ایسکانیوز - گروه فرهنگی - مجید فاضلی: حال و روز سینمای ایران این روزها با وجود کرونا خوب نیست؛ زیرا با وجود پروتکل‌های بهداشتی و شرایط موجود دیگر سینماها رونقی ندارند تا مخاطبان خود را پای نمایش فیلم‌ها بنشانند. اما در این بین رقیب جدی دیگری نیز حضور دارد که با قدرت هم در حال تاختن است. شبکه نماش خانگی و شرکت‌های پخش فیلم و سریال اینترنتی رقبای اصلی سینما هستند که حتی با وجود کرونا توانستند حداقل از تنگنای کرونا خود را به سلامت بیرون بکشند.
*پیشتازی نتفلیکس
مثال جهانی این موضوع را می‌توان برای شرکت نتفلیکس زد. این شرکت با اینکه در دوران کرونا با فراز و نشیب زیادی مواجه شده است؛ اما توانسته به سود زیادی برسد. یعنی در پایان دی ماه ۱۳۹۸ مشترکین نتفلیکس به ۱۸۳ میلیون نفر رسیدند. این رشد ۲۸ درصدی معادل پنج میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار است. در واقع سود این شرکت دو برابر شد و به ۷۰۹ میلیون دلار رسید. همچنین سود سهام نتفلیکی دوبرابر شد. چنین موفقیتی نشان می‌دهد اگر زیرساخت‌ها فراهم باشد فرصت برای اکران آنلاین آثار فراهم می‌شود.
اما این موضوع در ایران تفاوت‌های زیادی دارد؛ زیرا با شیوع کرونا مشخص شد که فیلم‌های ایرانی در اکران آنلاین به سود مورد نظر خود نخواهند رسید. کافی است تنها به آمار منتشر شده از فیلم‌های به نمایش درآمده در اکران آنلاین نگاهی انداخت، خواهیم فهمید که سینمای ایران در اکران آنلاین توفیقی نداشته است. بنا به گزارشی از خبرگزاری ایرنا فیلم‌های «خوب، بد، جلف ۲» ۴ میلیارد و ۲۵۱ میلیون و ۵۶۰ هزار تومان، «زیرنظر» ۲ میلیارد و ۸۷۴ میلیون و ۵۸۰ هزار تومان، «خروج» یک میلیارد و ۸۵۷ میلیون و ۸۴۰ هزار تومان، «طلا» یک میلیارد و ۵۶۷ میلیون و ۶۴۰ هزار تومان، «لتیان» یک میلیارد و ۹۸ میلیون و ۲۲۰ هزار تومان فروش داشتند که نشان می‌دهد آثار سینمایی در اکران آنلاین به فروش چند ده میلیاردی مورد نظر خود نرسیدند.
*شبکه نمایش خانگی در رقابت با سینما
اما باید گفت این اوضاع آشفته در سینما و حتی اکران آنلاین برای بخش نمایش خانگی موضوعیتی ندارد؛ زیرا مصطفی سماوات (سرپرست دفتر نمایش خانگی) در گفت‌وگویی پرده از حقیقتی مهم درباره شبکه نمایش خانگی برداشت. وی درباره گردش مالی این عرصه از سینما و هنر ایران اذعان داشته بود که شبکه نمایش خانگی سالانه حدود ۱۰ عنوان سریال و حداقل ۶۰ فیلم سینمایی در این شبکه تولید و پخش می شوند که در هر سال حدود ۲۰۰ میلیارد تومان گردش مالی دارد. این اعداد و ارقام نجومی نشان می‌دهد چنین عرصه‌ای فرصت‌های زیادی برای رشد و پیشرفت دارد که باید از آن به خوبی بهره برد. به نظر می‌رسد چنین عرصه مهمی می‌تواند کمک خوبی برای فرهنگ کشور باشد و با ظرفیت خود نواقص عرصه فرهنگ را رفع کند.
اما به نظر می‌رسد که تا به حال چنین نبوده است؛ زیرا انتقادات زیادی به شبکه نمایش خانگی وجود دارد که نشان می‌دهد این عرصه با مشکلات زیادی در نوع محتوا مواجه است. محتوایی که باید به کمک فرهنگ ایران بیاید حالا خود تبدیل به تهاجمی فرهنگی شده است. سیدامیر سیدزاده تهیه کننده سینما در گفت‌وگویی با انتقاد شدید از وضعیت این روزهای شبکه نمایش خانگی گفت: «شبکه نمایش خانگی یکی از گلوگاه‌های اصلی تهاجم فرهنگی بیگانگان شده و این میزان از تهاجم فرهنگی در دنیا بی‌سابقه است. باعث شرمساری است که این حوزه مهم سرشار از آثار بی‌هویت، مشمئزکننده و از درون تهی شده و هیچ یک از مسئولان هم فکری اساسی برای برون رفت از این شرایط دهشتناک و ناهنجار نمی کنند.»
*رکود شبکه نمایش خانگی
به نظر می‌رسد شبکه نمایش خانگی آنطور که باید و شاید به مفاهیم فرهنگی ایرانی اسلامی پایبند نبوده و نتوانسته انتظارات فرهنگی را به خوبی برآورده کند. انتظاراتی که در دل خود بازنمایی سبک زندگی صحیح، نشان دادن فرهنگ ایرانی_ اسلامی و دیگر مولفه‌های آیینی و فرهنگی را دارا است؛ اما از منتقدین دیگری که سخت به عرصه شبکه نمایش خانگی تاخته امیرحسین شریفی تهیه کننده سینما است. وی اعتقاد دارد شبکه نمایش خانگی قشر خاصی از مردم یا فرهنگ لاکچری با دیالوگ‌های زننده‌ای را نشان می‌دهد و هیچگونه نظارتی روی محتوای آن نیز وجود ندارد.
شاید فقدان یک نظارت صحیح بر اساس چارچوبی درست بیش از پیش احساس می‌شود؛ چرا که وجود قوانین و مقرارت و همچنین نظارت‌های پیوسته منجر به این می‌شود که شبکه نمایش خانگی حداقل از چنین چالش‌هایی تهی باشد. چالش‌هایی که در نگاه اول شاید برای بیننده جالب باشد و حتی سود هنگفتی هم نصیب عوامل فیلم کند اما آنچه می‌ماند بازنمایی و نشان دادن فرهنگ و آیینی است که ضدیت جدی با فرهنگ ایرانی _ اسلامی کشور دارد.
سخن کوتاه آنکه شبکه نمایش خانگی با وجود سودآوری زیادی که نسبت به اکران آنلاین و حتی سینما در دوران کرونا دارد با مشکلات زیادی مواجه است که بیش از پیش می‌طلبد تا به آن‌ها توجه جدی شود؛ زیرا در صورت رسیدگی‌نشدن به این مسائل شاهد خواهیم بود که بخش فرهنگی کشور در عرصه شبکه نمایش خانگی خود تبدیل به معضلی برای فرهنگ ایران اسلامی خواهد شد که شاید رسیدگی به آن در وقت خود، ثمره زیادی نداشته باشد.
انتهای پیام/
نظر شما