ایسکانیوز: تزار پیتر یکم ملقب به پتر کبیر در سال 1703 دستور ساخت شهری را در روسیه داد که بر روی جزیره زایاچی در دلتای رود نوا قرار دارد. طرح ساختمان‌های اصلی این شهر از بارتورومئو راسترلی معمار ایتالیایی است. راسترلی در این شهر 44 جزیره طراحی کرده که با بیش از 60 کانال از هم جدا می‌شدند. می‌گویند که هزاران کارگر در زمان ساخت این شهر جان خود را از دست داده‌اند.
در مرکز این شهر بنای کاخ زمستانی قرار دارد که تزار روسیه فصل سرما را در آن جا می‌گذرانده است. ساخت و طراحی کاخ زمستانی توسط راسترلی، تا زمان سلطنت کاترین کبیر هم تکمیل نشد. اما کاترین کبیر مجموعه هنری ارزشمندی در اختیار داشت که از اجدادش به ارث برده بود و از آن ها مانند گنجینه‌ای ارزشمند مراقبت می‌کرد. به خاطر همین حساسیت و نگرانی، کاترین اشیای گرانبهای موروثی‌اش را در بخشی حفاظت شده از کاخ قرار داد و این مکان را به نام آرمیتاژ یا هرمیتاژ به معنی گوشه عزلت لقب داد. رفته رفته اشیای گرانقدر دیگری هم در طول سال‌ها به این مجموعه اضافه شد.
پس از آتش‌سوزی جدی در سال 1837 میلادی، به دستور تزار نیکلاس یکم و توسط لئوفن کلنتسه، معمار، بنای آرمیتاژ مجدداً بازسازی شد و در سال 1852 به سفارش تزار، این مجموعه در معرض بازدید عموم قرار گرفت.
موزه‌ای با بیش از 2 میلیون آثار هنری
پس از انقلاب اکتبر 1917، این مجموعه به دولت سوسیالیستی شوروی اختصاص داده شد و تا امروز نیز دولت مالک اصلی آن محسوب می‌شود. اگرچه دیگر نه شوروی وجود دارد و نه گرایشات سوسیالیستی در دولت.
وسعت و محدوده ساختمان و فضای اطراف آرمیتاژ، موره لوور دیگری رادر ذهن تداعی می‌کند. هم اکنون بیش از 2.7 میلیون آثار هنری در این موزه وجود دارد که به نوبه خود آرمیتاژ را به یکی از موزه‌های باشکوه در جهان تبدیل کرده است.
عظمت فضای داخلی این موزه کاملاً منحصر به فرد است و برخلاف موزه لوور که اقامت خانواده سلطنتی قبل از انقلاب فرانسه در آن جا متوقف شد، کاخ زمستانی از سال 1917 تابه امروز هم چنان در خدمت امور اداری و استراحتگاه عوامل حکومتی بوده است.
هم چنین می‌توان به آثار مکشوفه از یونان و روم باستان، شرق دور و ماقبل تاریخ و یکی از تخصصی‌ترین آثار این مجموعه که بقایای به جا مانده از زبان سکایی یا خُتنی،- از زبان‌های ایرانی میانه، یا به تعبیری الفبای براهمی– است نیز اشاره کرد. سواران خُتنی با ساخت اشیایی از طلا و جواهرات و فلزهای گرانبها آثاری متمایز از خود بر جای گذاشته‌اند که از جمله آن ها تاج پتر کبیر است که قطعات آن در کارگاه کارل فابرگ بر روی تاج سوار شده‌اند.
از تخم‌مرغ‌های چینی تا تابلوهای داوینچی
در این موزه آثار ارزشمندی به نمایش گذاشته شده است. کارل فابرگ آلمانی و برادرش آگاتون، به تقلید از یوهان ملیکورکه آذوقه‌رسان آگوستوس بود مجموعه‌ای باشکوه خلق کردند. مدل تخم مرغ‌های شرقی و عید پاک که از گران‌بهاترین قطعات طلا در اندازه‌های مختلف ساخته شده بودند. مشتریان اصلی این اشیای تزیینی عمدتاً خانواده‌های سلطنتی و دوستان آن ها در هر کشوری از جمله روسیه بودند.
در خصوص نقاشی و مجسمه‌هایی که در موزه آرمیتاژ دیده می‌شود، می‌توان از آثار مشهوری مانند مجسمه مدونا سیمون مارتینی نام برد که یکی از نوادر تاریخ هنر است و تصور بر این است که چهره زیبایش قبلا در غزلیات لورا از فرانچسکو پتراک به بیانی زیبا، ترسیم و تجسم شده است.
نقاشی مشهور دیگری از لئوناردو داوینچی، به نام مدونا لیتا و البته بسیار پررنگ‌تر از تصویر زیبای کاراواجیو دخترک نوازنده عود، در گوشه‌ای از آرمیتاژ جلوه‌نمایی می‌کند.
موزه هم چنین حاوی مجموعه آثاری از رامبراند، اِل گرکو، گویا و آثار و تصاویر ارزشمندی از نقاشان پرتره دوره رمانتیسم است.
در طبقه سوم موزه، آثاری مدرن به نمایش گذاشته شده‌اند. همانند موزه پوشکین در روسیه، بسیاری از نقاشی‌های سبک امپرسیونیسم و کوبیسم از هنرمندان فرانسوی در موزه آرمیتاژ جای گرفته‌اند. آثار هنری گردآوری شده توسط دو سرمایه‌دار روسی قبل از انقلاب این کشور، به نام‌های ایوان موروسکوف و سرگئی شووکوکین از آن جمله‌اند.
در سال 1985 آشیای ارزشمندی چون مجسمه اگوست رودین ،تابلوهایی از سِزان و آثار هنرمندانی مانند پیکاسو و ماتیس، در اتاق کوچکی جای گرفته بودند و فقط به بازدیدکنندگان خاصی حق تماشای آین آثار داده می‌شد، چون از اهمیت سیاسی برخوردار بودند و مردم در بازدید از آن ها دقت کافی نداشتند و در نهایت محبوس قفسه‌های شیشه‌ای شده بودند، اما اکنون مردم عادی هم می‌توانند این کارهای هنری را به راحتی مشاهده کنند.
..............................................................................
*نوشته: مانفرد له یر-ترجمه: ماندانا عصری
