به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، سیزدهمین همایش سالانه استادان و دانشجویان ایرانی خارج از کشور با عنوان «تمدن نوین اسلامی؛ فرصت‌ها-چالش‌ها» در مشهد مقدس برگزار شد.
محمدرضا مخبر دزفولی در این همایش اظهار کرد: همه فعالان در حوزه علم و فناوری کشور اعم از استادان دانشگاه، دانشجویان و پژوهشگران این بخش باید بدانند در این کشور چه تلاش علمی عظیمی صورت گرفته است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: حرکت علمی کشور در سال‌های بعد از انقلاب اسلامی همواره به سمت جلو و پیشرفت حرکت کرده و علیرغم همه محدودیت‌ها که برای کشورمان ایجاد شده، حرکت علمی کشور متوقف نشده است.
وی در ادامه گفت: این موضوع موجب تعجب مراکز معتبر علم‌سنجی بین‌المللی نیز شده است که چگونه کشوری که در سال 1357 سهم ناچیزی از تولید علم را به خود اختصاص داده بود، در این چهار دهه به این پیشرفتها رسیده است؟ گام نخست در مسیر پیشرفت علمی کشور، بازسازی و نوسازی زیرساخت‌های علمی مانند دانشگاهها، پژوهشگاه‌ها و غیره بود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: این پیشرفتها تصادفی ایجاد نشد بلکه حاصل وجود یک نهاد توانمند و قوه عاقله در نظام اسلامی بود که این نهاد بدون تردید شورای عالی انقلاب فرهنگی است. قدرت‌های جهانی، برخی از رشته‌های علوم و فناوری‌های پیشرفته را برای کشورهایی مانند کشورمان، منطقه ممنوعه و خط قرمز قلمداد کردند اما دانشمندان کشور بدون توجه به این نگاه استکباری خطوط قرمز را درهم شکستند و وارد این نقاط ممنوعه شدند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران افزود: تدوین اسناد راهبردی حوزه علم و فناوری توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی، بدون تردید در این پیشرفتها نقش غیر قابل انکاری دارد. در این اسناد با نگاه به وضعیت فعلی و ترسیم خط مشی‌های حرکت در آینده و با توجه به مزیت‌ها، منابع و محدودیت‌ها برای حوزه‌های فناوری و به ویژه فناوری‌های نوین، راهبرد و راهکار مقرر شده است.
انقلاب فرهنگی تلاش برای بازگرداندن دانشگاه به جایگاه اصلی خود بود
مخبر دزفولی با تشریح شرایط کشور در سال 1359 به عنوان سال وقوع انقلاب فرهنگی گفت: در آن سال دانشگاه‌های کشور به جای آن‌که مکان علم و دانش باشد به اتاق جنگ گروهک‌های ضد انقلاب تبدیل شده و انقلاب فرهنگی در حقیقت تلاش برای بازگرداندن دانشگاه به جایگاه اصلی خود بود.
وی با اشاره به برخی آمار از وضعیت دانشگاه‌های کشور افزود: زمانی که انقلاب فرهنگی صورت گرفت تعداد دانشگاه‌های جامع کشور حدود 25 دانشگاه بود اما امروز این تعداد به 250 دانشگاه جامع رسیده است.
عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: بی‌انصافی است که برخی حرکت عظیم علمی کشور را در نگارش مقاله محدود کنند و چشم خود را به جنبه‌های دیگر این حرکت ببندند. پیش از انقلاب اسلامی بر اساس آمار موجود از هر 20 داوطلب یک داوطلب می‌توانست وارد دانشگاه شود؛ اما امروز در برخی دانشگاهها ظرفیت خالی داریم، یعنی ظرفیت ایجاد شده از متقاضیان بیشتر است.
وی افزود: امروز در کشور بیش از 2 هزار و 500 دانشگاه و مرکز آموزش عالی وجود دارد و این ظرفیت عظیم بدون تردید پشتوانه حرکت علمی و فناوری کشور است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با تأکید بر نقش دفاع مقدس در پرورش روحیه خودباوری در کشور ادامه داد: در آن دوره با توجه به الزامات دفاع از کشور و همچنین محدودیت‌های موجود فرزندان این ملت در بسیاری از شاخه‌های علمی مانند مهندسی، علوم پزشکی و غیره به دستاوردهای حیرت‌انگیزی نائل شدند. امروز در کشورمان و در همه رشته‌های مورد نیاز، مقاطع تحصیلات عالی وجود دارد. امروز به مدد این ظرفیت‌ها امکان ورود فرزندان با استعداد ملت به مقاطع عالی علوم و فناوری‌های بسیار پیشرفته وجود دارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: در اوایل دهه 90 میلادی ایران و عراق در مجموع سه دهم درصد از تولید علم جهان را به خود اختصاص داده بودند، اما امروز و با گذشت حدود 30 سال نزدیک به 2 درصد از تولید علم جهان به کشورمان اختصاص دارد. بر اساس آمار مستند جهانی تعداد مقالات علمی کشور طی 10 سال از هزار مقاله به 50 هزار مقاله رسیده و بررسی‌های همین نهادها نشان می‌دهد که این مقالات دارای کیفیت خوبی است.
سرعت رشد علمی ایران بیش از 13 برابر سرعت رشد علمی در جهان است
وی افزود: بر اساس آمار ارائه شده توسط نهادهای معتبر بین‌المللی سرعت رشد علمی ایران بیش از 13 برابر سرعت رشد علمی در جهان است. یکی از نهادهای علم سنجی بین‌المللی به نکته جالبی اشاره کرد؛ بعد از وقوع سه جنگ در منطقه غرب آسیا یعنی حمله رژیم بعثی به کشورمان و جنگ اول و دوم خلیج فارس، تنها کشوری که در این جنگ‌های خانمان برانداز منطقه‌ای سربلند بیرون آمد، ایران بود. پیشرفت غرورانگیز علمی و فناوری کشورمان آن‌چنان غیر قابل انکار است که برخی نهادهای به ظاهر بی‌طرف علم سنجی از پیشرفتها ابراز نگرانی کرده‌اند.
وی با اشاره به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای مقابله با تقلب‌های علمی افزود: در زمینه مبارزه با انتشار مقالات در نشریات غیر معتبر، فهرست این نشریات با همکاری همه نهادهای مسئول تدوین شد و انتشار مقاله در نشریات غیر معتبر هیچ اثری در ارتقای پایه علمی نویسنده این مقاله نخواهد داشت. در روند اعتبارسنجی فعالیت‌های پژوهشی هم تلاش کردیم به پروژه‌ها و طرح‌های مشترک بین دانشگاه‌های داخلی و خارجی و حرکت در مسیر دیپلماسی علمی و فناوری امتیاز بیشتری بدهیم.
عضو ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور گفت: اگر امروز فرزندان رشید این ملت در سپاه پاسدران موفق شده‌اند پهپاد بسیار پیشرفته و رادارگریز آمریکایی را سرنگون کنند بدون تردید این موفقیت غرورآفرین حاصل تلاش علمی دانشمندان کشورمان در حوزه فناوری‌های بسیار پیشرفته است. در انرژی هسته‌ای، نانوفناوری، سلولهای بنیادین، زیست فناوری و غیره هم ما شاهد این پیشرفتها هستیم که توانسته‌اند امنیت و آرامش کشور را تضمین کنند.
مخبر دزفولی با انتقاد از کسانی که پیشرفت‌های علمی کشور را در نوشتن مقالات محدود می‌کنند، ادامه داد: دانشگاه در این 4 دهه فقط مقاله ننوشته بلکه تولید علم کرده و بدون تردید نوشتن مقاله علمی باکیفیت، بخشی از تولید علم است و ارجاعات صورت گرفته به مقالات علمی دانشمندان کشورمان نشان می‌دهد که این مقالات دارای کیفیت بالایی هستند. بر اساس آمار نهادهای معتبر علم سنجی بین‌المللی در سال 2007 میلادی 78 مقاله علمی دانشمندان کشورمان بین مقالات پراستناد و دارای ارجاع فراوان بوده؛ اما امروز و در سال 2019 این رقم به 460 مقاله رسیده است.
وی با اشاره به دشمنان پیشرفت علمی ملت ایران افزود: باید همه بدانند که دشمنان داخلی و خارجی هم از نظر نرم‌افزاری و هم از نظر سخت‌افزاری سعی دارند تا این جریان عزت آفرین را مخدوش کنند. در بُعد دشمنی نرم افزاری تلاش می‌کنند کیفیت و اصالت پیشرفت‌های علمی ما را زیر سوال ببرند و در بُعد سخت افزاری هم با تحریم، ترور و غیره تلاش دارند روند را کُند و متوقف کنند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مطالب منتشر شده در نشریه «Science» گفت: چند سال پیش خبرنگار این نشریه گزارشی از وضعیت فروش پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی نوشت و با غرض ورزی این نارسایی را به کل جریان علمی کشور منتسب کرد. بدون تردید این مطلب در قالب عداوت و دشمنی با پیشرفت‌های علمی کشور قابل ارزیابی است.
مخبر دزفولی ادامه داد: تنها 9 درصد از مقالات علمی کشور در نشریات بی‌کیفیت متشر شده و 72 درصد مقالات علمی کشور در نشریات معتبر بین‌المللی و 19 درصد هم در نشریات معتبر داخلی منتشر شده است. جای تعجب فراوان است که علیرغم این آمار روشن هنوز دشمنان از کیفیت پایین مقالات علمی کشورمان سخن می‌گویند.
96 درصد مقالات علمی توسط محققان مقیم کشور نوشته شده است
مخبر دزفولی با اشاره به آمار محققان و دانشمندان نویسنده مقالات علمی کشورمان گفت: 96 درصد مقالات علمی کشورمان توسط دانشمندان و محققان مقیم کشور نوشته شده و از این 96 درصد هم تنها در 20 درصد مقالات، دانشمندان و محققان ایرانی مقیم خارج از کشور مشارکت داشته‌اند و فقط 6 درصد مقالات علمی کشورمان توسط محققان و دانشمندان مقیم خارج از کشور نوشته شده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر مفهوم "جامعه دانش‌بنیان" گفت: طبق برنامه‌ای که برای خود ترسیم کرده‌‍‌ایم، قرار است به جایگاه اول علمی در منطقه غرب آسیا برسیم و برای رسیدن به این هدف باید زیرساخت‌های لازم برای دانش‌بنیان شدن همه ابعاد جامعه را فراهم کنیم.
وی با اشاره به موضوع تمدن نوین اسلامی افزود: برای ساخت تمدن نوین اسلامی، سه ضلع لازم است که این سه ضلع عبارتند از علم و فناوری، فرهنگ دینی و اقتصاد. در ضلع علم و فناوری خوشبختانه وضعیت قابل قبولی داریم و حرکت ما رو به پیشرفت است؛ اما در حوزه اقتصاد هنوز کاستی‌ها و مشکلات فراوانی وجود دارد.
مخبر دزفولی در تشریح موضوع فرهنگ دینی در پایان گفت: در فرهنگ اسلامی و انقلابی هم علیرغم برخی مشکلات، توفیقات زیادی داشته‌ایم؛ اما در حوزه اقتصاد هنوز کاستی‌ها و مشکلات فراوانی وجود دارد.
انتهای پیام/
