از قدیمی‌ترین و معتبرترین دانشگاه‌های آمریکا و دانشجویان سابق مسعود سلیمانی معرفی کرده و از آزادی آنها با وثیقه‌های 200 و 250 هزار دلاری خبر داده است.
دردسرهای هورمون رشد
آمریکا در سال‌های اخیر تحریم‌های اقتصادی فراوانی به ایران تحمیل کرده؛ اما همیشه مدعی بوده غذا و دارو را از فهرست تحریم‌ها، مستثنی کرده است؛ ادعایی که بسیاری از مسئولان دولتی مردود دانسته و آن را عوام‌فریبی می‌دانند. علی نوبخت حقیقی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی چندی پیش در این باره تأکید کرد که تحریم سیستم‌های بانکی، بیمه و کشتی‌رانی بر روی تأمین دارو تأثیر می‌گذارد و این‌که بگوییم دارو تحریم نشده، عوام‌فریبی است.
از طرفی آمریکا، تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی را از فهرست تحریم‌ها خارج نکرده و دستگیری دانشمند ایرانی، گواهی بر این مدعاست. رسول سلیمانی، برادر مسعود سلیمانی علت بازداشت برادرش را همراه داشتن چند عدد ویال (ظروف شیشه‌ای کوچک) هورمون رشد دانسته که کاربرد تحقیقاتی دارند و اتفاقا جزو داروهای تحریمی هم به شمار نمی‌روند. مشخص نیست دولت آمریکا انتظار دارد داروهایی که به زعم خودش از تحریم‌ها مستثنی هستند را محققان ایرانی در جیب‌های خود بریزند یا در کیسه‌های نایلونی به ایران منتقل کنند؟!
خبر دستگیری چرا بعد از 8 ماه رسانه‌ای شد؟
مریم جزایری، شاگرد مسعود سلیمانی در سال 2016 قصد خروج از آمریکا و سفر به ایران را داشته و همچنین درصدد بوده هورمون رشد را به دست استادش برساند؛ اما گمرک فرودگاه، ماده را ضبط کرده و پرونده قضایی تشکیل می‌دهد.
صفحه رسمی مسعود سلیمانی در سایت دانشگاه تربیت مدرس، سوابق تحصیلی او را دکتری هماتولوژی آزمایشگاهی و بانک خون از این دانشگاه تعریف می‌کند. او دانشیار دانشکده علوم پزشکی بوده و در بخش علایق پژوهشی‌اش هم گرایش‌هایی مانند سلول‌های بنیادی مغز استخوان و بند ناف، انتقال ژن، مهندسی بافت و ... دیده می‌شود. سلیمانی در یک برنامه تلویزیونی گفته بود 12 کتاب در زمینه سلول‌های بنیادی چاپ کرده است؛ اما ظاهرا دولت آمریکا تمایل ندارد حتی تجهیزات آزمایشگاهی به ایران بیاید، چه برسد به این‌که دانشمندان ایرانی تبادلات علمی با محققان کشورش داشته باشند.
واکنش وزارت علوم به بازداشت دانشمند ایرانی
منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری آمریکا هم نسبت به دستگیری محقق ایرانی واکنش نشان داد و روز اول خردادماه 98 در این باره گفت: «تعدادی از استادان ایرانی که در برخی زمینه‌ها تحقیق کرده، مقاله داشته یا اقدام به سفارش و خرید تجهیزات آزمایشگاهی کرده‌اند را شناسایی کرده و از طریقی به اسامی آنها دست یافته است. ایران و دولت آمریکا با یکدیگر ارتباطات سیاسی ندارند و همین موضوع سبب شده کار کمی سخت پیش برود.»
غلامی البته دستگیری مسعود سلیمانی و دیگر نخبگان ایرانی را اقدامی عمدی و خصمانه از سوی آمریکا قلمداد کرد: «دولت آمریکا به عمد اساتید برجسته و نخبگان علمی ایران را دستگیر می‌کند و به نظر نمی‌رسد این موضوع بدون برنامه‌ریزی و اتفاقی رخ داده باشد.»
محمدحسین نصرتی، مدیر روابط عمومی دانشگاه تربیت مدرس هم در گفت‌وگو با ایسکانیوز، از سفر مسعود سلیمانی به آمریکا برای انجام تحقیقات مشترک خبر داد و گفت: «استاد برجسته دانشگاه تربیت مدرس از 27 مهرماه سال گذشته در قالب فرصت مطالعاتی برای تحقیق مشترک با یکی از محققان آمریکا در خصوص سلول‌های بنیادی به این کشور رفت؛ اما متأسفانه به اتهام نقض تحریم‌های این کشور بازداشت شد. متأسفانه مسعود سلیمانی قبل از ورود به خاک آمریکا توسط پلیس «اف‌بی‌آی» دستگیر و ویزای تحقیقات علمی این استاد توسط آمریکا لغو شد. این خلاف اصول دانشگاهی و موازین بین‌المللی است. آخرین دادگاهی که قرار بود برای مسعود سلیمانی برگزار شود، 25 اردیبهشت‌ماه بود که آن دادگاه هم از طرف دولت آمریکا لغو شد.»
دانشگاه تربیت مدرس، وزارت علوم و وزارت امور خارجه تلاش‌های زیادی برای آزادی استاد برجسته ایرانی انجام داده‌اند؛ اما پروسه آزادی با مشکلاتی مواجه شده است.
حسین سالار آملی، قائم‌مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل مهم به انتقاد از رفتار دولت آمریکا پرداخت و به ایسکانیوز گفت: «متأسفانه استاد بازداشتی یکی از دانشمندان برجسته کشور و دنیاست و این اقدام صورت گرفته از سوی دولت آمریکا به هیچ عنوان قابل توجیه نیست. امیدواریم او در اسرع وقت به کشور بازگردد و به جامعه کمک کند.»
در شرایطی که آسمان روابط ایران و آمریکا تیره و تارتر از همیشه است و ترامپ برای رسیدن به خواسته‌هایش، از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کند، بعید به نظر می‌رسد وزارت علوم و حتی امور خارجه ایران بتوانند اقدام مؤثری برای آزادی دانشمند ایرانی انجام دهند، مگر این‌که آمریکا بخواهد به قوانین بین‌المللی احترام بگذارد و علم را از سیاست جدا کند.
انتهای پیام/
