به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز، علی کاظمی تبریزی به‌عنوان نماینده دانشگاه آزاد اسلامی و عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان در جلسه دیدار مقام معظم رهبری با نخبگان و استعدادهای برتر کشور حضور داشت و در این دیدار سخنانی ایراد کرد.

این جوان نخبه متولد سال ۱۳۶۳ در شهرستان بندرانزلی، دانشجوی نمونه دکتری کشوری در سال ۹۷ و دانشجوی دکتری منابع طبیعی علوم صنایع چوب و کاغذ واحد علوم و تحقیقات تهران است. او تاکنون موفق به ثبت چندین اختراع و طرح علمی-پژوهشی از جمله ثبت اختراع ساخت جاذب‌های آکوستیکی یا جاذب صوتی با استفاده از الیاف طبیعی یوکا شده؛ اما متأسفانه هیچ‌یک از این طرح‌ها هنوز به مرحله تولید و تجار‌ی‌سازی نرسیده است.

از این نخبه علمی دانشگاه آزاد اسلامی تاکنون 17 مقاله ISI ، ISC، علمی-پ‍ژوهشی و همایش ملی و بین‌المللی به چاپ رسیده که دو مورد از مقاله‌ها در همایش بین‌المللی شیمی و مهندسی شیمی تهران به‌ عنوان مقالات برگزیده انتخاب شده است؛ همچنین در سال ۹۴ در خانه ملت «طرح چوب پلاستیک انعطاف‌پذیر» کار مشترک بین علی کاظمی تبریزی و سفید‌روح به‌ عنوان طرح برتر برگزیده شد که در ادامه این مطلب، مشروح گفت‌و‌گوی پیشرفت با علی کاظمی تبریزی را می‌خوانید.

بسیاری از دانشجویان و فرهنگیان آرزو دارند توفیق حضور در محضر مقام معظم رهبری را داشته باشند. انتخاب شما در این جلسه بر چه اساسی صورت گرفت و چه مطالبی را خدمت حضرت آقا مطرح کردید؟

حضور نماینده و نخبه هر واحد دانشگاهی و مرکز علمی در محضر رهبر انقلاب همواره یکی از بزرگ‌ترین آرزو‌های مراکز علمی و دانشگاهی کشور است که خوشبختانه به عنوان دانشجوی نمونه دکتری از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات این توفیق نصیب من شد. دیدار با حضرت آقا یکی از بزرگترین افتخارات زندگی من بود که حس‌و‌‌حال غیرقابل توصیف و لحظات زیبایی داشتم. توانستم از آن دقایق کوتاه دیدار نزدیک با آقا استفاده کنم و از حضور مهربان و بزرگوار ایشان بهره‌مند شوم؛ اما متاسفانه بازتاب این خبر و دیدار از سوی سایت واحد دانشگاه علوم‌و‌‌تحقیقات ابتر باقی ماند. مدت‌هاست اخبار افتخارات و اختراعات دانشجویان این واحد در پورتال دانشگاه منعکس نمی‌شود که موجبات دلسردی، بی‌انگیزگی نخبگان و استعدادهای برتر این واحد را فراهم کرده است.

در جلسه دیدار با مقام معظم رهبری چه نکاتی را مطرح کردید؟

در این جلسه با توجه به محدودیت زمان تنها به چند مورد از دستاوردهای باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان؛ خدمات علمی، فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی در مناطق سیل‌زده؛ هدایت پایان‌نامه‌ها به سمت حل مشکلات اساسی کشور از طریق اجرای طرح پایش و نظام موضوعات بر اساس آمایش سرزمین و فعالیت بیش از ۹۰ هزار پژوهشگر در باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان اشاره کردم که بخشی از این مسائل مانع از مهاجرت نخبگان و استعدادهای برتر به کشورهای خارجی شده است.

علاوه بر این در مورد موضوع بی‌عدالتی در تقسیم امکانات عمومی کشور و تبعیض در بودجه آموزشی در سیستم آموزش عالی مباحثی مطرح کردم؛ زیرا متوجه شدم متاسفانه بر اساس بند (ب) ماده ۶۴ قانون «برنامه ششم توسعه» و بند (ز) تبصره ۹ قانون بودجه سال ۱۳۹۸، استادان، دانشجویان و محققان دانشگاه آزاد اسلامی از اعتبارات اختصاص یافته به امور پژوهشی، توسعه فناوری دستگاه‌های اجرایی و بخش‌های صنعتی محروم هستند و تنها پژوهشگران دانشگاه‌های دولتی و جهاد دانشگاهی می‌توانند از این اعتبارات بهره‌مند شوند که این امر بر خلاف بند ۵ بیانیه گام دوم انقلاب مبنی بر «عدالت در تقسیم امکانات عمومی کشور» بود.

در ادامه با توجه به رشته ‌دانشگاهی که در آن تحصیل کرده‌ام، به تخریب و استفاده بی‌رویه از منابع طبیعی کشور اشاره کردم. متاسفانه سرمایه با‌ارزش منابع طبیعی که از نسل‌های گذشته به ما رسیده است از سوی سودجویان و با تصمیمات غیرکارشناسی و غیرعلمی مسئولان در معرض خطر نابودی و تخریب قرار دارد؛ زیرا شاهد تخریب و دست‌اندازی سودجویان به جنگل‌های هیرکانی هستیم. در سال‌های اخیر توسعه سریع عمرانی، چرای بی‌رویه دام، برداشت غیرقانونی از منابع طبیعی، تصرف غیرقانونی زمین‌ها و توسعه بی‌رویه کشاورزی در اراضی شیب‌دار باعث جنگل‌زدایی، بیابان‌زایی، به‌طور خاص نابودی جنگل‌های هیرکانی و از دست رفتن تنوع گیاهی و جانوری شده است؛ در حالی که استفاده از یافته‌های علمی و پژوهشی در جلوگیری از جنگل‌زدایی می‌تواند نقش بسیار مهمی ایفا کند.

با توجه به اینکه در انزلی زندگی‌ می‌کنم، علاوه بر اینکه سلام همشهریان خود را به مقام معظم رهبری رساندم در مورد وضعیت تالاب‌های کشور نیز مطالبی را عنوان کردم: از جمله اینکه تالاب‌های کشور در معرض خطر هستند و نفس‌های تالاب انزلی به شماره افتاده است. در سه دهه اخیر به دلیل ورود حجم عظیمی از فاضلاب‌های صنعتی و شهری، رشد بی‌رویه گیاهان مهاجم، ایجاد سازه‌های بتنی آبی بدون در نظر گرفتن عوامل زیست محیطی مانند ساخت موج‌شکن جدید در بزرگ‌ترین کانال ارتباطی بین دریای خزر و تالاب انزلی، مشخص شد عوامل انسانی نقش عمده و موثری در تخریب این امانت الهی دارند. بر همین اساس پژوهش‌ و ارائه نظرات کارشناسی، تصفیه پساب‌های صنعتی و فاضلاب شهری؛ همچنین مبارزه بیولوژیکی با گیاهان مهاجم، لایروبی مستمر بستر تالاب انزلی و به‌ویژه اصلاح سازه موج‌شکن جدید در احیای این تالاب منحصر‌به‌فرد ضروری است.

واکنش مراکز علمی و دانشگاهی پس از جلسه دیدار با مقام معظم رهبری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

پس از این جلسه از دفتر مقام معظم رهبری تماس گرفتند و درخواست کردند که طرح‌های ارائه شده را برای آنان ارسال کنم تا مطالعه و بررسی کنند. علاوه بر این باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان نیز از من حمایت کردند که البته یکی از ویژگی‌های بارز و مثبت این باشگاه شناسایی، معرفی و حمایت از جوانان نخبه و استعدادهای برتر است که جوانان فرهیخته و نخبگان گمنام را به جامعه علمی کشور معرفی می‌کند. بسیاری از دانشجویان استعدادهای خوب و بالقوه‌ای دارند که باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی آن را شناسایی و شکوفا می‌کند؛ برهمین اساس درصورتی که این باشگاه حفظ شود، می‌تواند منشأ اثرات بسیاری برای دانشگاه آزاد اسلامی و کشور شود. از تمام دست‌اندر‌کاران علم و پژوهش و صنعت کشور درخواست می‌کنم توانایی و تخصص نخبگان و استعدادهای برتر کشور را جدی بگیرند، با آنها مهربان باشند و از حضورشان به بهترین نحو ممکن بهره‌مند شوند؛ زیرا نخبگان می‌توانند کشور را به اعتلا برسانند.

به نظر شما علت بی‌عدالتی و تبعیض در آموزش عالی کشور چیست؟

متأسفانه دیدگاهی که نسبت به دانشگاه آزاد وجود دارد در دانشگاه دولتی و جهاد دانشگاهی نیست. قطعا تبعیض در این زمینه کاملا مشهود است؛ زیرا حتی در زمینه اشتغال و جذب در هیئت علمی و اختصاص بودجه پژوهشی، این مسئله مشخص می‌شود و بنده این موضوع را در خدمت مقام‌ معظم رهبری بازگو کردم.

تاکنون چه اختراعاتی از شما ثبت شده و آیا به مرحله تجاری‌سازی و تولید انبوه رسیده است؟

در طول سال‌های اخیر 9 اختراع از جمله چوب و پلاستیک انعطاف‌پذیر، بیوکامپوزیت چوب پلاستیک و دستگاه آزمون مقاومت تست شعله برای پنل‌های کندسوزشده چوبی را در دفتر ثبت اسناد کشور به ثبت رسانده‌ام؛ اما هنوز هیچ یک از طرح‌ها به مرحله تجاری‌سازی و تولید انبوه نرسیده و تنها هدیه من به جامعه و کشور است که برای حفظ محیط زیست و منابع طبیعی کشور انجام داده‌ام. مسئولان باید به‌دنبال اجرای طرح‌ها و پژوهش‌های علمی در سطح کلان کشور باشند؛ در حالی که متأسفانه هم‌اکنون شاهد چنین وضعیتی در کشور نیستیم و نخبگان، مخترعان و مبتکران جوان باید شخصا به‌دنبال کسب و جلب رضایت حامیان مالی باشند که حتی رایزنی‌های بسیاری در این زمینه صورت گرفته اما بی‌نتیجه بوده است؛ زیرا مدیران ارشد کشور حاضر نیستند زمانی را برای دریافت طرح نخبگان در نظر بگیرند. همواره این جوانان با درهای بسته مواجه می‌شوند؛ در حالی که ساختار مدیریت کشور باید به دنبال طرح‌ها و ایده‌های پژوهشی نخبگان باشد اما متاسفانه این امر تاکنون در کشور ما محقق نشده است. یک پژوهشگر برای ارائه طرح و پژوهش خود باید بارها برای ملاقات یک مدیرکل وقت بگیرد و در نهایت نیز موفق به این دیدار و گفت‌و‌گو نمی‌شود. علاوه بر این، مسئولان در کلام اول از هر پژوهشگر و مخترع می‌خواهند که طرح پژوهشی را برای آنان بازنویسی کند در حالی که هزینه نگارش یک طرح پژوهشی بین 15 تا 40 میلیون تومان است و هیچ ارگانی حاضر به پرداخت چنین هزینه‌ای نیست. علاوه بر این بخش خصوصی نیز به‌دنبال کسب سرمایه و حمایت مالی برای مجموعه است؛ بنابراین به جلب حمایت بخش خصوصی تمایلی نداشتیم. باشگاه پژوهشگران و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی همیشه یکی از حامیان اصلی طرح‌های دانشجویی بوده است؛ اما واحد علوم‌و‌‌تحقیقات حتی از انعکاس اخبار افتخارات دانشجویان در سایت دانشگاه هم خودداری می‌کند.

به‌عنوان یک مخترع برای تولید و ثبت محصول با چه مشکلاتی مواجه بوده‌اید؟

تاکنون در نمایشگاه‌های متعددی شرکت کردم و از نزدیک با دانشجویان و مخترعان بسیاری تعامل داشتم که این افراد از پتاسیل بالایی برخوردارند و همه می‌خواهند محصول خود را در راه اعتلای کشور تولید و تجاری‌سازی کنند. در مرحله اول از شروع ایده و فکر تا ثبت محصول مشکل خاصی وجود ندارد؛ اما از زمان ثبت تا تولید و اجرای محصول شاید کمتر از 2درصد از طرح‌ها به مرحله تجاری‌سازی می‌رسند زیرا مجموعه‌های دولتی و خصوصی از تولید و توسعه چنین طرح‌هایی استقبال نمی‌کنند. از سوی دیگر باید توجه داشته باشیم که دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی به‌ویژه در مقطع دکتری که شهریه دانشگاه را با دشواری تأمین می‌کنند، چطور می‌توانند 40 تا 60درصد سهام یک کارخانه را در اختیار داشته باشند تا به تولید فکر کنند؛ بر همین اساس بسیاری از طرح‌های دانشجویی در این مرحله از گردونه خارج می‌شوند.

نخبگان مظلوم‌ترین و تاثیرگذارترین قشر جامعه هستند. هم‌اکنون جوانان کشور حاضرند در سخت‌ترین شرایط در راستای جهاد علمی و بهبود وضعیت جامعه تلاش کنند؛ اما متاسفانه مراکز علمی و دستگاه‌های اجرایی کشور از تخصص و توانمندی این جوانان بهره‌ نمی‌گیرند. در حالی که با دانش و علم این دانشجویان و نخبگان می‌توانیم بسیاری از مشکلات کشور را حل کنیم و راهکارهای مناسبی ارائه دهیم.

در محضر مقام معظم رهبری به یکی از طرح‌های خود اشاره کردید که برای اولین بار در دنیا موفق به تهیه کاغذ و کالاهای مهندسی چوبی از طریق ضایعات پوسته چوبی بادام زمینی و استفاده از میوه گیاه «لیف» و با نام علمی «لوفاسیلندریکا» شده‌اید، درباره این طرح توضیحاتی بفرمایید.

کشور ما یکی از تولیدکنندگان عمده بادام زمینی است که ضایعات چوبی بسیاری بر جای می‌گذارد؛ اما این ضایعات چوبی تاکنون در آب رها یا در طبیعت سوزانده می‌شد؛ به همین دلیل آلودگی آب‌و‌‌هوا را به همراه داشت در حالی که در قالب طرح «ما می‌توانیم» در کنار زراعت چوب از این میوه و ضایعات چوبی پوسته بادام زمینی استفاده کنیم و با این روش از واردات چوب، کالاهای چوبی و قطع درختان جنگل‌های هیرکانی جلوگیری می‌شود. ما با اصلاح ژنتیکی میوه گیاه «لیف» با نام علمی «لوفاسیلندریکا» کاغذ و کالاهای مهندسی شده چوبی تهیه می‌کنیم که این گیاه در کمتر از شش ماه، بیش از ۱۵متر رشد می‌کند و حدود ۶میوه فیبری برای تولید کاغذ و محصولات مهندسی شده‌ چوبی در اختیار می‌گذارد.

طبق آمار ارائه شده توسط فائو (FAO) در گزارش وضعیت جنگل‌های جهان در سال ۲۰۰۷، سطح کل جنگل‌های ایران، ۱۴.۲میلیون هکتار است که حدود ۶.۸درصد از سطح کل جهان را در برمی‌گیرد. به طور کلی مجموع مساحت جنگل‌‌های ایران حدود ۰.۲۸درصد از جنگل‌‌های جهان است و طبق آمارهای موجود در خلال چند دهه گذشته، جنگل‌های کشور از حدود ۱۸میلیون هکتار به ۱۴.۲میلیون هکتار و سطح جنگل‌های شمال نیز از حدود ۳.۴ به ۱.۹ میلیون هکتار کاهش یافته است. برهمین اساس واردات محصولات چوبی، کاشت گونه‌های سریع الرشد (زراعت چوب)، حفاظت بهتر محصولات چوبی، تقویت بخش بازیابی و خروج دام از جنگل راهکارهایی هستند که می‌‌توان ‌آن‌ها را برای جبران این کمبود کشور در نظر گرفت.

امروزه موضوع استفاده از پسماندها و ضایعات کشاورزی در تولید محصولاتی بر پایه الیاف یا ذرات چوبی مورد بی‌توجهی و غفلت واقع شده است در حالی که استفاده از ضایعات کشاورزی، گندم، توتون، باگاس، برنج، جو، کاه، غلات و ساقه ذرت به عنوان ماده اولیه مصرفی صنایع خمیر و کاغذ و صنایع ساخت کامپوزیت این امکان را برای این صنایع به همراه می‌‌آورد که بر الیاف چوبی بکر و جنگلی تکیه نداشته باشند.

در این طرح پیشنهادی پوسته چوبی طی فرآیندی به خمیرکاغذ تبدیل می‌شود که در مقایسه با سایر کاغذها از مقاومت بیشتری نسبت به کشش و پارگی برخوردار است و این کاغذ اختراعی از ویژگی‌های قابل قبولی برخوردار است که قابلیت تولید و استفاده در صنعت کشور را دارد. به طوری که بخشی از مزیت‌های کاغذ ساخته شده از ضایعات پوسته بادام زمینی ارزان بودن و جلوگیری از آلودگی و نابودی محیط زیست است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای الیاف چوبی بکر باشد. هم‌اکنون با توجه به کمبود منابع چوبی و جنگلی در کشور باید به سمت استفاده از این مواد حرکت کنیم؛ زیرا استفاده از ضایعات کشاورزی به عنوان جایگزین مناسبی برای مواد خام سلولزی در ساخت انواع کامپوزیت‌‌ها، خمیر و کاغذ محسوب می‌شود.

همچنین میوه گیاه «لیف» با نام علمی «لوفاسیلندریکا» بومی کشور ایران است و ما با داشتن چنین گیاهانی در کشور نباید به واردات چوب و استحصال درختان با‌ارزش جنگل‌های هیرکانی بسنده کنیم؛ زیرا ارزش واقعی این گیاهان بسیار بیشتر از آن است که به کارخانه‌های ام دی اف و چوب فروخته می‌شود.

در تمام دنیا حتی کشورهایی مانند سوئیس، سوئد و نروژ از نظر منابع چوبی غنی هستند، به سمت ایجاد جنگل‌های دست‌کاشت و گیاهان سریع‌الرشد روی آورده‌اند که این گیاهان در صنایع چوب و کاغذ کاربرد بسیاری دارند؛ اما متاسفانه برخی سودجویان اره‌برقی دست گرفته و به جنگل‌های ما صدمه زده و علاوه بر نابودی محیط‌زیست کشور به گونه‌های گیاهی و جانوری آسیب می‌زنند در حالی که این منابع و پوشش گیاهی جزو منابع با ارزش ملی است.

باتوجه به اینکه جزو پژوهشگران برتر و نخبگان کشور هستید و به‌یقین پیشنهاد و فرصت مطالعاتی برای مهاجرت به سایر کشورهای جهان برای شما فراهم شده آیا به این مسئله فکر کرده‌اید؟

در سال 1394 یک نمایشگاه علمی-فناوری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم‌و‌‌تحقیقات برگزار شد که سفرای کشورهای مختلف برای بازدید از طرح‌های علمی به ایران آمده بودند. زمانی که از غرفه ساده ما بازدید کردند، یکی از سفرای روسیه به من پیشنهاد همکاری داد و خواست برای ادامه‌کار به کشور روسیه سفر کنم؛ اما من پیگیری نکردم زیرا کسی که با خود عهد می‌بندد در راه جهاد علمی کشور گام بردارد بیدی نیست که با این بادها بلرزد. طرح‌های من به نوعی هبه برای حفظ منابع طبیعی و محیط زیست به جامعه است. من عاشق کشور و شهر خودم هستم و برای سربلندی و پیشرفت این کشور تلاش می‌کنم؛ حتی اگر روزی برای ادامه تحصیل و تحقیق از دانشگاه‌های اروپایی پذیرش بگیرم باز هم به ایران برمی‌گردم تا به مردم و کشورم خدمت کنم. اگر عاشق ایران نبودم در جلسه دیدار رهبری نمی‌گفتم ملوان انزلی را دوست دارم. من مردم کشور و همشهریانم را دوست دارم و به آینده ایران و لطف خداوند متعال امیدوارم هستم؛ همچنین می‌خواهم مردم کشورم همیشه شاد و موفق باشند.

چه پیشنهادی برای به‌کارگیری نخبگان و استعدادهای برتر به مسئولان کشور و مدیران دانشگاه آزاد اسلامی دارید؟

از مسئولان کشور می‌خواهیم که به نخبگان و استعدادهای درخشان میدان دهند تا آنها بتوانند استعداد و نبوغ خود را به مرحله عملیاتی و اجرایی برسانند؛ البته این‌گونه نباشد که در یک مقطع زمانی کوتاه، مبلغی را به یک نخبه دهند و سپس او را رها کنند؛ زیرا این شیوه مناسبی برای حمایت و به‌کارگیری نخبگان در کشور نیست بلکه باید از توانمندی و تخصص نخبگان در مراکز علمی، سیاست‌گذاری و اجرایی استفاده کنند و آنان را در بخش تحقیقات، توسعه کارخانه‌ها و مراکز اجرایی به‌کار گیرند. امروز شاهدیم فارغ‌التحصیل دکتری که از کشورهای اروپایی فرصت تحقیقاتی داشته از کشور خارج نشده و حتی به حقوق کارگری هم قانع است؛ اما شغل و کاری برای امرار معاش ندارد که این‌ موضوع بخشی از درد جامعه است.

همچنین نخبه‌ای که در بهترین دانشگاه‌های آمریکا تحصیل کرده و علاقه‌مند به اهل بیت و نظام جمهوری اسلامی است با یک تماس تلفنی مسئولان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان به کشور برگشت و هم‌اکنون در حال خدمت رسانی به کشور و نظام است.

منبع: پیشرفت

انتهای پیام /