تهران-ایسکانیوز: حسام الدین آشنا در سخنرانی اختتامیه همایش ملی اعتدال اظهار داشت: چرا سرنوشت یک وزیر و یک وزارت خانه توسط پیامک باید تعیین شود. زیرا ما نیاموختیم پیامک قابل اعتماد نیست. چون توانمند نشدیم که برای تصمیمات مهم باید به اندازه کافی وقت و دقت صرف کرد. چرا جوانان بزرگترهای ما اینگونه شیدای شبکه های ماهواره هستند که خانه همسایه می بینند. چگونه ذائقه فرهنگی یک ملت اینقدر پایین آمد که به حریم سلطان راضی شود. وقتی سیاست مناسب برای توانمند سازی در تولید و مصرف وجود نداشته باشد شما باید انتظار این را داشته باشید که مصرف گرایی بی حاصل رخ دهد.

حسام الدین آشنا، مشاوره رئیس جمهور در مراسم اختتامیه همایش ملی اعتدال با اشاره به رویکرد اعتدالی و مبانی آن، گفت:رویکرداعتدالی در سیاست فرهنگی عرصه ها چالش ها و راهبرد ها است. هر سیاست فرهنگی معطوف به عرصه های مشخصی است. این عرصه ها اساسا عرصه های فرهنگ است. عرصه های فرهنگی در تقسیم بندی سیاست گذاران به 5 عرصه اصلی تقسیم می شوند.

1. حوزه میراث فرهنگی

2. حوزه هنر

3. حوزه ارتباطات و رسانه

4. حوزه سرگرمی تفریح و ورزش

5. حوزه گردشگری

او در ادامه گفت: در این 5 عرصه اصلی فرهنگی سه سیاست کلی تعیین تکلیف می شود. سیاست اول تعیین تکلیف در حوزه هویت فرهنگی است. این موضوع سیاست کلان می طلبد. سیاست دوم در عرصه حیات فرهنگی است و سیاست سوم در حوزه امنیت فرهنگی است. حوزه هویت فرهنگی دو چالش اصلی دارد. حوزه همبستگی و دوم چالش مربوط به گسست. یک ملت احتیاج دارد به اینکه احساس هویتی در میان همه وابستگان در آن ملت وجود داشته باشد. اگر این وجود نداشته باشد ملت شکل نمی گیرد. اما واقعیت این است که در زیر چتر هویت عام تنوع ها و تکثر های فرهنگی وسیعی می تواند وجود داشته باشد. اینکه ما میان همبستکی و تکثر سیاست مناسبی را انتخاب کنیم. تعیین تکلیف می کند که آیا ما رویکرد افراطی، تفریطی یا اعتدالی خواهیم داشت.

او در ادامه عنوان داشت: در حوزه همبستگی نقطه افراط یکسان سازی فرهنگی است. در حوزه تکثر نقطه افراط گسست فرهنگی است. گاهی چنان سفت می گیریم که هیچ هویتی غیر هویت غالب و رسمی را به رسمیت نمی شناسیم و چنان سرکوب می کنیم که متهم می شویم به قتل عام فرهنگی و نسل کشی و یکسان سازی فرهنگی.

آشنا افزود: گاه چنان به مسایل هویتی بی توجهیم که با یک گسست فرهنگی میان نسل ها و اقوام مواجه می شویم. سیاست فرهنگی اعتدالی در میان این سیاست ها، سیاست افتخار فرهنگی است. افتخار فرهنگی یعنی همگان بتوانند به هویت چتری و بالاسری خود افتخار بکنند در عین اینکه هویت های متکثر فرهنگی مورد احترام است.

او ادامه داد: در سیاست حیات فرهنگی مسئله این است که چطور زندگی مردمان یک سرزمین را فرهنگی تر کنیم. چگونه فرهنگ وارد زندگی شود. این موضوع هم بسیار حساس است. حیات فرهنگی با دو معضل عدالت و رونق فرهنگی مواجه است. ما هم احتیاج داریم در میانه همه مردمان امکان دسترسی به امکانات فرهنگی و دسترسی به امکان تولید فرهنگی فراهم باشد و هم اینکه جامعه رونق داشته باشد.

او افزود: اینکه ما از ده ها گروه  برای تولید فرهنگی حمایت می کنیم اما جامعه مصرف کننده تولیدات فرهنگی مصرف می کند که نه تنها ما از تولید آن حمایت نمی کنیم بلکه تولید آن را منع می کنیم. فاصله میان سیاست های حمایتی و مصرف واقعی چالش بزرگ سیاست گذاری فرهنگی در عرصه حیات فرهنگی است.

او در ادامه گفت: اگر خواننده پاپ با عمر کاری 2 سال در خیابان های تهران و 26 شهر کشور با بدرقه ای نمادین مواجه می شود باید از خود پرسید این حاصل تدبیر در سیاست های مرتبط با حیات فرهنگی است یا تبعات ناخواسته اعمال سیاست ها و یا عدم سیاست های فرهنگی مناسب است. آفت حیات فرهنگی در عدالت و رونق ویژه خواری و مصرف گرایی است.

او در توضیح ویژه خواری اضافه کرد: ویژه خواری یعنی کسانی از امکانات بصورت نابرابر و به عناوین و بهانه های متعدد برخوردار شوند. یک روز به اسم حمایت از اصلاح طلبان ویژه خواری می شود. روز دیگر به اسم حمایت از اصولگرایی این اتفاق می افتد. روزی به اسم مبارزه با تهاجم فرهنگی ده ها موسسه رانت خوار تشکیل می شود و روزی به اسم گفتگوی تمدن ها و دیگر اسامی زیبا رانت خواری صورت می گیرد.

آشنا در ادامه بیان داشت: بسیاری از نمایشگاه های این روزها، روزهای قبل و روزهای بعد مراجعه می کنید و می بینید گردانندگان و غرفه داران تعدداشان از مراجعان بیشتر است. در همایش ها سخنرانان از شنوندگان بیشتر اند. عرصه کتاب که تعداد ناشران از تعدا تیراژ بیشتر است. عرصه سینما که تعداد فیلم های تولید شده که هرگز به اکران نمی رسد از فیلم های اکران شده بیشتر است. این ها فیلم های هستند که هزینه را نه در اکران که در هنگام تولید به دست آوردنده اند.

او عنوان داشت: ویژه خواری در فرهنگ دست کمی از ویژه خواری در عرصه های دیگر ندارد. و چه خوش عرصه ای است فرهنگ برای ویژه خواری.

او ادامه داد: معضل دوم در این سیاست گذاری حیات فرهنگی مسئله مصرف زدگی فرهنگی است. وقتی شهروندان ما توامند نیستند برای تولید فرهنگی، نقد فرهنگی، مدیریت زمان در مصرف محصولات فرهنگی ما مصرف زدگی به شدت بالا در عرصه محصولات فرهنگی مواجه می شویم.

او عنوان کرد: چرا سرنوشت یک وزیر و یک وزارت خانه توسط پیامک باید تعیین شود. زیرا ما نیاموختیم پیامک قابل اعتماد نیست. چون توانمند نشدیم که برای تصمیمات مهم باید به اندازه کافی وقت و دقت صرف کرد. چرا جوانان بزرگترهای ما اینگونه شیدایی شبکه های ماهواره هستند که خانه همسایه می بینند. چگونه ذائقه فرهنگی ما یک ملت اینقدر پایین آمد که به حریم سلطان راضی شود. وقتی سیاست مناسب برای توانمند سازی در تولید و مصرف وجود نداشته باشد شما باید انتظار این را داشته باشید که مصرف گرایی بی حاصل رخ دهد.

او ادامه داد: دو پاره سیاست حوزه امنیت فرهنگی یکی نفوذ گری فرهنگی و نفوذ پذیری فرهنگی است. همه کشورها و همه فرهنگ ها امید می بیندند برای اینکه داشته های فرهنگی خود را در همه جای جهان نشر دهند و نفوذ گری یک پایه اصلی امنیت فرهنگی است. همه می خواهند فرهنگشان را توسعه دهند. توسعه دهی فرهنگی تبیعت یک فرهنگ است. از آن سو همه مراقبند نفوذ پذیری فرهنگی را مراقبت کنند. اگر ما به این دو وجه سیاست نگاه نکنیم مبتلا می شویم بهع انزوای فرهنگی یا انحلال فرهنگی. انزوای فرهنگی یعنی نمی توانیم فرهنگ خودمان را منتشر کنیم و نفوذ کنیم و تک جزیره می مانیم.

او در انتها گفت: اگر سیاست نفوذپذیری درستی نداشته باشیم به راحتی مرزهای فرهنگی ما را فتح می کنند و سیاست مناسب در این حوزه اقتدار فرهنگی است. اقتدار فرهنگی یعنی بتوانیم نفوذ پذیری خود را انتخابی کنیم و نفوذگری خود را انتخاب کنیم. پاسخ به این مسائل دشواری های سیاست فرهنگی اعتدالی خواهد بود.