به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، وحید احمدی در آیین بزرگداشت روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه با محوریت «علم باز: علمی برای همه» که صبح امروز در وزارت علوم برگزار شد، اظهار کرد: یونسکو و شورای بین‌المللی علوم ۱۰ نوامبر هر سال را به‌عنوان روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه معرفی کرده‌اند تا شکاف میان علم و جامعه را کاهش دهند. تمام هم‌و‌غم ما این است که علم در لایه‌های مختلف جامعه نفوذ کند.

وی ادامه داد: مجموعه توسعه علمی کشورها و جامعه مدرن، ورود علم در بخش‌های مختلف زندگی را قابل لمس کرده‌ است. با ورود فناوری‌های نوین، رسانه‌های مختلف و فضای مجازی، تحول نگرش علمی در جامعه را احساس می‌کنیم.

رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور خاطرنشان کرد: سوال اساسی این است که آیا با ورود علم به زندگی، زندگی علمی خواهیم داشت؟ در حال حاضر با تعارض جدی توسعه علمی و شکاف بین لایه‌های مردم با علم مواجه هستیم. هرچقدر علم پیشرفت می‌کند، لزوما جامعه علمی‌تر نشده و خرافه‌پرستی و شبه‌علم کمتر نمی‌شود.

مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری بیان کرد: مردم هنوز دچار تشویش از نظر نگرش علمی هستند و به همین دلیل نیاز به رسوخ علم در لایه‌های جامعه احساس می‌شود. اگر دیوارها و شکاف‌ها را برنداریم، دچار بحران خواهیم شد.

احمدی بیان کرد: برخی فکر می‌کنند open science مانند دسترسی آزاد به داده‌هاست؛ اما این موضوع بخشی از علمِ باز است. شفافیت در کنار همگانی بودن از ویژگی‌های اساسی علمِ مدرن است. از دیگر ویژگی‌های آن باید به اشتراک رایگان اشاره کرد تا برای تمامی سطوح جامعه، قابل فهم و در دسترس باشد. اگر شعار علم برای همه را سر می‌دهیم، باید همه جوانب را در نظر بگیریم.

وی افزود: به علمِ باز باید به‌گونه‌ای نگاه کنیم که با برداشتن موانع به اشتراک‌گذاری رایگان علم برای همه افراد جامعه منجر شود. هرنوع تفکر سیاسی که باعث قطع دسترسی بخشی از جامعه شود، در مسیر تحقق علمِ باز اختلال ایجاد می‌کند. تحریم‌های کنونی نمونه‌ای ار ایجاد اختلال است.

احمدی یادآور شد: انجمن‌های علمی در همه‌ جای دنیا باید از قید و بندها رها بوده و آزادانه فعالیت کنند؛ اما در دنیای مدرن امروزی می‌بینیم دانشمندان ما به دلیل تحریم‌ها نمی‌توانند برای بسیاری از نشریات، مقاله بفرستند.

وی ادامه داد: درهای باز دانشگاه، یکی از شعارها و محورهای مهم فعالیت ما است. در حال حاضر مرز جدی بین عالمان و مردم وجود دارد. وقتی عالِمی نمی‌تواند به زبان مردم صحبت کند؛‌ یعنی علمِ باز نداریم. باید امکان انتقال علم به مردم را با زبان ساده داشته باشیم. یکی از هنرها و نوآوری‌های علمی این است که مبحث سنگینی چون کوانتوم را به لایه‌های جامعه ببریم.

احمدی خاطرنشان کرد: همگانی کردن علم، مفهوم حقیقی است. عالمان باید بنشینند و ضریب نفوذ علم در جامعه را افزایش دهند.‌ اگر علم از دایره متخصصان آن حوزه فراتر نرود، مردم در فضای ناامیدی باقی می‌مانند.

انتهای پیام/