بارتاشوسکی در سال 1922 در لهستان چشم به جهان گشود. در سن 19 سالگی با شماره 4427 در اردوگاه آشویتس به اسارت درآمد، اما به دلیل بیماری سخت در آوریل 1941 از آشویتس آزاد شد. او قبل از دستگیری در صلیب سرخ لهستان کار می کرد.
چندی پیش بارتاشوسکی در سالگرد 72 سالگی "مبارزات در گِتو ورشو" سخنرانی به یادماندنی انجام داد. او در این سخنرانی آشویتس را اینگونه توصیف کرد: " برای اولین بار در برابر سواستفاده از انسان ها احساس درماندگی مطلق کردم".
در بازگشت به ورشو به جنبش مقاومت لهستان پیوست و به شکل زیرزمینی به ادامه تحصیل پرداخت . در نهایت نیز جنبش مقاومت" تسگوتا" را برای کمک به یهودیان تاسیس کرد. او در سال 1944 علیه حکومت نازی در ورشو دست به قیام زد.
برای معتقدان به مذهب کاتولیک پایان جنگ جهانی دوم رهایی از شر یک دیکتاتور بود اما فعالان جنبش مقاومت مدنی لهستان استالینی به عنوان فعالان سیاسی تحت نظر بودند. در طول حکومت کمونیستی در لهستان بارتاشوسکیهشت سال در زندان و تحت سانسور و جاسوسی به سر برد.
بعد از سال 1945 در جنبش دموکراتیک لهستان فعالیت چشمگیری داشت. مردی که زجر کشیدن مردم را در طول حکومت دو دیکتاتور به چشم دیده بود، کار سیاسی و فلسفی خود را پیش از هر چیز بر روی تفکر حقو بشری پایه ریزی کرد. پس از پایان دوران کمونیستی در لهستان بارتاشوسکی حرفه سیاسی خود را آغاز کرد: او با 68 سال سن سفیر لهستان در اتریش شد و در سال 2000 به عنوان وزیر امور خارجه لهستان انتخاب شد.
بارتاشوسکی الگوی اقتدار اخلاقی کشورش بود. این مورخ کتاب های زیادی درباره رابطه لهستان، آلمان و یهودیان و میل به صلح و آشتی در میان آنها نوشته است.
گفتنی است او موفق به دریافت جوائزی چون مدال صلیب، نشان افتخار جمهوری فدرال و جایزه صلح اتحادیه ناشران آلمان اشاره شده بود.
امروز مردم لهستان در غم مرگ او به سوگ نشسته اند.
ملینا حاجبی
