شایان دنیادیده_ به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، انتخاب رشته تحصیلی را می توان یکی از مهمترین و چالش برانگیزترین انتخابهای زندگی هر فرد در نظر گرفت. این انتخاب اگر درست انجام شود، می تواند آینده ای روشن همراه با نشاط و انگیزه را در پی داشته باشد؛ اما سهل انگاری و عدم توجه به این موضوع، آثار منفی و جبران ناپذیری را به همراه دارد که فرد را تا آخر عمر پشیمان و سرخورده خواهد کرد.
افراد دارای ویژگیهای روحی، علایق، سلایق، طرز فکرهای مخلف و تیپهای شخصیتی گوناگون هستند که آن ها را در مراحل گوناگون زندگی به کار می گیرند. برخی افراد درون گرا و برخی برون گرا هستند؛ تواناییهای اشخاص نیز با یکدیگر تفاوت دارد و هر شخص بر اساس تواناییهایی که دارد، به مسیر زندگی خود جهت میدهد.
انتخاب رشته تحصیلی ارتباط متقابلی با ویژگی های فردی و توانایی اشخاص دارد که افراد با شناسایی تواناییها و ویژگیهای شخصیتی خود، اقدام به انتخاب رشته می کنند؛ توجه به این موضوع سبب میشود که فرد در دوران تحصیلی خود، عملکرد موفقیت آمیزی داشته و پس فارغ التحصیلی نیز با حضور در بازار کار، از رضایت شغلی کافی برخوردار باشد.
شاید برخی افراد آشنایی چندانی با تیپ شخصیتی و تواناییهای فردی خود نداشته باشند و نتوانند به خوبی آنها را مورد ارزیابی قرار دهند، به همین دلیل میتوانند با مراجعه به کلینیکهای روانشاسی یا مشاوران تحصیلی، تواناییها ویژگی های فردی خود مجددا بررسی کرده تا بتوانند بر اساس آن، رشته تحصیلی خود را انتخاب کنند.
هدایت تحصیلی، مسیری برای جهتدهی به دانش آموزان
با توجه به اهمیت موضوع انتخاب رشته در دانش آموزان، فراهم کردن بستری مناسب برای این که بتوانند انتخابی صحیح داشته باشند، امری ضروری است؛ در واقع هدایت تحصیلی را می توان راهنمایی یا مشخص کردن مسیری برای ادامه تحصیل در نظر گرفت تا دانشآموزان بر اساس نمراتی که در طول دوران تحصیل خود کسب کردهاند، به صورت آگاهانه انتخاب رشته کنند.
با توجه به افزایش جمعیت، کمبود شغل، تنوع رشتهها و اهمیت بازار کار، هدایت تحصیلی امری مهم و ضروری است که عدم توجه به آن میتواند مسیر اشتباه در مقابل دانش آموزان قرار دهد و انگیزه تحصیل و کار در آنها را نابود کند.
همچنین هدایت تحصیلی درست میتواند علاوه بر جهت دهی به دانشآموزان در راستای انتخاب رشته صحیح، استعدادها، تواناییها، علایق و ویژگیهای شخصیتی دانشآموزان را شناسایی کرده و آنها را در مسیر درست قرار دهد.
مسعود شکوهی مدیر کل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش پرورش معتقد است:« نظام تعلیم و تربیت وظیفهای دارد تا طرحریزی زندگی تحصیلی و شغلی دانش آموزان را فراهم کند و نباید به دانشآموز فقط بگوییم که مطالبی را حفظ کند و سپس امتحان بدهد. این ویژگی یک نظام تعلیم تربیت فعال و پویا است و دانشآموز باید به ویژگیها و توانمندیهایی دست پیدا کند تا بتواند از عهده تأمین نیازهای خود و جامعهاش برآید و از اینجهت است که برنامه هدایت تحصیلی برای نظام تعلیم و تربیت جایگاهی بسیار ویژه و مهم دارد».
با این تفاسیر، مدارس و دانشگاه ها وظیفه دارند که با بهرهگیری از کارشناسان متخصص در این زمینه، هدایت تحصیلی را به صورت دقیق و برنامه ریزی شده نهادینه کنند و برای توسعه آن، اهتمام بیشتری بورزند؛ چرا که آینده شغلی دانشآموزان به این موضوع وابسته است. در واقع هرگونه اختلال در روند انتخاب شغل نه تنها باعث ایجاد مشکلات زیادی برای فرد خواهد شد، بلکه میتواند تاثیر مستقیمی روی جامعه بگذارد.
آثار جبران ناپذیر نادیده گرفتن علایق دانشآموزان در هدایت تحصیلی
یکی از مهمترین معضلاتی که امروز دانش آموزان با آن مواجه هستند، نادیده گرفتن علایق آنها، از سوی والدین است؛ متاسفانه طی چند سال گذشته، فرهنگ غلطی در میان برخی خانواده شکل گرفته که فرزندان خود را صرفا به سمت انتخاب رشتههای مهندسی و پزشکی سوق می دهند. خانواده بدون در نظر گرفتن تواناییها و علایق فرزندان خود، آن ها را مجاب به انتخاب رشتههایی می کنند که شاید هیچگونه استعدادی در آنها نداشته باشند.
حضور دانش آموزان در رشته تحصیلی که به آن علاقهای ندارند، آنها در طول دوران تحصیل با مشکلات جدی مواجه خواهد کرد؛ بررسیها نشان میدهد که این افراد به علت عدم انگیزه و توانایی، قادر به پاس کردن واحدهای درسی خود در دانشگاه نخواهند بود و روند تحصیل آن ها را به کندی جلو خواهد برد؛ در واقع امکان دارد فردی چندین سال در آن رشته بماند و نتواند مدرک بگیرد. این موضوع سبب خواهد شد که این افراد به شغل هایی مانند مسافر کشی و شغل های آزاد گرایش پیدا کنند و نوعی بی زاری نسبت به تحصیلات دانشگاهی داشته باشند.
شهرام ترابی کارشناس ارشد آموزش و پرورش با اشاره به آمار 500 هزار نفری شرکت کنندگان در کنکور تجربی و هدف گذاری اکثریت آنان برای قبولی در رشته پزشکی تاکید میکند که عدم توجه والدین به علایق و استعدادهای فرزندان و توقعات بیجا از آنان منجر به هدر رفتن فرصتها برای برخورداری از یک زندگی بدون استرس و شاد شده است.
انتخاب رشته یا پرکردن جیب؟!
اهمیت انتخاب رشته و هدایت تحصیلی سبب شده که امروز بسیاری از دانشآموزان توجه بیشتری به این امر داشته باشند و به افرادی که در این زمینه تخصص کافی دارند، مراجعه کنند؛ مراجعه به افراد متخصص باعث میشود که افراد بتوانند با دیدی بازتر و نگاه تخصصیتر رشته تحصیلی خود را انتخاب کنند. این موضوع همچنین درصد خطا را به مقدار زیادی کاهش خواهد داد.
در این که مراجعه به افراد متخصص امری ضروری و مهم است شکی وجود ندارد، اما طی چند سال گذشته برخی افراد با سوء استفاده از ناآگاهی خانواده ها، اقدام به اخذ مبالغ نجومی برای انتخاب رشته داوطلبان ورود به دانشگاه می کنند. این افراد سودجو با تبلیغات پر زرق و برق، داوطلبان را برای مراجعه به آنها تشویق میکنند؛ حتی برخی از این افراد هیچ تخصصی در زمینه کاری خود ندارند و صرفا به دنبال پرکردن جیب های خود هستند.
وهاب اصغری کارشناس آموزشی و مدرس کنکور در گفت و گو با خبرنگار ایسکانیوز درباره مبالغ نجومی انتخاب رشته تاکید میکند: اشخاصی که به این امر مشغول هستند، بر مبنای اسم و رسم خود، مبلغی بین 300 هزار تومان تا 2 میلیون تومان از مراجعان دریافت میکنند.
وی معتقد است که یک انتخاب رشته خوب، زمانی 6 ساعته نیاز دارد که نیازمند اشراف دقیق بر روی دفترچه انتخاب رشته سازمان سنجش است؛ اما هرکسی میتواند این کار انجام دهد و کار چندان سختی نیست.
اصغری تاکید می کند که برخی از این افراد با سوء استفاده از ناآگاهی مراجعان، مبالغ میلیونی دریافت میکنند که هیچ دلیل منطقی ندارد. در واقع هرچه شخص اسم و رسم بیشتری داشته باشد، میزان پولی که از مراجعان دریافت می کند، بیشتر است.
گام بلند دانشگاه آزاد اسلامی برای هدایت تحصیلی دقیق
همانطور که گفته شد، هدایت تحصیلی برای انتخاب رشته صحیح، امری ضروری است که باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد؛ در این راستا دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به رسالت اجتماعی بودن که بر دوش دارد، تلاش میکند که بستری مناسب را برای هدایت تحصیلی داوطلبان ورود به دانشگاه فراهم کند تا آنها به صورت آگاهانه و دقیق، رشته تحصیلی خود را انتخاب کنند.
دکتر محمد مهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است، هدایت هوشمندانه تحصیلی با توجه به استعدادها به سمت اشتغال یکی از نیازهای اصلی کشور است.
به همین دلیل، در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی سراسر کشور، مراکزی تحت عنوان «مرکز مشاوره، هدایت تحصیلی و انتخاب رشته» تاسیس شده است تا داوطلبان ورود به دانشگاه با مراجعه به این مراکز، انتخاب رشته تحصیلی خود را به صورت دقیق و بر مبنای استعدادهای خود انجام دهند.
این مراکز آمادگی ارائه خدمات مشاوره و راهنمایی داوطلبان ورود به دانشگاه را درزمینه انتخاب رشته، تکمیل پرسشنامههای مربوط را از طریق حضور کارشناسان خبره و صاحبنام هر استان را دارند؛ همچنین این مراکز امکانات آموزشی و رشتههای واحدهای خود را به مراجعهکنندگان اعلام میکنند تا در صورت صلاح دید، در آن واحدها ادامه تحصیل دهند.
نکته قابل توجه این مراکز این است که تمامی خدمات مشاوره و هدایت تحصیلی، به صورت رایگان انجام میشود و هیچ گونه هزینهای از مراجعه کنندگان دریافت نخواهد شد.
دست آخر این که، هرچقدر داوطلبان ورود به دانشگاه برای انتخاب رشته خود دقت عملی بیشتری به خرج دهند، قطع به یقین از آینده خود رضایت خاطر بیشتری خواهند داشت و میتوانند برای جامعه خود، مفید و موثر باشند. توجه به استعدادها، علایق و ویژگیهای شخصیتی داوطلبان نیز در این راستا، امری مهم وضروری است.
با توجه به اهمیت این موضوع، تمامی مراکز علمی باید تلاش کنند که بستری مناسب را برای هدایت تحصیلی داوطلبان فراهم کنند تا هیچ فردی، به دلیل انتخاب نادرست و ناآگاهانه، انگیزه خود را برای ادامه تحصیل از دست ندهد. در همین راستا دانشگاه آزاد اسلامی با استفاده از تمام ظرفیتهای خود سعی کرده است این بستر را در واحدهای خود فراهم کند تا داوطلبان با نگاهی دقیق، برای ادامه تحصیل خود مسیر صحیح و دقیقی را انتخاب کنند.
انتخاب رشته دقیق، آیندهای روشن را برای داوطلبان ورود به دانشگاه رقم خواهد زد.
انتهای پیام/