به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز، حبیبه رحیمیان؛ نوآوری‌های حاصل از فناوری‌های تحول آفرین مبنای دیجیتال است. ظهور و بروز فناوری بلاک چین و اولین فرآورده آن تحت عنوان رمزارز، اساسا تبادلات ملی و پولی جهان را تحت تاثیر قرار داد. آشنایی با زیست‌بوم استخراج رمزارزها، باعث شناخت و به‌کارگیری هر چه بیشتر فناوری بلاک‌چین و استفاده از آن در سایر کاربردها از جمله پزشکی، زنجیره تامین کالا، تبادلات هویت و غیره خواهد شد.
صنعت استخراج رمز ارز باعث ایجاد استارت‌آپ‌های تخصصی این حوزه و نیز افزایش اشتغال در زیر بخش‌های آن از جمله ایجاد کیف پول دیجتالی، ایجاد صرافی‌های تخصصی رمز ارز طراحی و تولید تجهیزات مورد نیاز مراکز استخراج، توسعه مراکز آموزشی متعدد در خصوص آموزش‌های تخصصی و حرفه‌ای، ایجاد مراکز داده حرفه‌ای و غیره خواهد شد.
حال پس از ماه‌ها کشمکش بین نهادها و مراکز دولتی و خصوصی درباره قانونی بودن یا نبودن استخراج رمزارز، وزارت صنعت از امکان صدور مجوز قانونی استخراج آنها در روزهای پیش‌رو خبر داده است. البته این قانونی شدن اما و اگرهایی دارد. براساس این تصمیم، استفاده از رمزارزها صرفاً با قبول مسئولیت ریسک از سوی متعاملان بوده و مشمول حمایت و ضمانت دولت و سیستم بانکی نمی‌شود و بهره‌گیری از آن در مبادلات داخل کشور نیز مجاز نیست.
افزون بر این، فعالیت مورد اشاره همچون سایر فعالیت‌های صنعتی، مشمول مالیات خواهد بود و شمول معافیت از مالیات، منوط به صدور رمز ارز و بازگرداندن ارز حاصله به چرخه اقتصادی ایران است.
اطلاق کلمه صنعت به رمزارز
در همین رابطه حمیدرضا صالحی رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران، در گفت‌وگو با ایسکانیوز، با بیان این‌که پدیده بیت‌کوین امروزه در همه کشورها به عنوان یک صنعت شناخته شده است، گفت: استخراج رمزارز یا به اصطلاح بیت‌کوین به مرزهای ایران نیز رسیده است. در حال حاضر استخراج و تولید آن به دلیل ارزان بودن انرژی در کشور به صرفه‌تر بوده تا جایی‌که ما شاهد ایجاد مراکز تولید بیت‌کوین در کشور هستیم.
پیام باقری نایب رئیس سندیکای صنعت برق ایران، در گفت‌وگو با ایسکانیوز، با اشاره به اختلاف‌نظرها در حوزه استخراج رمزارزها نیز می‌گوید: قبلا تمام دستگاه‌های مرتبط با این حوزه اختلاف‌نظرهایی در نحوه تولید و استخراج داشتند؛ اما با آیین نامه‌ای که از سوی هیئت وزیران منتشر شد تقریبا تکلیف استخراج‌کنندگان مشخص شد. وزارت صمت استخراج رمزارز را یک نوع صنعت تلقی کرده و با ارائه مجوز و به رسمیت شناختن این صنعت ردیف تعرفه خاصی را نیز مشخص کرده است.
فرزاد اسماعیل زاده مدیرکل دفتر توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات وزارت صنعت اعلام کرد: با توجه به تصویب مصوبه استخراج رمز ارز در هیئت دولت اعطای مجوز فعالیت استخراج رمز ارز به وزارت صنعت واگذار شد. با توجه به نیاز این کسب و کارها به برق و پهنای باند مناسب، باید تاییدیه‌های لازم از وزارت نیرو و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دریافت شود.
می‌توان گفت فرایند استخراج رمزارز مستلزم هزینه‌های سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و برق قابل توجهی به خصوص در الگوریتم اجماع اثبات کار است. استفاده از برق یارانه‌ای جهت ماینیگ، سوء استفاده از برق ارزان در ساعات غیرپیک مصرف است. طبق آمار وزارت نیرو، میزان برق مصرفی در زمان پیک مصرفی در زمان‌های پیک حدود 50هزار مگاوات است.
بیت‌کوین و «برق مجانی»
یکی دیگر از مشکلات استخراج ارزهای دیجیتال در ایران، استفاده از برق ارزان و رایگان است که سبب سوءاستفاده‌های زیادی شده است.
در برخی کشورهای جهان استخراج ارز دیجیتال به دلیل گران بودن برق برای عموم مردم اقتصادی نیست؛ اما در ایران به دلیل ارزان بودن انرژی استخراج بیت‌کوین دارای مزیت نسبی است.
پیام باقری می‌گوید: موضوع استخراج رمزارزها دستگاه‌های مختلف از جمله وزارت نیرو را تحت الشعاع قرار داده بود به دلیل این که خوراک اصلی رمزارز برق است. قبل از آیین‌نامه دولت استخراج‌کنندگان به صورت زیرزمینی و غیرقانونی به اقدام به استخراج رمزارز می‌کردند. در واقع این امر مهم در جهت منافع ملی کشور نبود و به نوعی جفا در حق سایر مصرف‌کنندگان برق محسوب می‌شد.
وی معتقد است که ایران در شرایط سخت اقتصادی و فضای کسب‌وکار قرار دارد؛ بنابراین تولید بیت‌کوین برای فعالان اقتصادی، مسئولان کشور و بخش‌های مختلف مورد تایید نبود. اما الان با تعیین نرخ جدید فروش برق طبیعتا هر سرمایه‌گذاری که بخواهد در این صنعت سرمایه‌گذاری کند باید در چارچوب قانون مجوز لازم را از وزارت صنعت، معدن و تجارت دریافت کند. متوسط نرخ صادرات برق حدود 7 سنت است.
ورود دستگاه‌های دست دوم ماینینگ چینی به کشور
همچنین اخباری در برخی از سایت‌ها منتشر شده که بیانگر این است که برخی از دستگاه‌های مورد استفاده برای استخراج رمزارزها در کشور به صورت دست‌دوم وارد کشور شده است به طوری بخش خبری وب سایت بیت‌کوین اعلام کرده که تعداد زیادی از ماینرهای دست دوم از کشورهایی همچون چین به ایران منتقل شده‌اند تا از برق ارزان‌قیمت یارانه‌ای در این کشور نفت‌خیز برخوردار شوند.
اعطای برق یارانه‌ای به استخراج کنندگان بیت‌کوین صرفا به معنای دادن رانت به صاحبان این صنعت و ریختن سرمایه ملی در چیب عده‌ای بسیار قلیل خواهد بود و این ادعا که صنعت ماینینگ برای کشور قابلیت ارزآوری دارد نیاز به بررسی و تامل دارد؛ زیرا کنترل ماینرداران به منظور الزام آنها به بازگرداندن بیت‌کوین استخراج شده به بازار داخلی با توجه به ماهیت نظارت‌ناپذیر یا پذیر بودن رمز ارزها امری تقریبا محال است.
نایب رئیس سندیکای صنعت برق ایران با تأکید بر اخبار منتشر شده در برخی سایت‌های خبری اذعان کرد که قبلا دستگاه‌های ماینر به صورت قاچاق وارد کشور می‌شد؛ اما امروزه این موضوع منتفی شده است چراکه فعالان این عرصه باید بعد از طی مراحل قانونی و اخذ مجوز اقدام به واردات دستگاه‌های ماینر خواهند کرد.
واردات دستگاه ماینر با نظارت گمرک
اما در این میان حمیدرضا صالحی رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران، معتقد است که واردات دستگاه‌های ماینینگ به کشور به صورت قانونی بوده است؛ بنابراین با مصوبه دولت از این به بعد واردات این دستگاه‌ها با حساسیت بیشتری انجام خواهد شد تا از ورود غیرقانونی این دستگاه‌ها جلوگیری شود.
صالحی معتقد است که در شرایط اوج تحریم‌ها نباید از فناوری و دانش روز غافل شد، بلکه باید با استفاده از تکنولوژی روز تهدیدها را به فرصت و به سود اقتصادی کشور تبدیل کرد.
باقری معتقد است که امروزه موضوع ماینینگ در دنیا بسیار فراگیر شده است. به نظر می آید با این سرعتی که جلومی رود به زودی شاهد فراگیر شدن رمرزارزها در دنیا خواهیم بود. بنابراین ما نباید از این قافله عقب باشیم.
ارائه نرخ شناور بستری برای جذب سرمایه‌گذار
وی می‌گوید: نکته قابل توجه این است که حداقل در دوران کم‌باری نرخ‌ها را به صورت شناور در نظر بگیرند تا جذابیت لازم برای سرمایه‌گذاران ایجاد شود. براساس آخرین آمار ارائه شده در صنعت برق میزان مصرف برق برای استخراج رمزارز حدود 500 مگاوات بوده است؛ ولی تعداد دستگاه‌های وارداتی در این حوزه مشخص نیست.
رمزارز نباید به هیچ عنوان جایگزین پول ملی شود
در این میان مسئولان بانک مرکزی معتقدند که رمزارز نباید به هیچ عنوان جایگزین پول ملی شود. حداقل شیوه برخورد با رمزارزها، تلقی آنها به عنوان نوعی ارز خارجی است؛ همچنین با صدور مجوز برای صرافی‌های تخصصی حوزه رمزارز امکان مبادله و تبدیل پول ملی به رمزارز و برعکس با حداکثر اطمینان سرعت و کیفیت انجام شده و ضمن ایجاد اشتغال و رونق کسب وکار استارت‌آپ‌های فعال در این حوزه هزینه‌های تراکنش مبادله تومان با رمزارزها و برعکس به نفع صرافی‌های داخلی خواهد بود.
همچنین در مجله اقتصادی فورز آمده است که مقامات محلی در برخی ایالات متحده آمریکا و همچنین مقامات چین اقدام به محدود کردن دسترسی استخرج کنندگان بیت کوین به شبکه برق کرده‌اند. کشور نروژ از ابتدای سال ۲۰۱۹ تخفیف های مالیاتی مربوط به صنعت ماینینگ را حذف کرده است.
عماد ایرانی، کارشناس حوزه بانکداری الکترونیکی در گفت‌وگو با ایسکانیوز، معتقد است که بانک مرکزی به دلیل کاهش ارزش پولی ملی طی یک‌سال نگرانی خود را بدین صورت بیان می‌کند که خرید و فروش ارزمجازی که ارزش دلاری دارد، باعث کاهش ارزش پول ملی خواهد شد؛ یعنی رواج آن سبب می‌شود که افراد برای معاملات خرد خود به جای ریال از بیت‌کوین استفاده کنند.
وی معتقد است که بخشی از جامعه می‌تواند از این موضوع بهره‌مند شود و کم‌کم باعث افت ارزش پول ملی خواهد شد تا جایی‌که کفه ترازو به سمت آن‌هایی می‌رود که معاملاتشان بر اساس دلار و بیت‌کوین است و با این امر ارزش پولشان از بین نمی‌رود.
در همین راستا بانک مرکزی می‌گوید اجازه استفاده از بیت‌کوین به عنوان پول و ابزاری برای نقل و انتقال و خرید کالا را نمی‌دهد. با این حال تا حدی قبول کرده که از بیت‌کوین به عنوان عامل سرمایه‌گذاری استفاده شود؛ اما در شرایطی مانند پرداخت مالیات و شناسایی آن و غیره.
پیام باقری معتقد است که فقط بانک مرکزی ایران نیست که این نوع ارزها را به رسمیت نمی‌شناسد بلکه این موضوع در کل دنیا بدین صورت است؛ ولی فارغ از این داستان فعالیت تولید رمزارز و مبادلات بانکی فرق می‌کند.
آیا رمزارزها راهی برای دورزدن تحریم‌هاست؟
اکثرفعالان اقتصادی براین باورند که رمزارزها امکان دورزدن تحریم‌ها در خرید کالا و خدمات کم حجم و خرده میسر است. براساس گزارش‌های بانک مرکزی حداکثر 5 میلیارد دلار از طریق تراکنش‌های رمزارزها قابل انتقال است. دریافت رمزارز برای فروش محصولات و خدمات انجام شده در داخل کشور( فریلنسرها، توسعه‌دهندگان نرم افزار، دورکارها، اعضا، تیم‌های خارجی تولید محصول که در داخل کشور مستقر هستند که ارائه دهنده خدمات یا محصول امکان دریافت رمزارز را قابل قبول می داند، امکان‌پذیر است.
معاملات خرد و متوسط با استفاده از رمزارز
همچنین صالحی دبیر سابق سندیکای صنعت برق اعتقاد براین دارد که رمزارز صنعتی نوپا و جدید است که اکثرها کشورها با ورود به این عرصه سهمی را به خود اختصاص داده‌اند. برای این‌که ایران از این قافله عقب نماند در تلاش است که با استفاده از دانش روز سهمی را به خود اختصاص دهد.
بسیاری از صاحب‌نظران نیز معتقدند که درصورت ایجاد شکست کامل اکوسیستم استخراج رمزارز تاسیسات ایجاد شده شامل مرکز داده، سیستم‌های خنک کننده، سامانه‌های برقی، شبکه‌ای، ارتباطات اینترنتی و غیره همگی قابل استفاده در سایر کاربردها ومراکز IT و CT هستند.
همچنین در صورت شکست اکوسیستم استخراج رمز ارز بیت کوین، دستگاه‌های استخراج‌گر (که عموما امکان استخراج چندین رمزارز را دارند) می‌توانند سایر رمزارزهای را استخراج کنند.
می‌توان چنین برداشت کرد که تولید رمزارزها در کل دنیا به‌زودی فراگیر خواهد شد بنابراین بهتر است مسئولان کشور با اتخاذ تدابیر هوشمندانه عرصه را برای فعالان این صنعت فراهم کنند؛ چرا که فعالیت در این صنعت علاوه‌بر اشتغال‌زایی بستر را برای رونق اقتصادی هموار خواهد کرد.
انتهای پیام/