سازمان جنگل‌ها نمی‌تواند آتش‌سوزی‌ها را به صفر برساند. اما این سازمان در برابر آتش‌سوزیی که رخ می‌دهد، احساس مسئولیت کرده و وظیفه خود می‌داند که حریق را کاهش دهد. نهایت تلاش سازمان جنگل‌ها این است که حریق رخ ندهد و این پدیده حداقل خسارت را داشته و در کوتاهترین زمان مهار شود.
به گزارش ایسکانیوز و به نقل از زیست بوم فصل تابستان، به خصوص روزهای خشک میانه‌های این فصل، برای جنگل‌های ایران توام با خبرهای ناخوش آتش سوزی‌ است. علف‌های خشبی کف جنگل خوراک خوبی است که با کوچکترین جرقه به حریقی بزرگ تبدیل شود. معمولا اطفای حریقی که به کوچکترین بهانه شکل می‌گیرد، ساعت‌ها به طول می‌انجامد و هر بار بخشی از جنگل‌های کشور تبدیل به خاکستر می‌شود. به نظر می‌رسد شدت و تکرار حریق در جنگل‌های ایران طی سال‌های اخیر بیشتر شده‌است.
اما امکانات، تجهیزات و برنامه خاصی برای مقابله با این شرایط بحرانی تدارک دیده نشده‌است. به همین دلیل گفتگویی با بهمن افراسیابی مدیر کل دفتر حفاظت و حمایت منابع طبیعی ترتیب دادیم:

از ابتدای امسال تا کنون چند فقره آتش سوزی داشته ایم؟
مسئولیت مقابله با آتش‌سوزی با یگان حفاظت است. سازمان جنگل‌ها نمی‌تواند آتش‌سوزی‌ها را به صفر برساند. اما این سازمان در برابر آتش‌سوزیی که رخ می‌دهد، احساس مسئولیت کرده و وظیفه خود می‌داند که حریق را کاهش دهد. نهایت تلاش سازمان جنگل‌ها این است که حریق رخ ندهد و این پدیده حداقل خسارت را داشته و در کوتاهترین زمان مهار شود. برای اطفای به موقع حریق، سه عامل ضروری باید در کنار هم قرار گیرد. اول اینکه مسئولان کشوری و لشگری بپذیرند که این یک وظیفه ملی است. آنها بر اساس قانون موظف هستند که اگر حریق رخ داد، در اطفای آن مشارکت کنند. بر اساس قانون اگر دستگاه‌ها دولتی در این بخش کمک نکنند، جریمه خواهند شد. بنابراین باید همه در مقابل حریق احساس مسئولیت کنند.
دومین مسئله ضروری برای اطفای به موقع حریق آن است که نیروی انسانی لازم در سازمان جنگل‌ها وجود داشته باشد. ما متاسفانه از لحاظ نیروی انسانی در مضیقه هستیم. سومین مسئله نیز تامین تجهیزات اعم از بالگرد و غیره است. سازمان جنگل‌ها این سه عامل را باید به اندازه و در موقع نیاز در اختیار داشته باشد، اما متاسفانه تا کنون این مسئله محقق نشده‌است.

اطفای حریق یک کار تخصصی است و در هر منطقه باید برنامه خاص خود را داشته باشد. ما در ایران رودخانه پرآب برای آبگیری نداریم در نتیجه اطفای حریق به صورت هوایی درایران محکوم به شکست است. آیا برنامه مشخصی برای مقابله با حریق در بخش‌های مختلف جنگل پیش‌بینی شده است؟
بله درست است که اطفای حریق یک مسئله تخصصی است و بالگرد وسیله مناسبی برای مقابله با آتش نیست. اما باید بگویم که متاسفانه سازمان جنگل‌ها نیروی انسانی به حد کافی برای اطفای حریق در اختیار ندارد. برای خرید تجهیزات نیاز به دارد و اعتبار مورد نیاز سازمان تامین نمی‌شود.

آیا تا کنون برای اطفای اصولی حریق در جنگل طرحی ارایه کرده‌اید و بودجه آن تامین نشده‌است؟
مسئله اطفای حریق جزء وظایف یگان حفاظت است.

به هر حال یگان حفاظت هم زیر مجموعه دفتر حفاظت و حمایت منابع طبیعی است. دفتر شما هیچ نقشی در اطفای حریق ندارد؟

به تازگی ریاست سازمان جنگل‌ها با توجه آتش سوزی‌هایی که اخیرا اتفاق افتاده و حساسیت را بیشتر کرده است، دستور تشکیل کارگروهی را داد. هدف این کارگروه استفاده از تمام ظرفیت‌های سازمان برای مهار آتش‌سوزی و مدیریت این موضوع است. این کارگروه با مسئولیت معاونت حفاظت و امور اراضی سازمان تشکیل شده‌است. در حال حاضر معاون حفاظت و امور اراضی مسئول این کارگروه است. این کارگروه متشکل از تمام واحدهایی است که می‌توانند به این امر کمک کنند. دفتر ما هم عضوی از این کارگروه است. به دنبال این هستیم که یک برنامه‌ریزی جامع انجام دهیم تا با بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های سازمان و سایر امکانات برون سازمانی، حریق را مهار کنیم. در این طرح به خصوص بر روی کمک‌های مردم متمرکز شده‌ایم. در گذشته فقط یک واحد به نام یگان حفاظت موضوع اطفای حریق را پیگیری می‌کرد، اما الان به دنبال یک برنامه جامع هستیم. شناسایی مناطق بحرانی یکی از مسایلی است که در این برنامه جامع، مد نظر ما قرار دارد. تلاش می‌کنیم تمام مناطقی را که آتش‌سوزی در آن بیشتر اتفاق می‌افتد، شناسایی کرده و با بهره‌گیری از توان بومیان محلی با حریق مبارزه کنیم.

برای استفاده از کمک مردم محلی نیاز به اطلاع‌رسانی گسترده دارید اما بر روی سایت سازمان جنگل‌ها هیچ اثری از اخبار حریق دیده نمی‌شود. یعنی اخبار آتش‌سوزی در هیچ جایی درج نمی‌شود تا مردم مطلع شده و به نیروهای شما کمک کنند، دلیل این مسئله چیست؟
خیلی‌ها آتش سوزی را در بوق و کرنا می‌کنند. اما باید بگویم که آتش سوزی‌ها اکثرا غیر عمدی است. معمولا گردشگر، کوه نورد و شکارچی آتش برای گرم کردن غذا درست می‌کنند و به این ترتیب عرصه‌های طبیعی دچار حریق می‌شود. بنابراین بخش زیادی از آتش‌سوزی‌ها غیر عمدی است. البته در برخی موارد آتش سوزی‌های عمدی هم توسط برخی افراد سودجو که بخواهند منطقه‌ای را تصرف کنند یا قصد سوئی داشته باشند، در قطعات کوچکی نزدیک آبادی‌ها رخ دهد. اما بیشتر آتش‌سوزی‌ها غیر عمدی است. ارایه آمار آتش‌سوزی سبب می‌شود خیلی‌ها سوء استفاده کنند. فکر می کنند با استفاده از این آمارها می‌توانند به نظام یا کشور لطمه بزنند. آنها با استفاده از این آمارها قصد دارند این گونه القا کنند که مدیریت ضعیف است. اما واقعیت این نیست. این آتش سوزی‌ها همیشه اتفاق می‌افتاده ولی در حال حاضر تغییرات اقلیم، خشک شدن و کم آبی‌ها حریق را تشدید کرده‌است. ولی سازمان با نهایت تلاش بو دستور اکید رییس سازمان، کارگروهی تشکیل داده تا از تمام تجهیزات، اعتبارات مالی و تشکل‌های مردمی برای اطفای حریق استفاده کند. در بحث ساماندهی تشکل‌های مردمی هم تاکید شده تا با مردم و بومیان محلی در ارتباط باشیم. کارگاه آموزشی برای آنها برگزار کنیم. نحوه اطفای حریق به مردم در مناطق حساس آموزش داده می‌شود. تمام این اقدامات توسط یگان حفاظت پیگیری خواهد شد. برای تبلیغات در زمینه مقابله با حریق هم بروشورهای مختلفی تهیه شده‌است. زیرا بسیاری از آتش‌سوزی‌های حاشیه جاده به خاطر پرتاب ته سیگار توسط راننده‌ها، رخ می‌دهد. این ته سیگارها علوفه خشک را مشتعل کرده و برای عرصه‌های طبیعی مشکل ایجاد می‌کند. بنابراین، بروشورهای هشدار دهنده برای آگاهی مردم تهیه شده است. کارگروه ویژه اطفای حریق قرار است هر هفته یک شنبه‌ها جلسه منظم داشته باشد. در حال حاضر دومین جلسه نیز تشکیل شده‌است. هدف از برگزاری این جلسات شناسایی نقاط ضعف و رفع نواقص است. مهمترین هدف در بخش آموزش هم این است که بومیان محلی را از نظر فکری رشد دهیم و تجهیزات در اختیار آنها قرار گیرد تا این قشر در اطفای حریق نقش اساسی ایفا کنند.

105105