به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران دانشجویی(ایسکانیوز)، رامین حسین آبادیان کارشناس مسائل منطقه در یادداشتی که متن آن را در اختیار ایسکانیوز قرار داده به بررسی موضوع حملات اخیر صورت گرفته به مراکز دیپلماتیک عراق پرداخته است.

متن یادداشت به شرح زیر است:

مدت زمانی است که اعتراضات در عراق به حملات نظامی گاه و بی‌گاه به مراکز و هیئت‌های دیپلماتیک در این کشور که عمدتا در «منطقه سبز» بغداد واقع شده‌اند، بالا گرفته است. احزاب و جریان‌های مختلف عراقی معتقدند که دولت می بایست هرچه سریعتر تدابیر لازم برای شناسایی عوامل این حملات را اتخاذ نماید، چراکه تداوم این روند موجب خواهد شد تا چهره عراق در عرصه بین‌المللی خدشه‌دار شود.

 درهمین ارتباط، روز شنبه نشست فوق العاده شورای ملی عراق به ریاست «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق تشکیل شد. هدف از برگزاری این نشست، بررسی تحولات اخیر امنیتی نظیر حمایت از تظاهرات مسالمت‌آمیز و هیأت‌های دیپلماتیک و ایجاد هماهنگی میان نیروهای امنیتی بود. در این نشست، الکاظمی تأکید کرد که برهه کنونی زمان مناسبی برای بازسازی اوضاع و نحوه عملکرد نیروهای امنیتی است و نباید در این خصوص ساده‌انگارانه عمل کرد.

شرکت کنندگان در این نشست همچنین پرونده امنیت سفارتخانه‌ها و هیأت‌های دیپلماتیک را بررسی و در راستای پاسداری از وجهه عراق در جامعه بین‌الملل بر به کار بستن تلاش حداکثری برای حمایت از مراکز مذکور تأکید کردند. در همین راستا، حتی سران برخی از احزاب و جریان‌های سیاسی پیشنهاد تشکیل کمیته‌ای ویژه برای رسیدگی به حملات نظامی به مراکز دیپلماتیک در «منطقه سبز» شدند.

به عنوان نمونه، «مقتدی صدر» رهبر جریان «صدر» عراق اعلام کرد که باید کمیته‌ای ویژه برای رسیدگی به حوادث امنیتی تشکیل شود. «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر عراق نیز از طرح رهبر جریان صدر استقبال به عمل آورد. هرچند که برخی در داخل عراق تلاش می‌کنند تا حملات به هیأت‌ها و مراکز دیپلماتیک خارجی در این کشور را به احزاب و جریان‌های شیعی ارتباط دهند، اما مواضع سران جملگی این احزاب، مسأله دیگری را نشان می‌دهد.

درهمین راستا، «سید عمار حکیم» رهبر جریان شیعی «حکمت ملی» عراق بیانیه‌ای را در محکومیت حملات به مراکز دیپلماتیک صادر کرد. وی از همگان خواست که در حمایت از اقتدار عراق و حمایت از تأسیسات و نهادهای ملی و هیئت‌های دیپلماتیک فعال در این کشور موضعی قاطع بگیرند. او همچنین از موضع‌گیری‌های تشکل‌های سیاسی که از دولت خواسته‌اند به مسئولیت خود در این باره عمل و با عاملان این اقدامات برخورد کند، تقدیر کرد.

افزون بر این، ائتلاف به  رهبری «هادی العامری» از جمله دیگر جریان‌های شیعی عراقی است که حملات به هیئت‌های دیپلماتیک در عراق را رد کرده است. در همین ارتباط، ائتلاف «الفتح» با صدور بیانیه‌ای حملات به مراکز دیپلماتیک در «منطقه سبز» را محکوم و اعلام کرد که از نظر ائتلاف متبوعش این حملات مردود هستند. بنابراین، نگاهی هرچند گذرا نشان می‌دهد که برخلاف برخی القاءات به ویژه از سوی رسانه‌های سعودی و آمریکایی، حملات به مراکز دیپلماتیک در عراق به هیچ وجه مورد حمایت احزاب و جریان‌های شیعی نیست.

نکته دیگری که در این زمینه وجود دارد، متهم کردن «الحشد الشعبی» به ترتیب دادن حملات نظامی به مراکز دیپلماتیک است. این درحالی است که «الحشد الشعبی» پیشتر بارها و در مناسبت‌های مختلف هرگونه‌ نقش‌آفرینی خود در این حملات را قویا رد کرده است. به عنوان نمونه، پیشتر «شیخ قیس الخزعلی» دبیرکل جنبش «عصائب اهل الحق» عراق اعلام کرده بود که گروه‌های مقاومت عراق هیچگاه اماکن دیپلماتیک را هدف قرار نمی‌دهند.

از سوی دیگر، همزمان با تکذیب انجام حملات توسط نیروهای «الحشد الشعبی» گزارش‌هایی مبنی بر اینکه مزدوران و عوامل وابسته به ایالات متحده آمریکا خود پشت حملات نظامی به «منطقه سبز» بغداد ایستاده‌اند، منتشر شده است. حتی برخی شخصیت‌های عراقی نظیر «شیخ اکرم الکعبی» دبیرکل جنبش مقاومت اسلامی «نجباء» به این مسأله اشاره کرد و گفت: «این نه گروه‌های مقاومت که مزدوران واشنگتن هستند که مراکز دیپلماتیک را هدف قرار می‌دهند».

در واقع، اینگونه گفته می‌شود که ایالات متحده آمریکا و هم‌پیمانان آن از رهگذر ترتیب دادن حملات نظامی به اماکن دیپلماتیک در عراق تلاش می‌کنند تا زمینه برای افزایش فشارها به «الحشد الشعبی» را فراهم آورند، زیرا معتقدند که این حملات بهانه خوبی برای متهم کردن گروه‌های مقاومت به اجرای آنهاست. بنابراین، درحال حاضر دولت عراق با چالش بزرگی در عرصه حملات به مراکز دیپلماتیک مواجه است و امروز این حملات به معمایی بزرگ در این کشور تبدیل شده‌اند.

اما آنچه که واضح و محرز به نظر می‌رسد این است که احزاب و جریان‌های شیعی در عراق از یک سوی و نیز گروه‌های مقاومت «الحشد الشعبی» از سوی دیگر جملگی معتقدند که مراکز دیپلماتیک دارای مصونیت بوده و هیچ مجوزی برای هدف قرار دادن آن‌ها وجود ندارد. در این میان، این مسئولیت دولت کنونی عراق است که با اتخاذ سلسله‌ سیاست‌های هوشمندانه عوامل پشت پرده حملات به هیئت‌های دیپلماتیک را شناسایی کند.

بدیهی است که عدم شناسایی عوامل پشت پرده حملات مذکور وجهه دولت بغداد را نیز خدشه‌دار خواهد ساخت و موجب می‌شود تا آمریکایی‌ها بیش از پیش گروه‌های مقاومت را به انجام این حملات متهم سازند. باتوجه به اینکه دولت عراق درحال حاضر مشغول تشکیل یک کمیته ویژه و تخصصی برای رسیدگی به مسأله مذکور است، به نظر می‌رسد به زودی در این پرونده گشایش‌هایی حاصل شود.

* کارشناس مسائل منطقه