به گزارش ایسکانیوز و به نقل از ایسنا لیلا ارشد با اشاره به این‌که از کودکان کار با عنوان نان‌آوران کوچک در انجمن یاد می‌شود، گفت: کار کردن کودکان در خیابان و جامعه مشکلات زیادی به صورت کودک‌آزاری جنسی، جسمی، اجتماعی و آموزشی را برای آن‌ها به بار می‌آورد.
او گفت: در صورتی که کودکان کار مراحل رشد خود را به صورت کامل پشت سر نگذارند، ممکن است خطر و تهدیدی برای جامعه محسوب شوند؛ زیرا بسیاری از افرادی که در بزرگسالی مرتکب جرم و جنایت می شوند، به دلیل داشتن شرایط سخت و تلخ در کودکی بوده است و این باعث شده که اگر یک روزی قربانی بوده‌اند، اکنون عامل جرم و جنایت شوند.
یاری رساندن به کودکان کار به سود جامعه است
این مددکار اجتماعی، یاری رساندن به کودکان کار برای جلوگیری از ایجاد مشکلات را به نفع جامعه دانست و گفت: این به سود سیاستگذاران است که برنامه‌ریزی کنند تا این کودکان قربانی برای خانواده و جامعه خود تهدیدی به حساب نیایند.
عضو هیات مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان با تأکید بر این‌که دیدگاه انجمن حمایت از حقوق کودکان این است که وجود یک نگاه کارشناسانه می‌تواند دلایل و مشکلاتی که سبب حضور کودکان در سطح جامعه شده را تشخیص و راهکار حل آن را پیدا کند، گفت: در کنوانسیون حقوق کودک و همین‌طور قوانین داخلی اشاره شده است که کودک دارای حق گذراندن دوران آموزشی است و اگر نتواند به هر دلیلی در مدرسه حضور یابد، خانواده باید دلیل عدم‌حضور او را اعلام کند؛ در غیر این صورت، جرم محسوب شده و پدر یا مادر مجازات می‌شوند. در کشور ما نیز چنین قانونی وجود دارد؛ اما پدر به دلیل نرفتن فرزندش به مدرسه مورد مذاکره و مؤاخذه قرار نمی‌گیرد.
لزوم حمایت و مصاحبه با خانواده‌ها برای جلوگیری از کار کردن کودکان
ارشد در خصوص راهکار سازماندهی و کاهش میزان کودکان کار بیان کرد: برای مدت معینی باید با تشخیصی کارشناسانه از خانواده‌ها حمایت و مصاحبه شود تا علل عدم‌حضور کودکان در مدرسه مشخص و حل شود و این کودکان بتوانند با حضور در مدرسه به روش‌های صحیح آموزش داده شوند تا از این‌که با کار کردن در محیط خیابان و شهر مورد آزار و آسیب قرار بگیرند، جلوگیری شود؛ اما به دلیل عدم‌وجود چنین حمایت‌هایی از خانواده‌ها، آن‌ها مجبور به انجام کار در سطح شهر هستند.
ضرورت وجود مراکزی با مددکاران اجتماعی در سطح شهر برای حمایت از کودکان کار
او گفت: کودکان باید حمایت سازمان‌های تابعه مانند پلیس کودکان را داشته باشند و در مناطقی که تعداد آن‌ها بیش‌تر است؛ خانه‌ها و مراکزی با افراد متخصص و مددکار اجتماعی برای حمایت از آن‌ها وجود داشته باشد تا دست افرادی که آن‌ها را مورد آزار قرار می‌دهند، کوتاه شود.
فعالیت کودکان کار، مشکل اجتماعی اولیه است
یک جامعه‌شناس نیز با بیان این مطلب که یکی از مباحثی که در رابطه با جوامع بشری مد نظر قرار دارد، مفهوم کار است، گفت: امروزه به دلیل گسترش شهرنشینی، مهاجرت‌های گوناگون و نیاز خانواده‌ها به معیشت اقتصادی، مفهومی به نام کار اعضای خانواده از جمله کار کودکان مطرح شده است.
دکتر علی باصری با تأکید بر این‌که امروزه فعالیت‌های فیزیکی کودکان به جهت کسب درآمد و دستمزد در قبال فعالیت مشخص، مهم است، گفت: کودکان کار و فعالیت آن‌ها امروزه به عنوان یک مشکل اجتماعی اولیه مطرح است. در واقع وقتی ساختار خانواده با مشکلات اقتصادی و فرهنگی روبه‌رو می‌شود؛ کار یک وظیفه اجتماعی و اقتصادی برای کودکان تلقی می‌شود.
او افزود: عوامل گوناگون فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و روانی در رابطه با کودکان و کار آن‌ها مدنظر است.
فقر، علت اصلی کار کردن کودکان
این انسان‌شناس و جامعه‌شناس نکته مهم و اساسی را تفاوت قائل شدن بین کودکان کار و کودکان خیابانی دانست و گفت: هر کودک خیابانی، کار مشخص و مشروعی ندارد و به نظر می‌رسد که عوامل اقتصادی و اجتماعی مانند فقر، علت اصلی کار کودکان است که از منظر جامعه‌شناختی و انسان‌شناسی شهری می‌توان این مقوله را مورد بررسی قرار داد.
باصری گفت: کودکان کار همواره در درون جامعه شهری به عنوان پدیده‌های اجتماعی مورد بررسی قرار می‌گیرند که در کنار آن می‌توانند آسیب‌های اجتماعی را نیز به همراه داشته باشد، مانند کودکی که در معرض کمک به سرقت، جابه‌جایی مواد مخدر و اعتیاد قرار می‌گیرد.
لزوم سیاستگذاری کلی برای کودکان کار توسط سازمان‌های حمایتی
او تأکید کرد: موضوع کودکان کار از مواردی است که دولتمردان، مدیران شهری، بهزیستی و سازمان‌های حمایتی باید برای آن برنامه‌ریزی و سیاستگذاری کلی اجرا کنند؛ چراکه این کودکان باید در سن خاص کودکی و حتی نوجوانی مشغول تحصیل باشند تا بتوان از آن‌ها در آینده به عنوان یک سرمایه انسانی و اجتماعی استفاده کرد.
سطح سواد والدین و پایگاه اجتماعی، از متغیرهای گرایش کودکان به کار
این جامعه‌شناس با اشاره به این‌که سطح سواد والدین و پایگاه اجتماعی فرد نیز می‌تواند از متغیرهای گرایش کودکان به کار باشد، گفت: از جمله برنامه‌هایی که برای کاهش تعداد کودکان کار می‌توان پیشنهاد داد، فعالیت خدمات اجتماعی شهرداری برای ساماندهی فعالیت کودکان و مشاغل کم‌آسیب به همراه سایر سازمان‌هایی که در زمینه کودکان فعالیت می‌کنند، است که می‌تواند تا میزانی راه‌گشا باشد.
مشخص شدن آمار کودکان کار حائز اهمیت است
یکی دیگر از اعضای هیأت مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان با تأکید بر این‌که درخواست ما در ابتدا مشخص شدن آمار کودکان کار است، گفت: این دسته از کودکان در انجمن حمایت از حقوق کودکان به سه دسته تقسیم می‌شوند که در رده اول آن‌هایی قرار دارند که به دلیل فقر مالی، اعتیاد، مسائل اجتماعی پدران خود را از دست می‌دهند و خانواده دیگر نمی‌تواند کودک را تأمین کند؛ بنابراین نقش تأمین هزینه خانواده به کودک واگذار می‌شود.
اهمیت شناسایی خانواده‌های کم‌درآمد و پرداخت کمک هزینه به آن‌ها
طاهره پژوهش با اشاره به این‌که کودکانی که به دلیل فقر مالی مجبور به کار کردن هستند، بیش‌ترین میزان را تشکیل می‌دهند، گفت: امکان شناسایی این کودکان وجود دارد تا خانواده‌هایی که به عنوان مثال درآمدی کم‌تر از 600 هزار تومن دارند، از طریق سازمان تأمین اجتماعی و وزارت رفاه کمک‌هزینه به آن‌ها پرداخت شود و هر هفته مددکاران اجتماعی با این خانواده‌ها ملاقات کنند تا چگونگی خرج این کمک‌هزینه را مدنظر داشته باشند.
او گفت: در صورتی که مددکاران نحوه خرج کمک‌هزینه خانواده‌ها را تحت‌نظر بگیرند و برای توانمند کردن خانواده‌ها به مدت 2 تا 5 سال برنامه‌ریزی شود؛ خانواده امکان تأمین خود را پس از این مدت به دست می‌آورد.
با برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و کارشناسانه 70 درصد کودکان کار به مدرسه باز می‌گردند
این عضو هیأت مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان یادآور شد: برنامه‌ریزی و طرح‌های بلندمدت به همراه دید تخصصی و کارشناسانه برای این دسته از خانواده‌ها از طرح های کوتاه‌مدت بهتر و کارسازتر است؛ چراکه در چنین شرایطی قول می‌دهیم که 70 درصد از کودکان کار به مدرسه باز گردند.
لزوم قانون‌گذاری برای جلوگیری از ورود غیرقانونی کودکان افغان
پژوهش دسته دوم کودکان کار را افغان‌هایی که به دلیل فقر مالی به شکل غیرقانونی وارد ایران می‌شوند، دانست و افزود: بخشی از بار اقتصادی زیرزمینی ایران بر عهده کودکان افغان است که ساعت‌های طولانی مشغول به کار هستند؛ بنابراین باید یک قانون کار برای این دسته از کودکان تعریف شود تا از ورود غیرقانونی آن‌ها جلوگیری شود.
او در خصوص مشکلات ناشی از کار کردن کودکان بیان کرد: رشد عاطفی کودکان کار به دلیل حضور در بازار کار مختل می‌شود و به همین دلیل هزینه زندگی را با از دست دادن زندگی خود تأمین می‌کند؛ در نتیجه نوع تفکر این کودکان در سن بزرگسالی به گونه‌ای می‌شود که فرزند خود را مجبور به کار کردن می‌کنند.
کودکان کولی کالایی سرمایه‌ای به حساب می‌آیند
این عضو هیأت مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان با اشاره به این‌که کودکان خانواده‌های کولی که 6 ماه از سال را در تهران و 6 ماه دیگر را در شمال شهر سپری می‌کنند، دسته سوم کودکان کار هستند، گفت: برنامه‌ریزی برای این دسته از کودکان به شدت نیاز جدی به دید تخصصی و کارشناسانه دارد؛ چون بسیار پراکنده هستند.
پژوهش در پایان گفت: کودکان کولی به طور عمده در خیابان‌ها کار می‌کنند و به عنوان یک کالای سرمایه‌ای برای خانواده محسوب و با پول سنجیده می‌شوند.
کودکان کار به کودکان کارگری گفته می‌شوند که به صورت مداوم و پایدار به خدمت گرفته می‌شوند که این امر آن‌ها را در بیش‌تر اوقات از رفتن به مدرسه و تجربه دوران کودکی بیبهره و سلامت روحی و جسمی آن‌ها را تهدید می‌کند.
کار کودک نزد بسیاری از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی فعالیتی استثماری تلقی می‌شود. کار کودکان بسیار معمول است و می‌تواند شامل کار در کارخانه، معدن، روسپی‌گری، کشاورزی، کمک در کسب‌وکار والدین، داشتن کسب‌وکار شخصی (مانند فروش غذا) یا کارهای نامتعارف باشد. کار کودک به درجات مختلف در طول تاریخ وجود داشته است؛ اما با آغاز سوادآموزی همگانی و تغییراتی که در شرایط کار طی صنعتی شدن به وجود آمد، مفاهیمی چون حقوق کارگر و حقوق کودکان مورد نقد و بحث عمومی قرار گرفت.
بر اساس آمار سازمان جهانی کار (ILO)، سالانه ۲۵۰ میلیون کودک ۵ تا ۱۴ ساله در جهان محروم از تجربه دوران کودکی می‌شوند. طبق این آمار ۱۲۰ میلیون نفر از آن‌ها وارد بازار کار شده و مشغول به کار تمام‌وقت هستند. ۶۱ درصد این کودکان در آسیا، ۳۲ درصد در آفریقا و ۷ درصد در آمریکای لاتین زندگی می‌کنند.
105105
