ایسکانیوز: چند ساعت دیگر مذاکرات ایران با 1+5 به سرانجام مشخصی می رسد؛توافق،عدم توافق و یا تمدید مذاکرات. چند ساعتی که مردم ایران آن را با دلهره و اضطراب پشت سر می گذارند چراکه بیش از حد متوقع شده اند و انتظار خوشبختی اقتصادی بعد از توافق هسته ای را دارند. توقع را اما خود دولتی ها ایجاد کردند، وقتی که بیشتر مشکلات هشت سال گذشته را ناشی از تحریم اعلام کردند باید منتظر چنین روزی هم می بودند. امروز مردم چشم به راه توافق  هسته ای و کاهش و یا حتی حذف کامل تحریم ها هستند تا معیشت با تنگی نفس خداحافطی کند و سبد غذایی خانواده ها سنگین تر و رنگین تر شود. اما آیا با حذف کامل تحریم ها نیز می توان تصویر شفاف و عامه پسند از اقتصاد ایران ترسیم کرد؟

کمی به عقب تر برگردیم، یعنی زمانی که اقتصاد ایران درگیر سطحی نگری و پوپولیسم شده بود، روزگاری که دولت وقت عملکرد نامناسب خود را پشت دیوار بلند تشدید تحریم ها پنهان کرد تا تحریم ها و تحریم کنندگان متهم ردیف اول اوضاع اقتصادی ایران باشند در نزد عوام.  بی کاری، تورم،رشد منفی اقتصادی،افزایش جرم و جنایت ، فرار مغز ها و سرمایه ها ، شاید متاثر از تحریم ها بوده باشند اما باور کنیم این تاثیرپذیری حداقلی بوده است و رفتار اقتصادی دولت های نهم و دهم بیشترین نقش را در به وجود آمدن این شرایط دارد. بی کاری که به جرات می توان گفت سرمنشاء بسیاری از ناهنجاری های اقتصادی و اجتماعی است در چند سال اخیر بیش از پیش خودنمایی کرد تا امروز به گواه مرکز آمار ایران 3.5 ميليون نفر بی کار در کشور وجود داشته باشد. اگر این آمار بیشتر نباشد، 4ميليون دانشجو نیز در آينده نزديك به گروه بي كاران اضافه خواهند شد که در خوشبینانه ترین حالت یک میلیون نفر از این دانشجویان شاغل و مابقی به آمار بی کاران اضافه خواهند شد. این یعنی 6.5 میلیون بی کار در پایان چهار سال ریاست جمهوری روحانی، تلاش دولت برای ایجاد شغل نیز فقط تقاضای افراد وارد شده به بازار کار را خواهد داد.

تورم و در نگاه متعارف جامعه افزایش قیمت ها نیز از مواردی است که روحانی قول کنترل آن را داده است؛ قولی که مردم به اشتباه از آن به عنوان کاهش قیمت ها یاد می کنند. تیم اقتصادی دولت در کنترل شتاب افزایش قیمت ها موفقیت نسبی داشته و کاهش تورم اگر به ادعای دولت نزدیک نباشد،خیلی فاصله هم ندارد اما این بدان معنا نیست که باید چیزی ارزان شده باشد. کیست که نداند شیب افزایش تورم با پرواز نرخ دلار تند شد. دلار بالای 3 هزار تومان لنگر انداخت تا آرزوی بسیاری از فعالان اقتصادی و کارشناسان مبنی بر واقعی شدن نرخ دلار به بدترین شکل ممکن در اقتصاد ایران جاری شود. دولت فعلی هم که از ابتدای فعالیت بر طبل تک نرخی شدن ارز کوبیده است و به جای تلاش در کاهش قیمت ارز آزاد،سعی در رساندن قیمت ارز دولتی به نرخ جاری در بازار دارد تا شاید بالاخره آرزوی نرخ شناور و مدیریت شده برای ارز به واقعیت تبدیل شود. بنابراین اگر توافقی صورت گیرد تیم اقتصادی دولت اجازه سقوط دلار به زیر 3 هزار تومان را نخواهند داد. اگر هم توافقی حاصل نشود بازهم تیم اقتصادی دولت اجازه انفجار قیمت دلار را نخواهند داد چراکه نه اقتصاد و نه مردم توان ایستادگی در برابر دلار بیش از 3500 تومانی را نخواهند داشت و دولت برای بقاء مجبور به حفظ تعادل در بازار خواهد بود. بازگشت رونق و شکوفایی اقتصاد، بی کاری و تورم را مهار خواهد کرد و مهار این دو مورد بسیاری از معضلات اقتصادی و اجتماعی کشور را برطرف خواهد کرد. بی تعارف اقتصاد ایران در مدار عقلانیت قرار گرفته است و رسیدن به شکوفایی اقتصادی دور از ذهن نیست و توافق هسته ای فقط و فقط اندکی شتاب خواهد داد روند رو به رشد اقتصاد را... پس قبول کنیم مردم متوقع شده اند و  با توافق هسته ای هم خوشبخت نمی شویم.

................................

*سرویس اقتصادی