به گزارش گروه علم و فناوری ایسکانیوز، به طور معمول، وقتی خواب می بینیم نمی دانیم که خوابیم و بعیدترین اتفاقات، شخصیت ها و محیط ها برای ما واقعی به نظر می رسند؛ اما در برخی موارد با دیدن خواب از خواب بودن آگاهی داریم به این پدیده رویای شفاف می گویند که علاقه محققان و مردم را برانگیخته است.

یادگیری کنترل جنبه های رویاها می تواند یک روش عالی برای کاوش فعالیت هایی باشد که هرگز در زندگی واقعی، رویارویی و غلبه بر ترس ها و یادگیری بیشتر درباره ناخودآگاه خود توانایی انجام آن را ندارید.

در ادامه به بررسی برخی از علوم پشت پرده رویای شفاف می پردازیم.

رویاهای شفاف چقدر معمول هستند؟

هنوز مشخص نیست که چند نفر رویاهای شفاف را تجربه می کنند، اما محققان بر اساس گزارش های شخصی که از طریق مطالعاتشان به آنها دسترسی داشته اند تخمین های ناچیزی را ارائه داده اند.

مطالعه سال 2017 که در ژورنال « Imagination, Cognition and Personality» منتشر شد نشان می دهد در جمعیت هدف، 51درصد از افراد حداقل یک بار در زندگی خود رویای شفاف را تجربه کرده اند و حدود 20درصد حداقل یک بار در ماه رویاهای شفاف می بینند.

در همین مطالعه اشاره شده است که افراد بیشتر در کودکی رویاهای خود به خودی شفاف را تجربه می کنند که از حدود 3 و 4 سالگی شروع می شود. با این حال، احتمال رویای شفاف در اوایل بزرگسالی شروع به کاهش می کند.

نویسندگان این مطالعه می نویسند: پس از 25 سالگی، شروع خودبه خودی رویای شفاب بسیار نادر است.

رویاهای شفاف و اختلالات خواب

«دنهولم آسپی» محقق رویای شفاف، اظهار داشت که برخی از عوامل عصبی یا عصبی شیمیایی نیز ممکن است باعث شود که فرد رویاهای شفاف ببیند.بیشتر مواقع غیر از خواب، خواب شفاف در مرحله REM (حرکت سریع چشم) خواب اتفاق می افتد. این امکان وجود دارد که ویژگی های عصبی شیمیایی ممکن است در روشن کردن قسمت های هوشیاری ما هنگام خاموش شدن آنها نقش داشته باشند.

آسپی حدس می زند که ممکن است برخی از افراد تمایل به تولید تعداد بیشتری از انتقال دهنده های عصبی که باعث توقف خواب REM می شوند داشته باشند.

وی ادامه داد: ممکن است شما در عصب شناسی یا نوروشیمیایی تفاوت های تصادفی داشته باشید افراد مبتلا به نارکولپسی رویاهای بسیار شفاف تری نسبت به یک فرد معمولی می بینند و دچار اختلال در خواب می شوند.

حمله‌های خواب در ساعات بیداری را حمله خواب یا خواب‌تازش یا نارکولپسی (Narcolepsy) می‌گویند. خواب‌تازش یکی از اختلالات خواب است و عبارت است از میل ناگهانی و مقاومت‌ناپذیر به خواب. مبتلایان به حمله خواب، در پی هیجان‌های شدید دچار گرفتگی ماهیچه می‌شوند.

برخی مطالعات نشان می دهد که خواب شفاف ممکن است با تجربه فلج خواب بیشتر از خواب منظم همراه باشد. در فلج خواب، ذهن تا حدی بیدار می شود، در حالی که بدن در خواب است و قادر به حرکت نیست. وقتی چنین اتفاقی بیفتد، افراد معمولاً توهمات واقع گرایانه را تجربه می کنند، گویی محتوای رویا به دنیای واقعی بیرون رفته است.

نقش رژیم و مراقبه

آسپی اعلام کرد که علاوه بر فاکتورهای عصبی شیمیایی و نوروفیزیولوژیک، مشکلات غیرمنتظره دیگری نیز وجود دارد که آیا شخص احتمالاً رویاهای شفاف را تجربه می کند یا خیر. او توضیح داد که یک عامل می تواند تغذیه باشد.

آسپی گفت: «افرادی که ویتامین خاصی ندارند تمایل به یادآوری رویای ضعیف دارند و به هیچ وجه رویاهای شفاف نمی بینند. دادن مکمل های ویتامین B-6 باعث شده است که آنها بیشتر رویاهای خود را به خاطر بسپارند و این می تواند برای داشتن رویاهای شفاف نیز مفید باشد.»

آسپی گفت: « این بدان معناست که تغییرات خاصی در رژیم غذایی ممکن است باعث شود که افراد نه تنها هنگام بیدار شدن رویاهای منظم خود را به یاد بیاورند بلکه می توانند رویاهای منظم را به آسانی به رویاهای شفاف تبدیل کنند.»

یکی دیگر از عواملی که ممکن است در احتمال رؤیاهای شفاف فرد نقش داشته باشد، مراقبه است. مطالعه ای که در سال 2015 نشان داد افرادی که مدتی مدیتیشن می کردند رویاهای شفاف بیشتری داشتند.»

در مغز چه اتفاقی می افتد؟

اما چه اتفاقی در مغز می افتد که فرد رویای شفاف را تجربه کند؟ «جولیان موتز» و «امیر همایون جوادی» در مقاله ای که سال 2017 در نشریه علوم اعصاب و روان منتشر شد اعلام کردند که رویای شفاف یک حالت ترکیبی از آگاهی است و دارای ویژگی های خواب و بیداری است. این امر باعث می شود که این تجربه خواب جذاب باشد.

موتز و جوادی به مطالعه تحقیقات قبلی در مورد فعالیت مغز در هنگام خواب و به طور خاص در دوره هایی از رویای منظم در مقابل خواب شفاف پرداختند.

این دو محقق دریافتند که در هنگام خواب شفاف، فعالیت در قشر خلفی‌جانبی پیش‌پیشانی، فعالیت قشر جلوی مغز، پیش‌گوه، لوبولهای زائده تحتانی و غده فوق مغزی افزایش یافته است. این قسمت ها در مغز مربوط به عملکردهای شناختی بالاتر از جمله توجه، حافظه، برنامه ریزی و خودآگاهی است.

محققان همچنین با مشاهده تحقیقات رویای شفاف و حالات هوشیاری دریافتند که در طی یک رویای شفاف سطوح خودمختاری (یعنی تجربه ذهنی عمل آزادانه مطابق میل شخص) مشابه مواردی بود که افراد در حالت بیداری تجربه کرده اند. با این حال، در طول رؤیاهای منظم، خودمختاری به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.

موتز و جوادی همچنین خاطرنشان کردند که با مطالعه بیشتر رویای شفاف، دانشمندان می توانند اطلاعات بیشتری در مورد انواع مختلف آگاهی کسب کنند که جدا کردن و مطالعه آن در زمانهای دیگر سخت تر است.بسیاری از ویژگی های خواب شفاف به عنوان راز باقی مانده است که دانشمندان در آینده می توان در مورد آن تحقیق کنند.

انتهای پیام/