مایکل کهن در بوستون گلوب نوشت: ایران، آمریکا و دیگر اعضای گروه 1+5(انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان)، سه هفته تا تصمیمی فاصله دارند که می تواند خاورمیانه را متحول کند و مهمترین دستاورد سیاست خارجی را در اختیار باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا قرار دهد. تصمیم گیری برای یک توافق هسته ای. آخرین فرصت برای دستیابی به این توافق 24 نوامبر(3آذر) تعیین شده است. از هم اکنون گمانه زنی ها بر این است که با توجه به اختلاف نظرهای جدی، مذاکرات دوباره تمدید می شود.

به گزارش ایسکانیوز، کهن در ادامه نوشت: البته تمدید مذاکرات و تاخیر در دستیابی به توافق پیامدهای جدی به همراه خواهد داشت، زیرا فرصتی مغتنم را در اختیار تندروها قرار می دهد تا در راه توافق احتمالی در آینده مانع تراشی کنند. البته اشاره من به تندروها هم در ایران است و هم در ایالات متحده.

هرچند در انتخابات میان دوره ای کنگره، موضوع سیاست خارجی در مقایسه با دیگر موضوعات خیلی اهمیت ندارد اما نتیجه این انتخابات می تواند تاثیری عمیق بر مذاکرات هسته ای با ایران داشته باشد. در صورتی که جمهوریخواهان اکثریت سنا را در انتخابات روز سه شنبه به دست آورند، به معنی تهدیدی جدی برای پتانسیل دستیابی به توافق هسته ای با ایران خواهد بود.

سال گذشته، شاهین ها(تندروها) در سنا به رهبری رابرت منندز، سناتور دمکرات اهل نیوجرسی و مارک کرک، سناتور جمهوریخواه طرحی را به منظور افزایش تحریم ها علیه ایران مطرح کردند. آنها مدعی شدند با سختگیری های بیشتر علیه ایران، راه توافق هموارتر می شود. اما اغلب ناظران بر این باور بودند که قانون شدن چنین طرحی سمی مهلک برای فضای مذاکرات هسته ای با ایران خواهد بود که می تواند برنامه اقدام مشترک ژنو که نوامبر گذشته به دست آمد را نیز به شکست بکشاند. پس از جدالی سنگین بین کاخ سفید و متحدان لیبرال اش، سرانجام روند تصویب این طرح متوقف شد.

اما تلاش برای تحریم بیشتر ایران در اینجا متوقف نشده است. در صورتی که جمهوریخواهان کنترل سنا را به دست بگیرند، طرح کرک- منندز به طور حتم احیا می شود و احتمالا با حمایت قاطع دمکرات ها تصویب خواهد شد.

خبر بد دیگر این است که در صورت پیروزی یک کاندیدای جمهوریخواه در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 آمریکا نیز چشم انداز لغو دایم تحریم ها به احتمال بسیار زیاد منتفی می شود. در حال حاضر جمهوریخواهان تمایلی به حمایت از رئیس جمهور و امضاء توافق هسته ای ندارند. اما هستند سناتورهای دمکراتی که تمدید مذاکرات را دلیلی برای افزایش فشار ارزیابی خواهند کرد.

در چنین شرایطی اوضاع وخیم تر می شود. هرچند اوباما به احتمال زیاد از رای وتوی خود علیه طرح تحریم ها استفاده خواهد کرد اما بسیاری از دمکرات ها- به خصوص آنهایی که برای انتخابات 2016 برنامه ریزی می کنند- تحت فشار سیاسی فزاینده ای از سوی گروه های لابی گری اسرائیل از جمله آیپک قرار دارند تا علیه رئیس جمهور موضع گیری کنند. در این صورت آنها می توانند برای وتوی رای وتوی رئیس جمهور صف آرایی کنند.

تصویب تحریم های جدید به رغم وتوی رئیس جمهور به طور حتم مذاکرات را به شکست می کشاند و واکنش تند تهران را به دنبال خواهد داشت. در این صورت مقامات تهران به این نتیجه می رسند که دولت آمریکا هیچگاه نمی تواند تحریم ها را به طور کامل لغو کند. در چنین شرایطی حسن روحانی هم از سوی رای دهندگان به خود و هم از سوی تندروهایی که می خواهند توافق حاصل نشود، تحت فشار قرار می گیرد.

رای کنگره به تحریم ها موجب می شود دولت روحانی به این نتیجه برسد که بلند شدن از پای میز مذاکرات و انتقاد از آمریکا منافع بیشتری از ادامه مذاکرات خواهد داشت. در این صورت دولت روحانی دست کم در روابط عمومی که زیر ذره بین جامعه بین المللی قرار دارد، دست بالا را می گیرد. البته این جایگزینی مطلوب نیست اما دولت روحانی نیز گزینه های زیادی در اختیار ندارد.

تردیدی وجود ندارد که این روزها دستیابی به یک توافق هسته ای به نفع همه است. اما همچنانن موانع زیادی وجود دارد. دو طرف در مورد موضوعاتی نظیر شمار سانتریفوژها اختلاف نظر جدی دارند. همچنین مساله لغو تحریم ها و شفاف سازی فعالیت های هسته ای ایران در گذشته نیز مطرح است.

حتی توافقی که چندان کامل و مطلوب نباشد نیز بهتر از گزینه های جایگزین است. اگر توافقی به دست نیاید، تنش ها در منطقه افزایش می یابد و ایالات متحده دوباره برای کوبیدن بر طبل جنگ تحت فشار قرار خواهد گرفت. رویکردی که احتمال هسته ای شدن ایران را بیشتر می کند. این در حالی است که پس از انتخابات روز سه شنبه، دستیابی به یک توافق هسته ای از قبل هم دشوار تر می شود.
کد خبر: 129557

وب گردی

وب گردی