به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، حضور دانشگاه‌های بزرگ، فرصت جذب حمایت برای پژوهش‌های دانشگاهی و از همه مهم‌تر فرصت‌های اشتغال پس از دوران تحصیل از جمله عوامل قابل توجهی است که داوطلبان آزمون‌های سراسری در چندین دهه گذشته، کلانشهرها و به‌خصوص تهران را برای تحصیلات دانشگاهی انتخاب می‌کنند. به‌همین دلیل است که از گذشته رقابت برای ورود به دانشگاه‌های پایتخت بالا بوده و همواره از سوی داوطلبان شهرهای کوچک مورد استقبال بوده است.
تجمع و حضور وزارتخانه‌ها، ستادهای مرکزی نهادهای مختلف، دستگاه‌های تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی، مراکز تحقیقاتی و مطالعاتی، صنایع بزرگ خودروسازی، نمایشگاه‌های بین‌المللی، بازارها و فرصت‌های شغلی و کسب‌وکار، همه و همه جزو عواملی هستند که داوطلبان را مشتاق به تحصیل و سپس باعث ماندگاری در کلانشهرها و تهران می‌شود. هرچند که توسعه دانشگاه‌ها و راه‌اندازی مراکز تحقیقاتی در توسعه عدالت آموزشی در کشور موثر بوده ولیکن کماکان سیر مهاجرت نخبگان به کلانشهرها و تهران ادامه دارد.
مهاجرت نخبگان به شهرهای بزرگ یکی از عوامل جاماندن شهرهای کوچک از روند توسعه است
فارغ از پیامدهای اجتماعی و پیچیدگی‌های زندگی در شهرهای مقصد(کلانشهرها) که مقوله‌ای به غایت حائز اهمیت است، باید دید مهاجرت نخبگان به کلانشهرها چه آسیب‌هایی به توسعه اقتصادی، فناوری و رشد فرهنگی شهرها و مناطق کوچک و دور از پایتخت وارد می‌کند. دانش‌آموزانی که زمانی جزو امیدهای سازندگی و رشد شهرهای کوچک به‌شمار می‌رفتند، اکنون در کلانشهرها زندگی می‌کنند و کمبود نیروی انسانی نخبه در شهرهای کوچک علاوه بر آسیب‌های فرهنگی موجب کند شدن رشد کسب‌وکارهای پایدار و جدید نیز در آن شهرها می‌شود.
چنین آفتی را می‌توان در کلانشهرهای مقصد مانند تهران نیز جستجو کرد. تجمع نخبگان در یک جغرافیای مشخص بعضاً عامل بروز پدیده اشباع در مشاغل و بروز رقابت‌های ناسالم و شکست کسب‌وکارها می‌شود. در شرایطی که شاید همان کسب‌وکار در شهرهای متوسط و کوچک عملیاتی شود از شانس پیروزی بالاتری برخوردار باشد؛ چرا که دانش‌آموختگان به‌هر ترتیب شناخت بیشتری از منطقه بومی خود دارند.
نادیده گرفتن و سوختن ظرفیت‌های کارآفرینی، از بین رفتن صنایع بومی استان‌ها و شهرهای مختلف کشور و روند کُند ورود فناوری به صنایع بومی از دیگر آفت‌های است که با نبود نخبگان بومی شهرها زیاد دور از انتظار نیست. همانطور که پیش‌تر نیز اشاره شد با اینکه توسعه کمی دانشگاه‌ها در شهرهای مختلف تاحدی پاسخ نیازهای مشتاقان تحصیلات عالی را داد؛ ولی اکنون چالش اشتغال دانش‌آموختگان نیز به همان اندازه در شهرهای کوچک به معضل بزرگی تبدیل شده است.
سرای نوآوری توسعه صنایع منطقه‌ای؛ ایده‌ای جدید برای رونق فناوری فراگیر
تحولات بنیادی دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان یکی از بال‌های اصلی نظام آموزش عالی کشور در حوزه فناوری و نوآوری در یک‌سال گذشته به اندازه گستره همه واحدهای دانشگاهی کشور صورت گرفته و الگوی بومی «سرای نوآوری و بازار فناوری» برای اولین در زیست بوم فناوری ظهور کرده است. با افتتاح سرای نوآوری «توسعه صنایع منطقه‌ای» استان تهران ذیل دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس، معضل و چالش اشتغال و کارآفرینی دانش‌آموختگان غیربومی تهران به جد مورد توجه قرار گرفته و دنبال می‌شود. ایجاد یک کانال و افق کارآفرینی و راه‌اندازی کسب‌وکار دانش‌بنیان مربوط به صنایع و حرفه مرتبط با دانشجویان غیربومی از سال‌های آغازین تحصیلات عالیه ازجمله کارکردهای این سرای نوآوری تعریف شده است.
معاونت فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد مدل‌های تشویقی بسیاری را نیز در این طرح درنظر گرفته تا دانشجویان غیربومی پس از طی دوران تحصیل، رغبت بازگشت و تداوم کسب‌وکار خود را داشته باشند. دانشجویان غیربومی در مدل‌های پیش‌بینی شده با برگشتن به شهرها و مناطق بومی خود، همه مالکیت حقوقی استارت‌آپ را مال خود می‌کنند. به تعبیری در طول دوران تحصیل، کسب‌وکاری با محوریت ظرفیت‌های مناطق خود راه‌اندازی می‌کنند و با دریافت خدمات شتاب‌دهی و حمایتی دانشگاه استارت‌آپ خود را رشد می‌دهند و پس از اتمام دوره تحصیل با کسب‌وکار خود به شهرهایشان بازمی‌گردند.
طرح حمایتی دانشگاه آزاد استان تهران برای راه‌اندازی کسب‌وکار توسط دانشجویان غیربومی
البته دانشگاه آزاد در با هدایت واحدهای دانشگاهی کل کشور به سمت ترویج و زیرسازی فعالیت‌های فناورانه و راه‌اندازی سراهای نوآوری این امکان را به فناوران در شهرستان‌ها نیز می‌دهد تا از امکانات دانشگاه بهره‌مند شوند.
ارائه راه حل برای رفع چالش‌های دانش‌آموختگان غیربومی و فراهم کردن زیرساخت‌های نرم و فیزیکی برای بازگشت نخبگان به شهرهای خود و توسعه اقتصاد شهری متوازن توسط آن‌ها ایده‌ای است که دانشگاه آزاد برای گسترش عدالت شغلی و ریشه‌کن کردن معضل بیکاری و اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاهی ارائه کرده است. دانشگاه آزاد با تغییر ریل بنیادی در توسعه فعالیت‌های فناورانه و ایفای نقش پررنگ در زیست بوم فناوری کشور به‌دنبال اشتغال و نهادینه‌سازی فرهنگ کارآفرینی در دانشجویان این دانشگاه است. پرواضح است که افق‌های روشن کشور و مطمئن‌ترین راه برون‌رفت از چالش‌های اقتصادی به‌دست جوانان خلاق و فناور میسر خواهد شد.
انتهای پیام/