به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز؛ ندا فراهانی_ پژوهش اصلیترین نیاز برای رسیدن به پیشرفت و توسعه همه جانبه در یک کشور محسوب میشود. در حقیقت، قدرت و استقلال هر کشوری بر پایه پژوهش و تولید علم استوار بوده و موفقیت در تمام فعالیتهای مربوط به توسعه از جمله صنایع و کشاورزی با توسعه امور پژوهشی گره خورده است.
بدون انجام پژوهش، امور آموزشی نیز از پویایی و نشاط لازم برخوردار نخواهد بود. از این رو یکی از عوامل اساسی پیشرفت در کشورهای توسعه یافته، توجه ویژه به پژوهش بوده و رشد و توسعه در این کشورها، مرهون سرمایهگذاری در بخش پژوهش است.
مهمترین عامل ضعف در پژوهش نبود مدیریت علمی کارآمد است
در کشورهای در حال توسعه نیز ضعف در مدیریت مراکز علمی و تحقیقاتی و ناتوانی در جذب افراد متخصص که در خارج از کشور پرورش یافتند، از مهمترین عوامل ضعف در پژوهش محسوب میشود؛ از سوی دیگر وقتگیر بودن امور پژوهشی و میزان اندک سود مادی بازگشتی از یک پژوهش برای پژوهشگران و در مقابل، گرانی ابزار پژوهش و منابع تحقیقاتی از موارد ضعف پژوهش و دلسردی پژوهشگران برای ادامه مسیر است.
پژوهش در مسیر حل مسائل کشور قرار گیرد
بدون تردید، برای مدیریت علمی در امور پژوهشی، احتیاج به افرادی داریم که بر مبنای نیازمندیهای کشور در مسیر پژوهشهای کاربردی و در راستای حل مشکلات و مسائل موجود گام بردارند. برای تحقق این امر، پژوهشگران ما نیازمند حمایت دولت هستند تا با فراغ بال و پشتکار بیشتر بتوانند بعد از سپری کردن مراحل مختلف آزمون و خطا، نتایج ارزشمندی در تحقیقات خود برای حل مسائل کشور ارائه دهند.
برای رسیدن به نقطه تعالی در توسعه پژوهش باید موانع موجود را شناسایی و راهکار مناسب در این زمینه ارائه کرد. بر همین مبنا، مشکلات پژوهشگران و راهکارهای مسئولان پژوهش دانشگاه آزاد را در این باره بررسی کردیم.
بروکراسی اداری عامل دستوپاگیر در برابر پژوهشگران
فرزاد محمدزاده شهیر؛ فارغالتحصیل دکتری رشته برق دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه از جمله پژوهشگرانی بوده که دارای تحقیقات و مقالات بینالمللی بسیاری در حوزه برق است و به دلیل روند طولانی بودن مراحل اداری برای چاپ یک مقاله در مجلات علمی داخلی، مقالات خود را که حاصل تحقیقات گسترده در آزمایشگاههای مختلف بود، در مجلات علمی معتبر دیگر کشورها منتشر کرده است.
به گفته وی، برای ثبت و نوشتن مقاله در رشته برق، نیازمند انجام یکسری آزمایشهای خاص هستیم؛ بر همین مبنا، باید آزمایشات متعددی در این حوزه انجام شود که نیازمند سرمایهگذاری لازم در این حوزه است. مجموعه دانشگاه آزاد، آزمایشگاههای پیشرفته ساها را در اختیار دارد؛ اما به دلیل بروکراسیهایی که برای استفاده از این امکانات وجود دارد با هزینه شخصی خودم آزمایشهای لازم برای نوشتن مقالات تخصصی در حوزه برق را انجام دادم.
آنچه مسلم است، موانع مختلفی بر سر راه پژوهشگران در همه مراکز آموزش عالی وجود دارد. برخی دیگر از پژوهشگران و استادان هم که در دانشگاههای دولتی و مطرح کشور مشغول به فعالیت هستند از امور ناعادلانه دیگری چون رانت پژوهشی و عدم تقسیم ناعادلانه گرنت پژوهشی به پژوهشگران گلهمند هستند. اگر کشور بخواهد با تکیه بر پژوهشگران خود در مسیر حل مسائل موجود و توسعه و آبادانی قدم بردارد، باید به نحوی منسجم و مدبرانه به کلیه امور پژوهشی نظارت داشته باشد و دولت و مسئولان هم از پژوهشگران حمایت کنند.
راهاندازی سامانه ژورنالهای علمی در دانشگاه آزاد
به گفته بابک نگاهداری رئیس پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی و با توجه به برنامههایی که دانشگاه آزاد برای حمایت از پژوهشگران و حرکت در مسیر دانشگاه حل مسئله دارد برای رفع دغدغه انتشار مقالات علمی پژوهشگران دانشگاه آزاد، سامانهای برای کلیه ژورنالهای علمی دانشگاه آزاد راهاندازی خواهد شد که ارائه مقالات و داوری آنها در این سامانه انجام میشود. در حقیقت، سرعتبخشی به انتشار و کمک به پژوهشگران در چاپ مقالات، اولویت ما خواهد بود.
وی درباره کمک به پژوهشگران دانشگاه آزاد در استفاده از تسهیلات آزمایشگاههای ساها گفت: برای کمک به پژوهشگران در استفاده از تسهیلات آزمایشگاههای ساها، واحد کرمانشاه در حال طراحی سامانه ساتا است. بر همین مبنا، درصددیم این سامانه با انجام اصلاحاتی براساس نیازهای محققان بازطراحی شود. به این ترتیب، با ایجاد سامانه «ساتا» بروکراسی اداری کاهش خواهد یافت.
بدون شک، مشکلات بسیاری بر سر راه پژوهش و پژوهشگران در تمام مرکز آموزش عالی کشور وجود دارد؛ اما دانشگاه آزاد با توجه به رویکرد مسئلهمحور بودن و ورود به حل مسائل کشور که بارها مورد تاکید دکتر طهرانچی ریاست دانشگاه قرار گرفته است، گامهای استواری برای حل مشکلات پیش روی پژوهشگران خود برداشته تا با حمایتهای لازم بتوانند در راه توسعه و آبادانی کشور حرکت کنند.
متاسفانه در حال حاضر، دانشگاهیان ما پژوهش را بدون در نظر گرفتن نیازهای منطقهای و ملی و صرفا برای ارتقای اداری و افزایش مقالات خود انجام میدهند. مقالات بسیار خوبی در بهترین ژورنالهای دنیا چاپ میکنند بدون اینکه این مقالات تاثیرگذاری چندانی در بهبود وضعیت کنونی جامعه داشته باشد. نکته اینجاست در کشورهای پیشرفته مقالات اکثرا نتایج تحقیقاتی هستند که قبلا عملی، اقتصادی و صنعتی شده است؛ ولی در ایران اکثر مقالات فقط در رزومه افراد بایگانی میشود.
عدم تخصیص بودجه پژوهشی از سوی وزارت علوم به دانشگاه آزاد
هدفگذاری صحیح مراکز آموزش عالی در توسعه امور پژوهش و حمایت از پژوهشگران باید منطبق بر نیازمندیهای ملی و بومی بوده که ستون آن بر پایه حل مسائل و چالشهای کشور قرار گیرد. رویدادی که امروز در بزرگترین مرکز آموزش عالی کشور در مسیر ریلگذاری بوده و دانشگاه آزاد یکتنه و تنها با اتکا به بودجه درونی خود و با محرومیت از دریافت بودجه پژوهشی از سوی وزارت علوم با کفشهای آهنین قدم در این مسیر طولانی گذاشته است.
انتهای پیام/