به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز به نقل از روابط عمومی دانشگاه علامه طباطبایی، پس از شیوع کرونا در کشور، ستاد ملی مبارزه با کرونا سیاست تعطیلی تمام مقاطع تحصیلی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی را در اولویت برنامه‌های مبارزه با شیوع بیماری قرار داد. پیرو آن، معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از چهارم اسفند ۱۳۹۸ طرح جایگزینی آموزش الکترونیکی به جای آموزش حضوری را به دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی وابسته به آن وزارتخانه ابلاغ کرد. با توجه به ناگهانی بودن این تغییر رویه و این حد از توجه به آموزش‌های غیرحضوری برپایه فضای وب یعنی ارائه مجازی کل مقاطع آموزشی، دانشگاه‌ها با چالش‌هایی مواجه شدند که ابهامات و انتقاداتی را از سوی برخی دانشجویان به دنبال داشته است. در این زمینه شجاع احمدوند معاون آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی صحبت‌هایی انجام داد:

* نظر به برگزاری کلاس‌های آموزشی در سامانه مجازی، دانشگاه برای کسانی که متقاضی حذف ترم هستند چه راهکارهایی اندیشیده است؟

این نوع آموزش در شرایط فعلی تنها گزینه موجود بوده و یک ضرورت است تا یک انتخاب. در یک وضعیت بحران جهانی هستیم که اصولا سبک زندگی متعارف انسان‌ها را دچار تغییرات اساسی کرده است. چاره‌‌ای نداریم که با وضعیت جدید که مشخص نیست چقدر طول خواهد کشید، خودمان را وفق دهیم. برای ما هم تغییر جهت به سمت آموزش مجازی راحت نبود؛ نه فقط برای استادان ما که در تمام دنیا اینچنین است. اخیراً بلومبرگ گزارش داد که تنها 30 درصد جمعیت 1.5 میلیونی اعضای هیئت علمی در آمریکا تاکنون تجربه تدریس مجازی داشته‌اند، به عبارت دیگر یک میلیون نفر از این جمعیت هیچ‌گونه تجربه برگزاری کلاس‌های آنلاین را تا قبل از بحران پاندمیک کرونا نداشته‌اند؛ بنابراین می‌پذیرم که دانشجویان هم نگرانی‌هایی داشته باشند و طبیعی است که این نگرانی‌ها واکنش‌های متفاوت دانشجویان را به همراه داشته باشد.

در دانشگاه سعی کرده‌ایم که این نقصان‌ها دیده و پوشش داده شود. ضمن آنکه مطابق بررسی‌هایی که تا اینجا انجام داده‌ایم کیفیت کلاس‌ها نه تنها به نحوی نیست که بخواهیم ترم را حذف کنیم بلکه در مواردی استادان به خلاقیت‌هایی رو آورده اند که کلاس‌ها را جذاب‌تر نیز کرده است، مثل استفاده از مواد کمک‌آموزشی چون اسلاید، فیلم، موشن‌گرافی، نمودار و... . اطمینان دارم هرقدر زمان بگذرد استادان گرانقدر ما نوآوری‌های تازه‌ای را در این عرصه رو خواهند کرد و دانشجویان بیشتر علاقمند به این روش خواهند شد.

در واقع شرایط جدید هرچند متفاوت با وضعیتی است که ما به آن عادت کرده‌ایم؛ اما در عین حال کمیت پوشش آموزش مجازی و کیفیت آن به نحوی نیست که به حذف ترم بیندیشیم. از سوی دیگر حذف ترم روند جذب دانشجو، فارغ‌التحصیلی و اصولاً زندگی هزاران دانش‌آموز آماده ورود به دانشگاه و هزاران دانشجوی در شرف فارغ‌التحصیلی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؛ اما امکان حذف ترم یا درس را برای سه گروه از دانشجوها فراهم کرده‌ایم؛ یکی آن دانشجویانی که به لحاظ جغرافیایی در مکان‌هایی هستند که عملاً زیرساخت‌های اینترنتی ضعیف است و نمی‌توانند در کلاس مجازی شرکت کنند. دیگری دانشجویانی که خود یا اعضای درجه یک خانواده‌ درگیر بیماری کرونا یا هر بیماری صعب‌العلاج دیگری باشند، سوم درسی که عملی باشد و استاد اعلام کند به شکل مجازی امکان تدریس وجود ندارد. البته در مورد اخیر دانشجو واقعاً نیازی به حدف ندارد؛ چون ما درس عملی را در ترم آینده نیز ادامه داده و نمره آن را در همین ترم لحاظ خواهیم کرد، در عین حال امکان حذف هم وجود دارد.

* دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی با مشکل محدودیت در دسترسی به منابع علمی مواجه هستند و چه برای تعمیق در مباحث درسی و چه برای پیشبرد پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها نیاز به تعامل بیشتری با استادان خود دارند، برای حذف ترم این دانشجویان چه تسهیلاتی در نظر گرفته شده است؟

درباره منابع تلاش شده است که کتابخانه مرکزی دانشگاه به صورت مجازی امکانات خود را از طریق میز خدمت به متقاضیان ارائه کند و در مورد ضرورت تعامل با استادان اخیراً معاونت آموزشی وزارت علوم، شرایط حضور دانشجویان دکتری را در دانشگاه‌ها از اول اردیبهشت‌ماه ابلاغ کرد. براساس این بخشنامه، دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی مجاز هستند از آغاز اردیبهشت‌ماه ۹۹ امکان حضور دانشجویان دوره دکتری خود را با لحاظ شرایطی در مراکز خود فراهم آورند. همچنین در این بخشنامه تاکید شده است، دانشگاه‌ها تلاش کنند تا دوره‌ها و رشته‌های نظری دانشجویان را به‌صورت الکترونیکی برگزار کنند و الزامی به حضور فیزیکی دانشجویان دکتری در دانشگاه‌ها نیست.

از سوی دیگر برگزاری کلاس‌های درسی ترجیحاً به صورت الکترونیکی همچنان مورد تاکید قرار گرفته است؛ مگر به تشخیص استاد و به منظور رفع اشکال با رعایت فاصله افراد و با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و در کلاس‌های بزرگ و دارای تهویه مناسب به صورت حضوری برگزار شود؛ بنابراین برای دانشجویانی که به منظور انجام و پیشبرد رساله خود نیاز به تعامل حضوری دارند دانشگاه شرایط را فراهم میکند.

اگر هم دانشجویان در اجرای پایان نامه، با توجه به شرایط پیش آمده نیازمند تمدید مهلت باشند، نهایت مساعدت انجام می‌شود. ضمن آنکه معاونت آموزشی دانشگاه به صورت مداوم در حال ارزیابی فرایند ارائه خدمات آموزشی و تلاش برای ارتقای مستمر سامانه و زیرساخت‌هاست. بنابراین، همه چیز بستگی به شرایط دارد. نمی‌دانیم این شرایط بحرانی چه موقع عادی می‌شود. طبعاً تلاش می کنیم متناسب با شرایط تصمیم بهینه‌ای اتخاذ کنیم؛ بنابراین این دانشجویان نیازی به حذف ترم ندارند بلکه باید در شرایط جدید خود را به استفاده از منابع مجازی، استفاده از کتابخانه‌های الکترونیکی و در کل زندگی دانشجویی در فضای جدید عادت دهند.

* دانشجویان دوره‌های شبانه با توجه به پرداخت شهریه و عدم استفاده از کلاس‌ها انتظار دارند در پرداخت شهریه به آنها تخفیف داده شود. دانشگاه چه تمهیداتی در این راستا دارد؟

قطعاً هدف و تمام تلاش ما این است که هیچ دانشجویی متضرر نشود حتی به لحاظ مالی و هزینه‌هایی که دانشجوها پرداخت می‌کنند. پیشنهاداتی را به هیئت امنای دانشگاه داده‌ایم که در صورت تصویب نتیجه را به اطلاع دانشجویان خواهیم رساند. تسهیلاتی برای دانشجویانی که هزینه پرداخت کرده‌اند در نظر گرفته شده است، چراکه آنها هزینه یک‌گونه‌ از آموزش را پرداخت کرده‌اند و حالا شکل دیگری از آموزش دارد برای‌شان پیگیری می‌شود، هرچند به لحاظ نظری بودن اغلب دروس ما تفاوت خیلی زیادی در ماهیت تدریس‌ها وجود ندارد؛ ولی ان‌شاءالله هیئت امنا درخواست ما را با نظر مساعد بررسی و نتیجه را برای اجرا به ما ابلاغ خواهد کرد.

اقدام و کمک دانشگاه برای دسترسی دانشجویان به اینترنت چیست؟

در واقع با مساعدت وزارت ارتباطات، اکنون دسترسی کاربران سامانه های آموزش مجازی دانشگاه‌ها اعم از استاد و دانشجو با ترافیک رایگان انجام می‌شود.این خبر بسیار مهمی است و یکی از مهمترین دغدغه‌های ما در مورد عدالت آموزشی را برطرف می‌کند.

* نحوه برگزاری امتحانات پایان ترم دانشجویان به چه شکل خواهد بود؟

این موضوع در حال بررسی است؛ اما با توجه به روند پیش رو ، امکان برگزاری آزمون پایان نیمسال به صورت مجازی خیلی بیشتر است.

* برای مشکلات احتمالی اتصال به سامانه آموزشی دانشگاه، نحوه حضور و غیاب دانشجویان و سقف غیبت مجاز آنها چگونه خواهد بود؟

در این سیستم مجازی استاد در همه زمینه ها نقش بسیار پررنگی ایفا خواهد کرد. یکی از نقش‌های استاد نظارت بر زمان برگزاری جلسات کلاس و همچنین حضور و غیاب دانشجویان است؛ بنابراین این دو موضوع مهم کاملاً وابسته به نظر استاد هستند؛ چرا که او از نزدیک مشکلات اینترنتی و حضور یا عدم‌حضور دانشجو در کلاس را می‌بیند؛ بنابراین اعلام او برای اداره آموزش دانشکده‌ها کفایت می‌کند.

* تمهیدات احتمالی برای دانشجویان فارغ‌التحصیل شامل چه مواردی است؟ به عنوان مثال امکان اخذ درس به صورت معرفی به استاد؟

آیین‌نامه‌های موجود می‌گوید اگر دانشجو فقط دو درس از او باقی مانده باشد، برای اینکه تحصیل او به درازا نکشد، می‌تواند آن دو درس را از طریق معرفی به استاد طی کند؛ اما با توجه به وضعیت اضطراری کنونی این عدد را صددرصد افزایش داده و آن را به چهار درس افزایش داده‌ایم. بدین ترتیب اگر دانشجویی برای فراغت ار تحصیل چهار درسش باقی مانده باشد می‌تواند در تابستان آن چهار درس را به شرطی که هیچ درس دیگری نداشته باشد از طریق معرفی به استاد بگذراند و فارغ‌‌التحصیل شود؛ بنابراین دانشجویان از این بابت نیز با خیال آسوده امور تحصیلی خود را پیگیری کنند.

* آیا دانشجویان شبانه می‌توانند از مرخصی تحصیلی بدون پرداخت شهریه بهره‌مند شوند؟

مرخصی تحصیلی تابع شرایط و ضوابطی است که در آیین‌‌نامه های مربوطه به آن اشاره شده است؛ بنابراین اگر فردی دارای آن شرایط است، درخواست خود را مطرح کند و ما آن را در کمیسیون‌های مربوطه بررسی می‌کنیم؛ ولی اگر دلیل قانع‌کننده‌ای بر اساس آیین‌نامه‌های موجود نداشته باشد طبعاً نباید انتظار موافقت بدون دلیل داشته باشد. خلاصه سخن اینکه این موضوع به صورت موردی بررسی و تصمیم‌گیری می‌شود.

انتهای پیام/