به گزارش گروه علم و فناوری ایسکانیوز، در سال 1936 انیشتین امکان همگرایی گرانشی توسط ستاره‌ای را در داخل کهکشان مطرح کرد. در این کار انیشتین اشاره کرد که احتمال همگرایی گرانشی در داخل کهکشان بسیار پایین است. این مساله در سال 1986 بار دیگر توسط پاچینسکی مطرح و نشان داده شد که در صورت رصد میلیون‌ها ستاره ابرهای ماژلانی، در صورت وجود ماده تاریک فشرده در داخل کهکشان، نور ستارههای زمینه می‌تواند توسط این اجرام فشرده همگرا شده و نتیجه آن تقویت نور پس زمینه خواهد بود.

در سال 1993 این آزمایش توسط دو گروه شروع شد و در نهایت این آزمایش در سال 2001 با ارائه ماده تاریک فشرده در هاله کهکشان به پایان رسید. در همان سال "های پاچینسکی" و "ماوو" نشان دادند که از این روش می‌توان برای کشف سیارات فراخورشیدی نیز استفاده کرد. بدین ترتیب که وجود سیاره در ستاره عدسی باعث اختلال در همگرایی گرانشی شده و می‌تواند الگوی تقویت نور را تغییر دهد. در سال‌های اخیر دوباره فعالیتی گسترده برای رصد و اندازه‌گیری مشخصات سیارات فراخورشیدی با استفاده از این روش شروع شده است. هدف علاوه بر پاسخ به پرسش تشکیل سیارات فراخورشیدی، شناسایی و مشخص کردن سیارات قابل زیست است. این فعالیت‌ها باعث تولد علمی به نام اختر-زیست شناسی است.

مطالعه سیارات فراخورشیدی در سال‌های اخیر به یکی از شاخه‌های مهم اخترفیزیک تبدیل شده است. انگیزه اصلی این مشاهدات مطالعه شکل گیری سیارات در قرص‌های برافزایشی مطالعه سیاراتی است که امکان شکل گیری حیات در آنها می‌تواند وجود داشته باشد. در این خصوص، سرمایه گذاری وسیعی در این شاخه از علم شروع شده است و ماهواره‌های فضایی برای مشاهده سیارات از طریق گذر مانند ماهواره کپلر، اختر سنجی مانند گایا و ریز همگرایی گرانشی مانند ماهواره اسپیتزر در حال انجام است. در منطقه خاورمیانه تنها گروهی که در ارتباط با گروه‌های بین الملی در زمینه سیارات فراخورشیدی کار می‌کند گروهی از ایران است و ادامه این همکاری در این زمینه ما را در مهم‌ترین اکتشافات نجومی سهیم خواهد کرد.

همکاری این گروه در طرح "رصد سیارات فراخورشیدی با استفاده از ریز همگرایی گرانشی با همکاری گروه بین المللی مایندسپ" است که علاوه بر این مشارکت دانشجویان دکتری و پسا دکتری‌های فعال در آن، مهارت در تحلیل داده‌های نجومی، توسعه کامپیوتر‌های محاسباتی و کسب ممتد مهارت در تماس با گروه‌های بین المللی ما را قادر می‌سازد به یک شریک بلند مدت علمی در منطقه در ارتباط با پروژه‌های دیگر نجومی تبدیل شویم.

*عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف

انتهای پیام/