گروه دانشگاه ایسکانیوز، سارا طاهری- بارزترین شاخص‌های بالندگی و توسعه‌یافتگی هر کشوری توانمندی‌های فناورانه آن به شمار می‌رود. یکی از مهم‌ترین ارکان توانمندی‌های فناورانه در جامعه نیز دانشگاه‌ها هستند. به همین دلیل است که بسیاری از کارشناسان اقتصادی می‌گویند بهتر است مسئولیت امور پژوهشی را به دانشگاه‌ها سپرد؛ مسئولیتی که دانشگاهیان را بر آن داشته به سمت دانشگاه‌های نسل چهارم که کارآفرین هستند و محصولات آنها در خدمت جامعه است، حرکت کنند.

حرف از محصولاتی شد که در خدمت جامعه باشند؛ یعنی محصولاتی که متناسب با نیاز جامعه، بازار و صنعت تولید شوند؛ اما رسیدن به چنین هدفی نیازمند گذراندن یک راه طولانی است که این روزها دانشگاه آزاد اسلامی در مسیر آن قدم گذاشته است.

دانشگاه آزاد همیشه تنوع خوبی در محصولات مختلف دانش‌بنیان در سطح کشور داشته است؛ اما شاید بسیاری از این محصولات اصطلاحا به کار صنعت و جامعه نمی‌آمد؛ بنابراین مسئولان دانشگاه به فکر چاره افتاده و تصمیم گرفتند محصولاتی را تولید کنند که به‌صورت جدی در مراحل تجاری‌سازی و سرمایه‌گذاری وارد و هر چه سریعتر وارد بازار شوند؛ اما رسیدن به این مهم نیز نیازمند فکری اساسی بود. طرح «پویش، پایش و رویش» همان طرحی بود که این راه را هموار می‌کرد. در پویش وظیفه آموزش دانشجو بر عهده صنعت، در پایش پایان نامه‌های دانشجو متناسب با نیاز صنعت و طرح رویش سومین گامی است که از دو گام اولیه نتیجه خواهد گرفت. نتیجه این سه طرح، همانی می‌شود که مسئولان به دنبال آن هستند؛ یعنی تولید محصولاتی در دل شرکت‌های دانش بنیان، متناسب با نیاز بازار. در گزارش‌های قبلی از جزئیات پویش و پایش سخن گفته و در این گزارش سعی داریم از رویش بگوییم.

طرح پویش، پایش و رویش مثلثی است که سه ضلع دارد و رویش ضلع سوم را تشکیل می‌دهد؛ یعنی دانشجویی که صنعت را بشناسد و آموزش و پایان‌نامه‌اش بر اساس نیاز صنعت باشد، به‌قدری خلاقیت پیدا خواهد کرد که می‌تواند بستر شرکت‌های جدید، نوآور و دانش‌بنیان را فراهم کند و نه‌تنها خودش مشکل استخدامی نخواهد داشت؛ بلکه با تعدادی از دانشجویان منجر به رویش‌های جدیدی در حوزه‌های اقتصادی خواهد شد.

فرآیند پویش و پایش فرآیندی است که مطابق سیاست‌های دانشگاه است و آمایش آموزشی، پژوهشی و فناوری در دل آن نهفته شده و در این راستا حرکت می‌کند که همگی نیز در یک راستا هستند. کسی که با صنعت آشنا می‌شود، آموزش متناسب با نیاز صنعت می‌بیند، پایان‌نامه خود را نیز متناسب با حل مسئله جامعه و نیاز صنعت انتخاب می‌کند، طبیعتا وقتی وارد عرصه شده، با پدیده‌هایی روبرو می‌شود که نیاز جامه است.

این دانشجو در واقع خلأهایی در دل صنعت پیدا می‌کند که مربوط به بنگاه های اقتصادی صنایع کشور است. دانشجویی که در این فرآیند کار می‌کند به راحتی متوجه می‌شود چگونه می‌تواند این خلأها را پر کند؛ بنابراین سعی می‌کند کمبودهایی که در این عرصه ها وجود دارد را جبران کند.

به طور مثال اگر یک دانشجو پایان نامه‌اش را در حوزه نساجی انتخاب کرده، برای آموزش نیز چند روز در هفته و در حین تحصیل به کارخانه نساجی می‌رود. او به طور اتفاقی متوجه می‌شود این کارخانه نیازمند فلان رنگ یا ماده شیمیایی است؛ اما آن رنگ و ماده شیمایی از خارج کشور وارد می‌شود. در حالی که در دانشگاه آزاد اسلامی می‌توان این نقص را برطرف و نیاز کارخانه نساجی را به راحتی مرتفع کرد؛ بنابراین وارد این حوزه شده و محصولی را تولید می‌کند که متناسب با نیاز این کارخانه باشد. یا به طور مثال یک دانشجو وارد کارخانه ماشین سازی شده و متوجه می‌شود فلان قطعه که اتفاقا ساخت آن بسیار راحت است از خارج کشور وارد شده یا برخی از صنایع به دلیل آن که قطعه تحریم است، خوابیده‌اند؛ در چنین شرایطی است که مجموعه‌های جدید متولد می‌شود یعنی دانشجو با تیم و یا شرکتی که کار می‌کند به این نتیجه می‌رسند که یک شرکت دانش بنیان و یا یک مجموعه جدید در دل دانشگاه یا دل صنعت شکل بگیرد که تولید کننده یک فناوری جدید باشد.

پیام نجفی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوارسگان) به ایسکانیوز می‌گوید که پیش از این دانشجوی ما چنین اطلاعاتی نداشت؛ ولی وقتی در دل صنعت باشد متوجه این خلأ‌ها نیز می‌شود.

نجفی تشریح کرد: زیرساخت‌های خوبی پیش بینی کرده تا بچه‌ها را در حین تحصیل با صنعت و جامعه آشنا کنیم که پژوهش آن‌ها متناسب با نیاز جامعه بوده و منجر به ظهور شرکت‌های دانش بنیان جدید شود. شرکت‌های زیادی در مراکز رشدمان استقرار دارند و در دل دانشگاه رشد کردند؛ اما ایده‎هایی که در این شرکت‌ها به نظر دانشجویان می‌رسد متناسب با نیاز صنعت و بازار نیست بنابراین نمی‌توانند برای آن بازاریابی کنند. پیش از این، تعداد زیادی محصول در شرکت‌های دانش بنیان وجود داشت که سال‌های متمادی مانده بود و نمی‌توانستیم برای آن بازاریابی کنیم چون نیاز جامعه نبود و دغدغه چیز دیگری بود.

او معتقد است: در این اکوسیستمی که تعریف کردیم که دانشجو با صنعت و پایان نامه اش نیز با صنعت درگیر است، دانش بنیان و فناوری او نیز متناسب با صنعت خواهد بود. در واقع پویش هم‌طراز آموزش، پایش هم‌طراز پژوهش و رویش هم‌طراز فناوری است. ظهور پدیده‌های جدید، بنگاه های اقتصادی، شرکت‌های نو پا و شرکت های استارتاپ جدید متناسب با نیاز جامعه در رویش اتفاق می‌افتد که این‌ها همان چیزی هستند که در سراهای نوآوری و پارک های علم و فناوری شکل می گیرند.

به گفته نجفی این بار در کنار این دانشجویان، صنعتگر، سرمایه گذار و یک بنگاه اقتصادی نیز وجود دارد؛ یعنی همانطور که در بحث آموزش یک بنگاه اقتصادی و در کنار پایان‌نامه یک بنگاه اقتصادی بود، اینجا هم در کنار شرکت دانش بنیان و استارتاپ او یک سرمایه گذار وجود دارد و می تواند سوپروایزر دانشجو باشد. در نهایت در رویش رویدادها و پدیده‌هایی که در شرکت های نوپای جدیدی شکل می‌گیرد، متناسب با صنعت شکل گرفته و ظهور و بروز پیدا می‌کنند.

در نهایت باید گفت دانشگاه آزاد اسلامی، حامیانی در زمان بروز شرکت‌های فناوری و نوآوری در صنعت از بنگاه‌های اقتصادی در نظر می‌گیرد که همگام با دانشجویان باشند؛ یعنی دانشجویان همگامانی صنعتی خواهند داشت که در پارک‌ها و مراکز رشد و سراهای نوآوری مستقر می‌شوند و علاوه بر این که دانشجویان در دانشگاه نیز حامی دارند یک حامی بیرونی نیز خواهند داشت. با این اوصاف غیر از صاحب ایده نفر سومی را نیز به عنوان حامی دارند که به آن‌ها کمک می‌کنند در بازار و کسب و کار متناسب با نیاز بازار حرکت کنند تا برای بازاریابی محصولات دانش بنیان دچار مشکل نشوند و این همان رویش است.

انتهای پیام/