هنگامه اخوان: اجرای آواز قمر عینا مطابق نسخه اصلی خواهد بود

تهران - ایسکانیوز: کنسرت یادواره لطفی با صدای هنگامه اخوان در روز 4 دیماه سال جاری در تلار وحدت برگزار می شود.  در این کنسرت که ویژه بانوان خواهد بود آوازهایی از بانو قمرالملوک ضرابی را  هم " کاملا وفادارانه به نسخه اصلی " اجرا خواهد شد.

final_5028

هنگامه اخوان ( که چندان دل خوشی از تماس مکرر خبرنگاران نداشت )، در گفت و گوی خود با خبرنگار موسیقی ایسکانیوز در باره جزییات این کنسرت گفت: رپرتوار اصلی این کنسرت برای اجرا در دو بخش تنظیم و نوشته شده است. در بخش اول که در دستگاه ماهور اجرا خواهد شد قطعات "مرغ سحر" و  " ز من نگارم"  را به یاد اجرای مشترک خود با محمد رضا لطفی در سال 1356 اجرا خواهد کرد.

هنگامه اخوان در ادامه گفت: بخش دوم این برنامه در دستگاه اصفهان اجرا خواهد شد کی در طی آن قطعات " نوع بشر" شاه من ، ماه من را کاملا وفادار به نسخه اصلی مربوط به اجرای بانو قمرالملوک ضرابی اجرا خواهد کرد. این قطعات در گوشه های بیات راجه و سوز و گداز اجرا خواهد شد.

هنگام اخوان افزود در این کنسرت آزاده امیری نوازنده تار، شیما بلوکی فر نوازنده کمانچه، نسیم اربابی نوازنده کمانچه، نازنین پدرثانی نوازنده تنبک و مرجان راوندی نوازنده عود، مرا همراهی خواهند کرد.

هنگامه اخوان، چهره پرآوازه موسیقی ایران متولد شهر فومن است. او  آواز را از ۱۰سالگی با آموختن آواز دشتی (از متعلقات دستگاه شور که خود دارای گوشه‌های متنوع است) نزد پدرش آغاز کرد. اولین بار پدر با او در مورد قمرالملوک وزیری صحبت کرد، وی شخصیت قمر را نه به عنوان یک خواننده بلکه به عنوان انسانی خیر و نیکوکار می‌ستود. هنگامه اخوان پس از اتمام تحصیلات ابتدایی برای دیدن خواهرش به تهران رفت. در هنگام اقامت در تهران خواهر و برادرش او را تشویق به ماندن در تهران و تکمیل تحصیلات موسیقی نمودند. وی در آزمون رادیو برای خوانندگی شرکت کرد. در کاستی که از صــدای خود ضبط و ارائه کرده بود یکی از آثار استاد تجویدی و تعدادی از ملودی‌هایی که پدرش به او آموخته بود اجرا شده بود. هیأت داوران متشکل از پنج نفر بود: علی تجویدی، مرتضی حنانه، حبیب‌الله بدیعی، جواد معروفی و فلاح که همه از موسیقیدانان مطرح زمان بودند. سه نفر از داوران او را پذیرفته ولی دو نفر از او خواستند در آزمون دیگری شرکت کند. در آزمون دوم هنگامـه اخوان به دلیل ندانستن ردیف پذیرفته نشد. او در کلاس‌های ردیف رادیو ثبت نام کرد و پس از تکمیل آموخته‌های خود در آزمون پذیرفته شد. با تشویق مرحوم تجویدی هنگامه اخوان نزد استاد ادیب خوانساری از اســاتید بزرگ مکتب آوازی اصفهان رفت و به آموختن ردیف و تکنیک‌های آوازی پرداخت. ابراهیم سرخوش (نوازندهٔ مشهور تار) اغلب کلاس را به منظــور کمک و همنوازی با هنرآمــوزان همراهی می‌کرد. هنگامه اخوان به مدت ده سال نزد استاد خوانساری تلمذ نمود. کلاس‌ها ابتدا در رادیو و سپس در منزل استاد تشکیل می‌شد. از سال ۱۳۵۴هنگامه اخـوان شروع به خواندن در رادیو کرد و کار خود را با بازخـوانی آثار قمرالملوک وزیری آغاز نمود. همچنین با گروه‌های عارف به سررستی پرویز مشکاتیان، شـیدا به سرپرستی محمدرضا لطفی و… به عنوان خواننده همکـاری داشت. وی کنسرت‌های زیادی در ایران و اروپا برگزار کرده‌است. او در سال ۱۳۶۳از سوی آرشیو صداوسیما دعوت به همکاری شد و هم‌اکنون در وزارت ارشاد به عنوان کارشناس موسیقی مشغول به کار است و به تدریس آواز نیز می‌پردازد. استاد نصرالله ناصح‌پور در مورد وی گفته‌است: هنگامه اخوان یکی از بهترین خوانندگان زن ایرانی و صدای او یادآور صدای آسمانی قمر است. با این‌ حال لازم به ذکر است که عمده آثار به‌جای‌مانده از اخوان منحصر به بازخوانی‌های تصنیف‌ها و آوازهای زنده‌یادان قمرالملوک وزیری و روح‌انگیز است. لذا ایشان همانند بیشتر هم‌دوره‌هایش (پریسا، سوسن مطلوبی و...) را نمی‌توان صاحب‌سبک دانست ولو اینکه گستره و جذابیت صدا و تکنیک او از دو نفر نامبرده دیگر بسیار افزون‌تر بود. او در چهارمین مجمع عمومی کانون خوانندگان خانه موسیقی به عنوان رئیس این کانون انتخاب شد. از شاگردان ایشان می‌توان تارا تیبا و پرواز همای سرپرست و خواننده گروه مستان را نام برد

 

پی نوشت:

 

گوشه: 

گاهی به آن مقام (در شباهت با موسیقی عربی و ترکی) نیز گفته می‌شود، از اساسی‌ترین مؤلفه‌های هویت موسیقی ایرانی است. گوشه‌ها قطعه‌های ثبت شده از موسیقی سنتی ایرانی هستند که در طول زمان توسط استادان موسیقی ایرانی گردآوری شده و به هنرجویان آموخته می‌شود. هر دستگاه موسیقی سنتی دارای تعدادی گوشه است که توسط استادان مختلف به شکل‌های متفاوت ولی بسیار مشابه ثبت شدهاند. منبع جمع‌آوری گوشه‌ها، عموماً قطعات نواخته شده در میان نوازنده‌های بومی نواحی مختلف ایران است.

بسته به اهمیت، گوشه‌ها را می‌توان به سه گونه تقسیم کرد:

گوشه‌های بزرگ: که دارای این قابلیت هستند که به مدت زیادی درطول یک اجرا نواخته شوند مانند گوشهٔ بیات کرد در شور، مخالف در سه‌گاه و چهارگاه، حجاز در آواز ابوعطا و شوشتری در همایون.

گوشه‌های کوچک: که در همه آوازها و دستگاه‌ها وجود دارند.

گوشه‌های سرگردان: که قابلیت اجرا در دستگاه‌های مختلف را دارند، مانند مثنوی، جامه‌دران و کرشمه.

گوشه‌های موجود در دستگاه‌های موسیقی ایرانی در حقیقت قطعاتی جدا ولی در عین حال مربوط به هم هستند که از پیوستن آنها به یکدیگر دستگاه‌های موسیقی بوجود می‌آیند. به اولین گوشه در هر دستگاه، «درآمد» آن دستگاه گفته می‌شود.

گوشه‌ها در یک دستگاه ممکن است دارای گام‌های مختلف یا همانند باشند. در ردیف نوازی، گوشه‌ها به ترتیب از درجات پایین گام شروع شده و طبق یک روند منظم به تدریج اوج گرفته و دوباره به گام اصلی دستگاه بازگشت می‌کنند. هر یک از گوشه‌ها بر اساس گام و یا حالت و یا نت شاهدی که دارند، حالت احساسی خاصی را تداعی می‌نمایند. در دستگاه‌های مختلف ممکن است گوشه‌هایی با حالات یکسان وجود داشته باشند که از طریق آنها می‌توان به تعویض دستگاه‌ها (مرکب نوازی) پرداخت

بیات راجه:

بیات راجه گوشه ای است پر سوز و حزن انگیز و دلنشین این گوشه را در دو آواز دشتی واصفهان به شرطی که هم مایه باشند مثالأ  در مایه  (ر) شور سل اختلافی در فرود  باهم دارند ولی حلت ملودی در هر دو آواز یکی است.

شاهد بیات راجع در اصفهان درست یک پرده بالاتر ازنت شاهد دشتی  است یعنی اگر   نت شاهد اصفهان در (ر) باشد  نت شاهد بیات راجع در می  می باشد. در این آواز به درجه چهارم گام اصفهان که سل می باشد اشاره ای کوتاه می شود و دوباره به درجه دوم اصفهان که نت (می) می باشد بر می گردد

اما در آواز دشتی گوشه بیات راجع بر اساس ساختار همان ملودی که در اصفهان نواخته می شود از نقطه نظر نت شاهد مکان و درجه دیگری از گام را اشغال می نماید. و آن درجه همان نت شاهد دشتی است به عبارت دیگر در آواز دشتی نت شاهد درآمد با نت شاهد بیات راجع منطبق است
کد خبر: 168768

وب گردی

وب گردی