به گزارش گروه بینالملل ایسکانیوز، روسای جمهور ایالات متحده تاریخچه عریض و طویلی از رسوایی بزرگ و کوچک را با خود یدک کشیده اند با این حال، تنها در سال 1973 ریچارد نیسکون در ماجرای واترگیت و یا همان شنود غیرقانونی مکالمه های رهبران حزب دموکرات مجبور به استعفا و پایان دوران سیاسی اش شد.
به نظر می رسید سنت نیکسون دیگر در این کشور تکرار نخواهد شد و روسای جمهور از استعفا و استیضاح مصون خواهند ماند. با این حال روی کار آمدن ترامپِ پیشبینیناپذیر و غیرمترقبه که پایبندی چندانی به اصول و قواعد قانونی و منافع این کشور ندارد یک بار دیگر طرح استیضاح و برکناری رئیس جمهور را کلید زده است.
ترامپ در دور اول اتهامات یا همان موضوع مشهور گزارش «مولر» و پرونده مداخله روسیه در انتخابات 2016 تا اندازه ای از اتهامات مبرا شد؛ اما این روزها پرونده دیگری در جوار مرزهای روسیه یعنی اوکراین، دوباره موضوع استیضاح رئیس جمهور را به شکل بی سابقه ای گرم کرده است.
در اینجا می پرسیم اوکراین گیت چیست و چرا برخلاف پرونده های دیگر بسیاری معتقدند این بار ترامپ نمی تواند از زیر مسئولیت این رسوایی نجات یابد؟
رسوایی با طعم تهدید
بر اساس اطلاعاتی که چندی پیش فاش شده، ترامپ در روز 25 جولای در گفتوگوی تلفنی با «ولادیمیر زیلنسکی» رئیس جمهور اوکراین، درخواست کرده است درباره فساد مالی «جو بایدن» و پسرش «هانتر بایدن» که عضو هیئت مدیره یک شرکت حفاری گاز طبیعی در اوکراین به نام «بوریسما» بود، تحقیق کند تا بتواند برگ برنده ای برای ادامه حضور در کاخ سفید برای خود مهیا کند.
بر اساس گزارش روزنامه والاستریتژورنال نیز ترامپ در بخشی از آن مکالمه اعطای کمک نظامی به اوکراین را به انجام این تحقیقات منوط کرده است.
رییس جمهوری آمریکا در عینحال در این تماس تلفنی از همتای اوکراینیاش میخواهد با «ویلیام بار» دادستان کل آمریکا و «رودلف جولیانی»، وکیل شخصی او در این زمینه همکاری کند.
اوضاع برای ترامپ از آنجا بدتر می شود که یک مأمور اطلاعاتی عالی رتبه نیز با ابراز نگرانی از محتویات این گفت و گوی تلفنی به بازرس کل سازمانهای اطلاعاتی آمریکا شکایت می کند تا وضعیت برای رئیس جمهور آمریکا بیش از هر زمان دیگری شکننده تر به نظر برسد. همزمان وکلای مدافع این افشاگر ناشناس اعلام کردند جان موکلشان در امان نیست؛ زیرا ترامپ وی را به خیانت متهم کرده است.
افشای درخواست رئیس جمهور از همتای اوکراینی اش موجب شده تا تماس تلفنی ترامپ در این قضیه زیر ذره بین قرار گیرد به طوری که حتی وی با انتشار متن مکالمه اش هم نتوانست از این مخمصه رهایی یابد.
ترامپ در اولین واکنش به این رسوایی در توییتر نوشت «گفتوگوی بینقصی با رئیسجمهور اوکراین داشتیم. همه این را میدانند. این [بحث استیضاح] باز هم ماجرای ساحرهگیریهای یک دموکرات است. آنها در ماجرای روسیه نتوانستند کاری کنند، در بحث رکود نتوانستند کاری کنند در همه چیزهای دیگر شکست خوردند، حالا این مسئله را پیش کشیدهاند».
با این حال تماس های تلفنی مکرر بلافاصله به جنجال سیاسی دامنه داری تبدل شد و به طور بی سابقه ای ترامپ را در موضع ضعف قرار دادند.
«برنی سندرز» سناتور آمریکایی از طرح استیضاح ترامپ رئیسجمهور ایالات متحده حمایت کرد. وی با اشاره به اینکه ترامپ با واژه «خائن» شخص افشاگر را خطاب کرد، توضیح داد؛ اما بگذارید به شما بگویم که خیانت چیست. [خائن] رئیسجمهوری است که تلاش میکند قانون اساسی ایالات متحده را زیر پا گذاشته و خیال میکند فراتر از قانون است.
جو بایدن، معاون رئیسجمهور سابق آمریکا، نامزد دموکرات برای انتخابات 2020 نیز ادعای مطرح شده علیه خود را بی پایه و بی اساس دانست و تاکید کرد تمایلات ترامپ برای سوء استفاده از قدرت و سوءاستفاده از کشورمان پایانی ندارد. این رفتار بیشرمانه است؛ زیرا بهرهبرداری از سیاست خارجی کشور ماست و منافع ملی ما را برای اهداف سیاسی تضعیف میکند.
«هیلاری کلینتون» نیز بدون پرده ترامپ را به خیانت به ایالات متحده و منافع ملی این کشور متهم کرد. رسوایی اوکراین گیت تنها به موضع گیری سیاستمدارن محدود نشد بلکه ابعاد جدیدی نیز به خود گرفت.
پس از انتشار این روسایی «کرت ولکر» نماینده آمریکا در امور اوکراین استعفای خود را اعلام کرد. ولکر روز جمعه هفته گذشته با «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا دیدار کرده و استعفای خود را به وی اعلام کرد. لازم به ذکر است که نام ولکر در رسوایی اخیر مکالمه تلفنی ترامپ و زلنسکی نیز مطرح شده است.
روند استیضاح شروع میشود
با افشای این خبر مجلس نمایندگان آمریکا، فرایند استیضاح رئیس جمهور را آغاز کرده است. همزمان قانونگذاران دموکرات در مجلس نمایندگان آمریکا «رودی جولیانی»، وکیل شخصی ترامپ را برای ارائه توضیحات درباره اسناد به دست آمده در ماجرای اوکراینگیت احضار کردند.
روسای سه کمیته روابط خارجی، اطلاعاتی و نظارت در مجلس نمایندگان از جولیانی خواستهاند اسناد مربوط به این تحقیقات را تا پانزدهم اکتبر (بیست و سوم مهر) تحویل آنها دهد، در غیر این صورت امکان دادگاهی شدن جولیانی وجود دارد.
همچنین «الیوت انگل»، «آدام شیف» و «الیجاه کامینگز» رؤسای این سه کمیته مجلس نمایندگان آمریکا، با صدور احضاریههایی «مایک پمپئو» وزیر خارجه این کشور را در رابطه با تحقیقات مربوط به استیضاح رئیس جمهوری و ارائه اسنادی در ارتباط با دولت اوکراین به کنگره فرا خواندند.
علاوه براین، «نانسی پلوسی» رئیس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا نیز که تاکنون در مقابل درخواستها برای آغاز فرآیند استیضاح مقاومت کرده بود، رسما خواستار آغاز تحقیقات درباره استیضاح ترامپ شد.
پلوسی تاکید کرد رئیسجمهور باید پاسخگو شود. هیچکس بالاتر از قانون نیست، درخواست ترامپ از کشوری خارجی برای مداخله در امور آمریکا نقض فاحش قانون است و باید به آن رسیدگی شود.
پلوسی ماهها یک رویکرد محافظهکارانه را درخصوص استیضاح ترامپ اتخاذ کرده بود؛ چراکه از تأثیر منفی آغاز استیضاح ترامپ بر رقابتهای انتخاباتی دموکراتها برای سال 2020 میلادی احساس نگرانی میکرد.
با این حال پلوسی و تیم دموکرات اکنون رویه خود را تغییر داده اند وی براین باور است نظر افکار عمومی بهطور کامل تغییر کرده است، شاید بعداً دوباره این نظرات تغییر کند، کسی چه میداند؛ ولی در شرایط کنونی و پس از گزارش بازرس کل، افکار عمومی از روند استیضاح حمایت میکنند. اکنون مردم آمریکا به یک تصمیم متفاوت رسیدهاند.
پلوسی اظهار داشت رئیسجمهور آمریکا اعطای کمک نظامی به یک کشور خارجی را متوقف کرده تا از رهبر این کشور بخواهد از وی حمایت سیاسی بهعمل آورد، این مسئله کاملاً روشن است.
حلقه محاصره تنگتر میشود
پس از اعلام آغاز روند استیضاح ترامپ و طبق آخرین اخبار حدود ۳۰۰ مقام سابق آمریکایی با امضای نامهای از استیضاح رئیسجمهور این کشور حمایت کردهاند.
تاکنون نیز ۲۱۹ نفر از اعضای ۴۳۵ نفره مجلس نمایندگان آمریکا خواستار آغاز فرآیند استیضاح ترامپ شدهاند و این نیز رکوردی بی سابقه در این باره محسوب می شود.
این در حالیست که نظرسنجی جدید تارنمای «هیل» و موسسه «هریس ایکس» نیز از افزایش حمایت از درخواست استیضاح ترامپ حکایت دارد.
در این نظرسنجی های جدید مشخص شد، 47درصد پاسخگویان از آغاز استیضاح ترامپ، حمایت می کنند که نسبت به نظرسنجی مشابهی در ماه ژوئن افزایشی 12درصدی نشان میدهد. در این میان همچنین میزان مخالفت با چنین استیضاحی در نظرسنجی جدید نسبت به نظرسنجی قبلی 3درصد کاهش یافته و به 42درصد رسیده است. 11درصد نیز در این نظرسنجی جدید گفتند هنوز در خصوص مخالفت یا حمایت از چنین استیضاحی مطمئن نیستند.
اگر ترامپ در پرونده مولر توانست خود را تا حدودی تبرئه کند؛ اما در این پرونده به راحتی نمی تواند خود را بیگناه نشان داد. تخطی از قوانین ایالات متحده، نادیده گرفتن منافع ملی و استفاده از قدرت در راستای تقویت جایگاه شخصی در مکالمه تلفنی متعدد ترامپ با رئیس جمهور اوکراین مشهود و مشخص است.
افکار عمومی این کشور نیز که تاکنون روی خوش چندانی به استیضاح ترامپ نشان نمی دادند اکنون از این مساله حمایت گسترده تری انجام می دهند؛ به تعبیر دیگر این موضوع در حال تبدیل شدن به یک موضوع ملی و یه مطالبه سراسری است.
آنچه در این میان کار ترامپ را بیش از پیش سخت خواهد کرد تغییر رویکرد دموکراتهاست. دموکراتها اگر تا پیش از این و بنابر دلایل مختلفی از اجرایی ساختن استیضاح ترامپ سرباز می زدند اکنون به واسطه زمان بندی مناسب این مساله و همچنین مدارک محکمهپسند از این ایده حمایت می کنند.
جان کلام اینکه ترامپ این بار با یک رسوایی همه جانبه و پیچیده مواجه است و هر آن احتمال دارد روند آن به سمت و سوی واترگیت کشیده شود. به عبارت بهتر در ماجرای واترگیت پیش از شروع استیضاح نیسکون وی برای اجتناب از تبعات حقوقی این موضوع از مقامش کناره گیری کرد. احتمال تکرار چنین سناریویی و یا شروع استیضاح ترامپ و سپس برکناری اش دور از انتظار نخواهد بود.