به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز- نظام آموزش عالی ایران در 50 سال گذشته همواره درحال رشد و سیر روند توسعهای بوده است. بههمین دلیل در بازه زمانی مذکور، چندین زیرنظام آموزش عالی در کشور ایجاد شده است. اکنون که قواعد و نقش دانشگاهها در جوامع متحول شده و مراکز آموزش عالی مسئولیتی فراتر از تصدیگری آموزشی برعهده دارند، معیارهای ارزیابی و سیاستهای نیز تغییر میکند.
دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان ساختاری که مولود انقلاب است از اثرگذارترین زیرنظامهای آموزش عالی ایران بهشمار میرود. این دانشگاه با دربرگیری 38 درصد از جمعیت دانشجویی کشور نقش پررنگی در گسترش عدالت آموزشی و تربیت نیروهای متخصص ایفا میکند. دانشگاه آزاد در گام اول نقشه توسعه خود اغلب پیشرفت عرضی و فیزیکی را در دستور کار قرار داده بود و اکنون این دانشگاه در دوران تحول مدیریتی خود توسعه کیفی و اثربخشی را در متن کار پیشبینی میکند.
دکتر علی اکبر ولایتی رئیس هیئت مؤسس و امنای دانشگاه آزاد اسلامی در جلسه شورای دانشگاه آزاد اسلامی که در اردیبهشت ماه سال 97 برگزار شد خطاب به رؤسای واحدهای دانشگاهی گفت: «مراقب باشید ارزش مدرک دانشگاه آزاد حفظ شود، مدرک دانشگاه آزاد ناموس ماست و باید به گونه ای باشد که هر کس مدرک دانشگاه آزاد دارد افتخار کند.» از سخنان رئیس هیئت امنای دانشگاه آزاد چنین برداشت میشود که در رویکرد جدید دانشگاه افزایش کیفیت کارکردها از اولویت بالاتری برخوردار است.
دانشگاه آزاد در سالهای ابتدای فعالیت خود با هدف بنیان عدالت آموزشی، توسعه چشمگیر کمی و فیزیکی را دنبال کرده است. البته در مقاطعی نقدهایی نیز به مسئولان وقت دانشگاه آزاد شده و توصیههایی در راستای توسعه هدفمند زیرساختهای دانشگاهی متوجه مدیران آن روزهای دانشگاه شده است. اکنون پس از گذشت بیش از یک دهه از آن سالها و تحول رویکرد مسئولان دانشگاه آزاد در کنار تغییر کارکردها و اقتضائات آموزش عالی، باید برنامههای جدید برای افزایش بهرهوری دانشگاه طراحی شود.
تحول در سنجش و پذیرش
دانشگاه آزاد با بازنگری در ظرفیت پذیرش دانشجو در سالهای اخیر نخستین گام خود را در راستای افزایش کیفیت کلاسهای درسی برداشته است. بهطوری که پذیرش در مقاطع تحصیلات تکمیلی این دانشگاه با 30 درصد ظرفیت صورت میگیرد. ارتقای سطح آزمونهای جامع مقطع دکتری و ساماندهی آزمونهای زبان دانشگاه از دیگر اقدامات مثبت دانشگاه در راستای کیفیتافزایی کارکردهای آموزشی دانشگاه شمرده میشود.
اصلاح کارکردهای پژوهشی و راهاندازی یک سامانه یکپارچه
ایجاد سامانه پایش(پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکهای) از نخستین طرح و برنامههای دانشگاه آزاد در دوران تحولی است. پایش سامانهای یکپارچه است که نظام مسائل کشور را ناظر بر چالشهای منطقهای احصا و در یک پایگاه اطلاعاتی پیشرفته در اختیار استاد و دانشجو گذاشته است. مسائل و چالشها مستقیماً از صنعت و جامعه احصا شده و پاسخهای علمی مستخرج از پایاننامهها نیز به محل نشآت گرفته شده بازمیگردد. سامانه پایش اولین حرکت جدی آموزش عالی ایران در ساماندهی و انسجامبخشی به ولنگاری پژوهشی دانشگاهها بود و عنوان متمرکز کننده توان علمی کشور در مقیاس دانشگاه آزاد عمل میکند.
ایجاد گفتمان فناوری ونوآوری در اکوسیستم دانشگاه
روند فعلی دانشگاههای نسل سوم دنیا نه آموزش و پژوهش صرف، بلکه تولید ثروت از این گذارههاست. امروزه بنگاههای اقتصادی دانشبنیان قابل اتکاترین و بهصرفهترین ساختارهای اقتصادی بهشمار میروند و در عین حال اثربخشی دو کارکرد قبلی یعنی آموزش و پژوهش را نیز به فعلیت میرساند. دانشگاه آزاد در رویکرد جدید خود از قافله دانشگاههای عقب نمانده و اقدامات بنیادی در حوزه فناوری و نوآوری ایجاد کرده است.
مجزاسازی کارکردهای پژوهشی از کارکردهای فناوری و تشکیل معاونت فناوری و نوآوری نخستین و بزرگترین گام دانشگاه در دوران تحولی خود بوده است. زیرساختهای فیزیکی که چندین سال استفاده بهینهای از آنها نمیشد در راستای توسعه گفتمان فناوری و نوآوری و حرکت بهسوی دانشگاه کارآفرین بهکار گرفته شده است. طرحهای تحولی مانند طرح ملی «تولید بذر» و طرح «بازار فناوری و سرای نوآوری» از جمله برنامههایی است که دانشگاه آزاد را در راستای استفاده بهینه از ظرفیتهای ایجاد شده در سالیان قبل قرار داده است.
سال گذشته، سال سنگبنا گذاری تحولات ساختاری و کارکردی دانشگاه آزاد بود، باید دید این تحولات در سال جدید که با بحران ویروس کرونا نیز همراه شده چگونه موجب ارتقای کیفی دانشگاه خواهند شد. آنچه که مسلم است تحولات دانشگاه آزاد با جمعیت میلیونی دانشجویان و اعضای هیئت علمی مستعد میتواند در کل نظام آموزش عالی کشور تأثیرگذار باشد.
انتهای پیام/