تهران- ایسکانیوز : بازیگری مقوله ای است که از گذشته تا کنون علاقمندان بی شماری را به خود اختصاص داده و روز به روز به تعداد علاقمندان افزوده می شود. هر فرد علاقه مند با توجه به فرهنگ، سواد و بینش خود راهی را برای ورود به دنیای بازیگری اتخاذ می کند و باید گفت راه های بیشماری برای ورود به این عرصه وجود دارد.

دانشگاه ها، کلاس های آزاد و چند راه دیگر که نه به طور واضح در مورد آن ها اطلاع رسانی شده و نه حتی تعریف خاصی دارند!

روش اول تکلیفش مشخص است. فرد علاقمند باید کنکور بدهد قبول شود و وقتش را در دانشگاه صرف آموزش بازیگری کند. راه دوم اما از راه اول متداول تر است و عده زیادی از علاقه مندان ترجیح می دهند این راه را طی کنند؛ به این دلیل که دانشگاه ها معمولأ سالانه با محدودیت ظرفیت مواجهند رفتن به کلاس های آزاد بازیگری برای علاقمندان قابل دسترس تر است. هرچند این روزها هزینه های نجومی این گونه کلاس ها معضلی شده تا علاقه مندان برای ورود به سینما به راه های دیگر متوسل شوند!

البته معضل بزرگ، تنها هزینه های هنگفت این گونه کلاس ها نیست. معضلات دیگری نیز وجود دارند که به ترتیب به آن ها پرداخته خواهد شد.

حال مشکل جدیدتری که فرد علاقمند را با خود درگیر می کند یافتن و انتخاب آموزشگاه مناسب است؛ و علت این مشکل جدید افزایش چشمگیر آموزشگاه های بازیگری است.

با کمی دقت می توان فهمید که این روزها به طرز عجیبی به تعداد کلاس های بازیگری افزوده شده است و همین تعدد شاید، قدرت انتخاب را برای شخص علاقمند به بازیگری مشکل کرده است.

ملاک انتخاب درست چیست؟


ملاک های واقعی، منطقی و قانونی برای انتخاب درست به شرح زیر است: مجوز داشتن آموزشگاه ، سطح کیفی آموزشگاه ها از لحاظ متد آموزشی، سطح سواد اساتید و مدرسان آموزشگاه!

اما ملاک انتخاب علاقه مندان با موارد ذکر شده تا حدودی متفاوت است و به شکل دیگری است! علاقمندان به بازیگری معمولأ به چند نکته بخصوص توجه می کنند و باقی نکات را نادیده می گیرند!

نکات قابل توجه علاقه مندان به ترتیب اولویت به شرح زیر است: شهریه پایین، کوتاه بودن زمان آموزش، مشهور بودن اساتید آموزشگاه، تعهدات آموزشگاه نسبت به آینده هنری هنرجو.

در مورد گزینه اول باید گفت: وزارت ارشاد در گذشته ای نه چندان دور نظارت قابل قبولی بر فعالیت این گونه آموزشگاه ها داشت اما در چند سال اخیر با توجه به افزایش آموزشگاه های بازیگری احساس می شود وزارت ارشاد نسبت به گذشته نظارت چشمگیری بر اینگونه مکان ها ندارد و وجود آموزشگاه های بی نام و نشان رسمی گواهی بر این ادعاست.

کافی است کمی دقیق تر به اطرافمان بنگریم تا متوجه مکان هایی شویم که بدون تابلو یا تبلیغاتی خاص مدت هاست با نام آموزشگاه بازیگری به فعالیت خود ادامه می دهند و این طول فعالیت دلیلی است بر نظارت ضعیف وزارت ارشاد بر این گونه مکان ها!

مشخصات و نشانه های مکان های بی مجوز 

معمولأ آموزشگاه های بی مجوز در نقاطی کور واقع شده اند و به راحتی و با چشم غیر مسلح(!) نمی توان آن ها را پیدا کرد و این مخفی بودن، روشی است برای فرار از بازرسان و مسئولان ذیربط که امر نظارت بر اینگونه مکانها را به عهده دارند و بزرگترین دلیل صاحبان چنین مکان هایی نداشتن مجوز رسمی از وزارت ارشاد است.

وجود آموزشگاه های بی مجوز شاید در نگاه اول بی خطر جلوه کند اما با کمی دقت می توان فهمید که در پس هر آموزشگاه غیر مجاز ناهنجاری هایی خفته است که می تواند قشرعلاقمند به بازیگری را دچار آسیب کند.

شرایط تأسیس آموزشگاه

سایت رسمی وزارت ارشاد شرایط صدور مجوز آموزشگاه آزاد سینمایی(که بازیگری نیز یکی از زیر مجموعه های همین عنوان محسوب می شود) بدین شکل ذکر کرده است:

آموزشگاه آزاد سینمایی به مکانی گفته می‌شود که برای تربیت و آموزش هنرجویان علاقه‌مند به یکی از رشته‌های سینمایی و سمعی و بصری (عکاسی، کارگردانی، فیلمنامه‌نویسی، بازیگری، ترجمه (دوبلاژ)، گریم یا سایر رشته‌های فیلمسازی) و اشاعة صنعت و هنر سینما و عکاسی، بر اساس ضوابط و شئون اسلامی تأسیس می‌شود.

شرایط متقاضی :

1- تابعیت جمهوری اسلامی ایران

2- معتقد به نظام جمهوری اسلامی ایران

3- متدین به یکی از ادیان شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

4- داشتن اهلیت قانونی و نداشتن اشتهار به فساد اخلاقی و اعتیاد

5- نداشتن محکومیت کیفری که موجب سلب حقوق اجتماعی شود.

6- داشتن کارت پایان خدمت وظیفة عمومی یا معافیت دائم

7- داشتن تصویر مدارکی دال بر احراز سابقة فعالیت‌های فرهنگی ـ هنری

8- داشتن دست کم مدرک کارشناسی یا معادل آن

9- متأهل و حداقل سن 25 سال

شرایط مدیر آموزش و مدرسین:

علاوه بر شرایط متقاضی بایستی حائز شرایط ذیل نیز باشد.

1- مدرک لیسانس در یکی از رشته های سینمایی و سمعی، بصری

2- در صورت نداشتن هر یک از مدارک تحصیلی مذکور در بند 1 داشتن حداقل 10 سال سابقه مفید کار سینمایی و سمعی، بصری

زمان میانگین برای انجام سرویس: 5 ماه

به یقین شرایط ذکر شده شرایط سخت و غیر معمولی نیست اما این که چرا عده ای از گرفتن مجوز سر باز می زنند و سختی ها و عذابهای کاری غیر قانونی را به جان می خرند شاید به تبصره ها و مواردی مربوط باشد که در پایان این توجیهنامه آمده است تبصره هایی چون:

تبصره1: مدیران مسئول و جانشینان آنها در آموزشگاه هایی مخصوص آقایان باید منحصرأ مرد و در آموزشگاههای مخصوص بانوان منحصرإ زن باشند.

تبصره 2: فعالیت آموزشگاهها باید منحصرأ در زمینه آموزش آقایان یا بانوان باشد. که سابقه آموزش هنری در ان زمینه نیز لازم است.

پس از بررسی های شورای فنی و نظارت استان و تأیید تقاضای تأسیس و تأیید مدیر مسئول، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان، متقاضی یا مدیر مسئول را بر اساس فرمهای ویژه و پس از بازدید کارشناس مسئول هنری مربوط از محل مورد نظر(آموزشگاه) به مراکز مربوط معرفی می کند:

1معرفی به بهداشت جهت صدور گواهی عدم اعتیاد

2معرفی به حراست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی جهت اعلام نظر ان واحد

3معرفی به نیروی انتظامی جهت بررسی وضعیت آموزشگاه از نظر مسائل ترافیکی و امنیتی

که پس از دریافت پاسخ استعلامهای ذکر شده تازه پروانه تأسیس یک ساله به نام متقاضی صادر می شود.

مرور اجمالی این اساس نامه جای سوالی باقی نمی گذارد و واضح و مشخص است که چرا مالکان آموزشگاه های بی مجوز اقدام به دریافت



 

مجوز نمی کنند. با این حساب واضح و مبرهن است که صاحبان آموزشگاههای بی مجوز هیچگونه صلاحیتی برای تأسیس چنین مکانی ندارند؛ و به راستی همین یک دلیل کافی است تا هنرجوی جویای نام از ثبت نام در اینگونه کلاسها منصرف شود.

اما متأسفانه تب شهرت و رویای مشهور شدن چنان بر ذهن هنرجوی فعلی و (به احتمال خیلی ضعیف) بازیگر آینده اثر می گذارد که توجهی به عواقب ثبت نام در اینگونه کلاس ها نمی کند.

ترفند آموزشگاه های غیر مجاز  برای ثبت نام 

بی شک وقتی مجوز قانونی در کار نیست و در نتیجه نظارتی بر این گونه آموزشگاه ها وجود ندارد صاحبان و مسئولان چنین مکان هایی پاشنه آشیل علاقمندان را هدف قرار می دهند و با دادن وعده های دروغین و کاذب آن ها را به ثبت نام ترغیب می کنند.

یکی از ترفندهای پوشالی این گونه کلاس ها، وعده معرفی هنرجویان به پروژهای تلویزیونی و سینمایی است! و معمولأ در چنین مواقعی هنرجوی از همه جا بی خبر بی حتی ذره ای تأمل خام وعده های بزرگ و رنگارنگی می شود که به هیچ وجه نمی تواند تحقق پیدا کند. چطور ممکن است آموزشگاهی که صلاحیت قانونی ندارد بتواند به چنین وعده ای عمل کند؛ و مسلمأ وقتی صلاحیت قانونی در کار نیست اعتباری نیز وجود نخواهد داشت که به وسیله آن بتوان هنرجویی را به یک چهره سینمایی تبدیل کرد یا حداقل سبب ورود او به سینما شد.

البته این گونه هم نیست که صاحبان و مسئولان آموزشگاه به وعده خود عمل نکنند(!) بله صاحبان محترم چنین مکان هایی به وعده خود عمل می کنند و هنرجویان ساده لوح را به پروژهای تلویزیونی و سینمایی معرفی می کنند اما نه به عنوان بازیگر که به عنوان سیاهی لشگر یا به اصطلاح محترمانه تر به عنوان هنرور!

ترفند ذکر شده یکی از مرسوم ترین روش هاست.

اما در این میان روش دیگری هم برای جذب هنرجو وجود دارد که از نوع اول اسفناک تر است. کافی است به بخش نیازمندی های یکی از روزنامه های کثیر النتشار نگاهی بیندازید تا متوجه اصل ماجرا بشوید! آن دسته از آموزشگاه هایی که از این روش استفاده می کنند پا را از حد گونه اول فراتر گذاشته اند و همان وعده ها را به شکل دیگری به مطرح کرده اند؛ بدین شکل که از خیر آموزش هنرجو گذشته اند و آن طور که ادعا می کنند قصد دارند بی آموزش، افراد علاقه مند را به پروژهای تصویری اعم از سینمایی، تلویزیونی معرفی کنند؛ که البته این دسته هم راست می گویند و در کمال صداقت(!) به وعده خود(که همان بازیگر کردن افراد و معرفیشان به سینما وتلویزیون است) عمل می کنند اما نه به عنوان بازیگر که به عنوان سیاهی لشگر یا بازهم به اصطلاح خودشان هنرور!

معمولأ در آگهی های این چنینی یک واژه از باقی واژه ها بزرگتر است و با رنگی غیر از رنگ اصلی متن نوشته می شود. رایگان! رایگان واژه مشترک اینگونه آگهی هاست؛ و باز هم در باغ سبزی است که به مکانی مخوف باز می شود! درست است که در این روش مبلغی از هنرجو دریافت نمی شود اما صاحب آموزشگاه با ترفندی دیگر به سود مالی می رسد!

معمولأ دست اندرکاران پروژه های سینمایی و تلویزیونی پر جمعیت که احتیاج به سیاهی لشگر انبوه دارند با این گونه موسسات همکاری می کنند. در چنین مواقعی مدیر تولید پروژه به سراغ یکی از این موسسه ها، شرکتها، شبه آموزشگاهها (حال با هر اسمی) می رود و بر اساس نیاز پروژه و خواست کارگردان افراد مورد نیاز را بنا بر سن و جنسیت و مقطع سنی سفارش می دهد و مالک آموزشگاه با دریافت مبلغی تعیین شده این افراد را به مدیر تولید می سپارد و در ازای هر فرد مبلغی از تهیه کننده دریافت می کند. افراد منتخب با مینی بوس یا اتوبوس به سمت لوکیشن حرکت می کنند و تا زمان رسیدن رویاهای زیبا و دوست داشتنی خود را در ذهن مرور می کنند به خیال اینکه بازیگر شده اند..

اما حقیقت این است که این روش واهی راه بجایی نمی برد و علاقه مند به بازیگری تیرش به سنگ می خورد لاجرم باید راههای دیگری را امتحان کند. هرچند راه دیگری باقی نمی ماند مگر اینکه علاقمند پرشور فرد متمولی باشد.

روش موثرتر با درصد خطای کمتر

در میان انبوه علاقمندان هستند افرادی که از بضاعت مالی مناسبی برخوردارند و ترجیح می دهند بدون زحمت و بی اینکه مسیر طولانی مرسوم را طی کنند با دادن مبلغی(ناچیز یا چشمگیر) سر و ته قضیه را هم آوردند و طعم شیرین شهرت را بچشند که در اینطور مواقع شخصی که زرنگتر است گوی سبقت را از بقیه فعالان و دست اندر در کاران رانت می رباید و معامله انجام می شود.

در این روش، آن شخصی به سود سرشار می رسد که ارتباطات قوی تری دارد و در این راه پیراهن بیشتری پاره کرده باشد! خواه مالک آموزشگاهی باشد معتبر یا غیر معتبر، خواه تهیه کننده یا سرمایه گذاری سرشناس یا ناشناخته! شخص برنده هرکس که باشد با دریافت مبلغی آنچنانی قول می دهد که فرد جویای نام را برای بازی در نقشی اساسی یا شاید هم نقش اول یک اثر تصویری به کارگردان پروژه معرفی کند؛ که تازه اگر مالک طماع به قولش عمل کند گناه بزرگتری را به دوش کشیده است و این گناه بزرگ آلوده کردن فضای سینما و تلویزیون است که منجر به ابتذال در ورود بازیگران لایق به سینما و تلویزیون می شود.

البته اینکه عده ای با پرداخت پول و عده ای دیگر با دریافت آن و با رانت بازی های مرسوم به سینمای ایران ضربه می زنند و به خود، سینما و هنرجوی بخت برگشته خیانت می کنند اتفاق تازه ای نیست. حال دیگر همین اتفاق کهنه و غلط (به لطف هر آنکه مدعی خدمت به سینماست!) یکی از روشهای مرسوم ورود به سینماست!

روشهای ذکر شده، روشهای غلط و مرسوم ورود به سینمای حال حاضر است و قطعأ راههای معقول دیگری وجود دارد که شخص علاقه مند بتواند با طی کردن انها به هدفش که همان بازیگر شدن است برسد. ورود به دانشگاه، فعالیتهای تجربی تئاتری و بالا بردن سطح معلومات و کسب سواد و اطلاعت مرتبط راههای سالمی هستند که با صبر بیشتر، بالاخره به نتیجه می رسند.

چه باید کرد؟

با همه این توضیحات روش هایی برای مرتفع کردن مشکلات ذکر شده وجود دارد و در این راستا بار اصلی به دوش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. نظارت بیشتراین وزارتخانه بر نحوه فعالیت آموزشگاه ها می تواند تا حدودی از سو استفاده افراد سودجو بکاهد. از طرفی بازنگری مقررات موجود جهت صدور مجوز، هم چنین کم کردن تشریفات، جریانات و کاغذبازی های مرسوم اداری، راهکارهای دیگری هستند در جهت حل کردن این معضل به ظاهر بی اهمیت.

در این میان همکاری و همیاری رسانه های جمعی نیز می تواند نقش به سزایی در حل این معضل داشته باشد و همیاری ارگان ها و مراکز مرتبطی چون مرکز هنرهای نمایشی، خانه تئاتر، انجمن های نمایش و حتی خانه سینما لازم و ضروری است.

مراکز ذکر شده ضمن جدی گرفتن این معضل، با نظارت بر شهریه آموزشگاه های آزاد و دادن امتیازهای ویژه به آموزشگاه های معتبر و در مقابل کاهش شهریه این مکان ها می توانند قدم بزرگی در جهت کوتاه کردن دست افراد فرصت طلب بردارند و از هدر رفتن استعداد افراد مستعد علاقمند به بازیگری جلوگیری کنند.

معرفی اساتید و مدرسان واجد شرایط و ارائه کمک های مالی به آنها اقدام دیگری است که از مراکز آموزشی مرتبط بر می آید. حضور اساتید مجرب در اموزشگاه های معتبر نه تنها منجر به بالا رفتن سطح علمی این مکانها می شود بلکه از حضور اساتید مجرب در آموزشگاه های غیرمجاز ممانعت به عمل می آورد.

 

...در انتها ؟!

نظارت مستقیم وزارت ارشاد، سهل کردن مراحل صدور مجوز توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، همیاری رسانه های جمعی در آگاه سازی علاقمندان به بازیگری، ارائه تسهیلات ویژه به آموزشگاه ها توسط مراکز مرتبط، بالا بردن سطح کیفی آموزشگاه ها به کمک اساتید فن، تأمین هزینه های مالی اساتید و قائل شدن امتیازات ویژه برای آن ها می تواند از ادامه یافتن و گسترش روش های غلط ذکر شده جلوگیری کند؛ چراکه واضح است ادامه یافتن وضعیت بغرنج موجود می تواند در طولانی مدت جایگاه بازیگری را در ایران تحت تأثیر قرار دهد و آغازگر یک سیر نزولی در این عرصه باشد.

.........................

* خبرنگارتئاترفرهنگی