به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران همواره با نقدهای مختلفی روبه‌رو بوده است. عملکرد، نوع برنامه‌ریزی و حتی تولید برنامه‌های تلویزیونی از جمله محور نقد منتقدان بوده است. اما مسئله مهمی هم در این بین مطرح می‌شود که محور آن تبلیغات بازرگانی صداوسیما است. تبلیغاتی که در بین آن با نیم‌نگاهی می‌توان فهمید با سبک زندگی اکثر مردم ایران وفق ندارد و موجی از اشرافیت و تجمل‌گرایی را به زندگی مردم سرازیر می‌کند. همین، موضوع مهمی شده تا سودابه آقاجانیان، مجری نام‌آشنای تلویزیون درباره آن بگوید : «متأسفانه مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی دامنِ همه را گرفته است و آنقدر خریدار دارد که مدیران و دست‌اندرکاران هم به گسترش آن بها و میدان می‌دهند.»
*ریشه دواندن تجمل‌گرایی در صداوسیما
تجمل گرایی و ترویج فرهنگ مصرف‌گرایی که از زبان خود دست‌اندرکاران صداوسیما بیان می‌شود، به جز تبلیغات در دیگر بخش‌های نمایشی صداوسیما نیز ریشه دوانده است. به طوری که منتقدین بسیاری در این مورد صحبت کرده‌اند. به طور مثال حبیب‌الله بهمنی کارگردان می گوید: «الان جو غالب اکثر سریال‌های تلویزیونی تجمل گرایی است».
اما این سوال مطرح می‌شود که با رواج فرهنگ تجمل‌گرایی در مرحله نخست چه چیزی آسیب می‌بیند؟ جواب این است که سبک زندگی مردم و تغییر نگاه اقشار مختلف جامعه به موضوعات مختلف زندگی جز عرصه‌های مهمی است که رواج فرهنگ تجمل‌گرایی به آن آسیب می‌زند.
این موضوع اگر به صورت موردی باز شود شاید بهتر بتوان به عمق آن پی برد. به طور مثال تغییر شیوه و سبک زندگی مردم را می‌توان در نحوه ازدواج هر قشر دریافت. متاسفانه این عرصه از زندگی با تغییرات زیادی مواجه شده است. به طوری که رسانه و در بخشی از آن محتوای صداوسیما بر این مهم اثر گذار بوده است.
*آثار اجتماعی تجمل‌گرایی
از این رو سعیده سلیمانی کارشناس اجتماعی در گفت‌وگویی با اشاره به تبلیغ مصرف‌گرایی و تجملات در صدا و سیما و تبعات آن در سطح جامعه اظهار داشت: «یکی از تبعات تجمل گرایی در جامعه بالارفتن سن ازدواج است به دلیل اینکه بیشتر خانواده‌ها به تجمل گرایی روی آورده و برای تهیه جهیزیه در بین اقوام به سراغ بالاترین قیمت ها و اجناس میروند».
این تنها یک مورد از تبعات ترویج فرهنگ مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی است که برای جامعه آسیب‌های زیادی را به وجود می‌آورد. از این رو باید بیشتر به فکر تهیه محتوایی بود که با زیست بوم و سبک زندگی مردم ایران تطبیق داشته باشد. در این بین اگرچه گفته می‌شود که صداوسیما با محتوای خود در جهت ترویج مصرف گرایی و تجمل‌گرایی قدم برداشته اما از تولیدات این رسانه ملی در جهت نشان دادن سبک زندگی مردم نیز نباید غافل شد. زیرا در سال‌های اخیر شاهد بودیم که سریال‌هایی چون «نون،خ»، «پایتخت»، «از سرنوشت» نشان دادند مدیران صداوسیما نیز متوجه برخی موضوعات مهم مثل ترویج فرهنگ تجمل‌گرایی و مصرف‌گرایی شده‌اند و به همین خاطر در پی آن آمده‌اند تا جبران مافات کنند. از این رو می‌بینیم که صداوسیما در چرخشی رو به سمت تولید آثار با هدف ترویج سبک و شیوه زندگی ایرانی اسلامی آورده است.
*راه جبران وجود دارد
اما به نظر می‌رسد هنوز راه برای جبران وجود دارد. چرا که صداوسیما در تبلیغات خود هنوز فرهنگی تجملاتی را برای مخاطب نمایش می‌دهد. فرهنگی که هیچ سنخیتی با سبک و زندگی مردم کشور ندارد. از این رو نباید به بخش تبلیغات صداوسیما بی‌توجه بود. بخشی که مستقیم به مردم شیوه سبک زندگی و نوع مصرفی را نشان می‌دهد که جای بحث و نقد زیادی دارد.
ابراهیم نکو عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس نهم در این مورد گفته است: «تجدید نظر دیگری که لازم است تا در رویکرد تبلیغات بازرگانی صداوسیما صورت گیرد این است که از تبلیغات بیش از اندازه در تمامی شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی جلوگیری شود تا وقت گران‌بهای مردم صرفا صرف دیدن تبلیغات کالاهایی که به صورت روزانه در مغازه‌ها مشاهده می‌کنند نشود.»
آنچه گفته شد مشخص می‌کند صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در بخش تبلیغات بازرگانی نیاز به تجدید نظر اساسی دارد و از این رو می‌طلبد مدیران صداوسیما برای آن چاره‌اندیشی کنند. از این رو می‌طلبد متخصصان امر با ارائه راه‌کارهای علمی و صحیح کمک کنند تا صداوسیما برای این مسئله کاری کند که بیش از این فرهنگ مصرف گرایی و تجمل‌گرایی به ضرر مخاطب میلیونی سیمای ملی تمام نشود.
ناگفته پیداست که سیمای ملی به عنوان یک رسانه اصلی در کشور محسوب می‌شود و از آن انتظار می‌رود مروج مبانی و اصولی باشد که ریشه در فرهنگ و آیین مردم ایران زمین دارد. زیرا اگر مسائلی خلاف فرهنگ ایرانی ترویج شود ممکن است حاصل آن سبک و شیوه زندگی باشد که ۱۸۰ درجه با سنت‌ها و فرهنگ مردم تضاد دارد.
انتهای پیام/
نظر شما