نویسنده «دوران عاشقی»: رویا محقق باید تندیس جشنواره فجر را به ما برگرداند

نخستین جلسه سینمایی و تخصصی کانون وکلای دادگستری مرکز با نمایش و نقد و بررسی فیلم سینمایی «دوران عاشقی» به کارگردانی «علیرضا رئیسیان» برگزار شد.

به گزارش ایسکانیوز، فیلم سینمایی «دوران عاشقی» آخرین ساخته «علیرضا رئیسیان» با حضور این کارگردان، «فرهاد اصلانی» از بازیگران اصلی این فیلم، «مهسا محب‌علی» یکی از نویسندگان فیلمنامه این فیلم، در نخستین جلسه نشست‌های سینمایی کمیسیون فرهنگ و هنر کانون وکلای داگستری مرکز و در سالن اصلی این کانون روی پرده رفت و با حضور «جواد طوسی» منتقد و کارشناس ـ مجری برنامه، مورد نقد و بررسی قرار گرفت.

قرار است حقوق معنوی و جایزه تندیس جشنواره فیلم فجر به ما برگردد
در ابتدای این نشست، «مهسا محب‌علی» یکی از نویسندگان فیلمنامه «دوران عاشقی» در مورد همکاری با «علیرضا رئیسیان» کارگردان این فیلم گفت: خانم محقق در این متن، کورایتر بودند و ایشان یک طرح یک خطی درباره زنی که خودش وکیل زنان است؛ ولی در موقعیتی قرار می‌گیرد که مجبور است بین خانواده و در واقع شغلش انتخاب بکند. ایشان با آقای رئیسیان قراردادی بسته بودند که فیلمنامه را بنویسند ولی نتوانسته بودند که این کار را انجام دهند و به پیشنهاد آقای رئیسیان، ایشان با من تماس گرفتند و قرار بود که بروم و با آنان همکاری بکنم. بین خودمان قرار بر این بود که سیناپس را من بنویسم و دیالوگ نویسی را خانم محقق انجام بدهد؛ البته کار مشترک انجام بشود.
وی همچنین گفت: تمام نوشتن مراحل فیلم، زیر نظر آقای رئیسیان بود؛ مراحل نوشتن فیلمنامه و سیناپس به این صورت بود که ما مثلا 10 سکانس می‌نوشتیم به دفتر آقای رئیسیان می‌رفتیم و ایشان نظرشان را می‌گفتند و ما آن را در فیلمنامه می‌نوشتیم و همین طور، 10 سکانس سکانس و الی آخر. متأسفانه آن سال ایشان نتوانستند پروانه ساخت بگیرند و به سال آینده موکول شد و سال بعدش برای یک ورک شاپ من عازم آمریکا بودم و نمی‌توانستم در واقع تعهدم را عملی بکنم در نتیجه از نظر فنی هم چون به قولم عمل کرده بودم و سیناپس را تحویل داده بودم به این سفر رفتم.
محب‌علی در ادامه افزود: ظاهراً خانم محقق هم دیالوگ نویسی کرده بودند ولی مورد قبول آقای رئیسیان نبود و ایشان با سیناپسی که من نوشتم به سر صحنه می‌رفتند و خودشان دیالوگ نویسی کردند به همین خاطر، فیلمنامه بازنویسی شده است و حق ایشان است. ولی خُب تا الان قرارداد به نام خانم محقق و من بوده است. البته در ابتدا در تیتراژ فیلم، اسم بنده به عنوان نویسنده فیلمنامه نبود و فقط عنوان تشکر در برابر اسم من آمده بود ولی نمی‌دانم چرا خانم محقق رفتند و از این ماجرا شکایت کردند (با خنده).
وی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: یعنی ایشان از دست آقای رئیسیان شاکی بودند که بایستی تمام حقوق به ایشان تعلق بگیرد و حتی حق بازنویسی را به آقای رئیسیان نداده بودند. در صورتی که بایستی بنده شکایت می‌کردم ولی ایشان شکایت کردند و در نهایت هم دادگاه رأی بر این داد که اسم من هم به عنوان نویسنده فیلمنامه ذکر شود. جالب بود که ایشان شکایت کردند ولی حقوق خودشان را نیز از دست دادند و قرار است که حقوق معنوی کار به من برگردد و از نظر مادی نیز بایستی جایزه تندیس سی‌‌وسومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر را به ما مسترد کند.

هیچ قانونی راجع به حقوق مؤلف در سینما نداریم
در ادامه برنامه، کارگردان فیلم سینمایی «دوران عاشقی» نیز گفت: ماجرای فیلمنامه و دو اسمی بودند نویسندگان آن حل شد و البته الان تیتراژ درست شده است و هر دو اسم به عنوان نویسندگان فیلمنامه با همدیگر آمده است و دیگر کلمه «با سپاس» وجود ندارد؛ واقعیتش این است که من یک مقدار خواستم به آدمی که تازه وارد این حرفه شده است کمک کنم ولی به لحاظ حرفه‌ای واقعاً این ظرفیت در آن خانم نبود و ما در این بخش، واقعاً خلأ قانونی داریم. ما هیچ قانونی راجع به حقوق مؤلف خصوصاً در سینما اصلا نداریم و شاید شما بدانید تنها قانونی که در این زمینه وجود دارد قانون سال تحت عنوان «قانون مؤلفین و مصنفین» 1348 است؛ که آنهم قدیمی، کهنه و به‌دردنخور است.
وی همچنین گفت: آن دوره‌ای که من رئیس کانون کارگردانان بودم؛ خیلی تلاش کردیم با مجلس و دولت و یکبار دیگر این قضیه را یکبار دیگر به صحن علنی بیاوریم و آن را حل بکنیم و حقوق مؤلف مثل همه جای دنیا به رسمیت شناخته شود؛ نشد که نشد. و یکی از ضایعاتش همین است که اگر دو نفر نوع همکاری‌شان مساوی نبود؛ کم، زیاد یا بعداً تغییراتی کرد این حقوق مادی و معنوی چگونه باید تعریف بشود؟

امیدوارم حقوق مألف در مملکت جدی بشود
رئیسیان در ادامه تأکید کرد: وقتی که خانم محقق اشتباه بزرگ تاریخی‌اش را کرد و رفت شکایت کرد؛ ایشان محکوم شد، یعنی شاکی خودش محکوم شد و هم در نسخه‌های اکران فیلم، در نسخه ویدیویی و هم در نسخه اکران خارج از کشور همه تیتراژها نویسندگان فیلمنامه اسم دو نویسنده یعنی خانم محقق و خانم محب‌علی نوشته شده است. من به هر حال، باز هم اسم خودم را به عنوان بازنویس فیلمنامه نگذاشتم چون همیشه فکر می‌کنم خود کارگردانی آنقدر مهم و بزرگ است که این حقوق از آن نویسندگان فیلمنامه است و اگر کاری که من انجام می‌دهم در همان راستاست.
کارگردان فیلم سینمایی «دوران عاشقی» در ادامه اظهار داشت: واقعیتش همین است و امیدوارم حالا
شما هم اگر هر جایی که دستتان می‌رسدکمک کنید؛ این حقوق مألف در مملکت یک جوری جدی بشود.

خوشحالم که کانون وکلا گوشه چشمی به سینما دارد
در ادامه این نشست، «فرهاد اصلانی» از بازیگران اصلی فیلم سینمایی «دوران عاشقی» گفت: شنیدم اولین باری است که کانون وکلا چنین جلسه‌ای را برگزار می‌کند و گوشه چشمی به سینما دارد و خیلی از این بابت خوشحالم؛ فکر می‌کنم که اتفاقهای خوبی خواهد افتاد اگر که شماها در کنار ما فیلم‌ها را ببینید.
وی در مورد بازی در نقش زندی گفت: در مورد این نقش، آقای رئیسیان تحقیقات زیادی انجام داده بودند و سناریو کمک خیلی خوبی بود و همینطور در دوران معجزه هزاره سوم ما از این جور قصه‌ها زیاد دیدیم که در واقع در این شرایط اقتصادی رشد کردند و خیلی خوب می‌شد که اینها را رصد کرد. من هم بازیگرم و سعی کردم تمام توان خودم را در این کار بگذارم.

انعطاف‌پذیری ویژگی بارز بازی «فرهاد اصلانی»
در بخش دیگری از این جلسه، «جواد طوسی» منتقد و کارشناس ـ مجری برنامه در مورد بازی‌های «فرهاد اصلانی» در سینمای ایران گفت: اگر بخواهیم نگاهی به کارنامه بازیگری آقای اصلانی داشته باشیم؛ ویژگی بارز انعطاف‌پذیری ایشان است در جهت ایفای آن نقش‌هایی که به ایشان محول می شود. فرضاً شما فیلم «قصه‌ها»ی خانم «رخشان بنی‌اعتماد» در نظر بگیرید در دو اپیزود ایشان بازی کرده‌اند که باز هم در آن اپیزودها شیوه بازیگری‌اش کاملا متفاوت است. کنش‌ها و واکنش‌های یک بازیگر چقدر در خدمت بار موضوعی آن نقش است؟
وی همچنین گفت: «فرهاد اصلانی» در فیلم سینمایی «دوران عاشقی» یکی از کست‌های خیلی تأثیرگذار و تعیین کننده این سالها را دارد که از زاویه دید زندی می‌بینید.

از هر پلانی به سادگی نمی‌گذرم
اصلانی در ادامه اظهار داشت: از هر کدام از نقش‌های که تاکنون در سینما داشته چیزهای زیادی آموخته ام؛ فکر می‌کنم همه بازیگرها تقریباً اتکایشان به سناریو هست و بعد احیاناً گفت‌وگویی که با کارگردان خواهند داشت. و من هم اضافه می‌کنم مراقبه‌ای را که خودم دارم و برای پرسوناژ اگر احیاناً نیاز به تحقیقاتی داشته باشد در هر مقعطع و زمانی و با هر شغل و هر وضعیتی که اتفاق می‌افتد من جسست وجوی خودم را می‌کنم و در ایامی هم که کار می‌کنم خیلی با آن پرسوناژ عجین می‌شوم و وقتی هم کارم با یک نقش تمام می‌شود؛ دوران ریکاوری من سخت است، یعنی بتوانم عبور کنم و برگردم و دوباره از یک پرسوناژ دیگری پربشوم.
وی افزود: فکر کنم بیش از 20 سال کار بازیگری باعث شده است که کارم را بفهمم و درک بهتری از سینما داشته باشم و همین مدیومهایی که کار کرده‌ام و ذخیره‌ای که در تئاتر داشته‌ام و پرکاری که احیاناً در تلویزیون داشته‌ام و حالا در این سالها که تمرکز بیشتری در سینما داشته‌ام و همه اتفاقات اجتماعی و التهاباتی که هست درواقع یک جوری من را هوشیار کرده است و از هر پلانی به سادگی نمی‌گذرم. یعنی ارزش هر دیالوگ، نگاه کردن، حرکت و همه اینها را واقعاً می‌دانم و سعی می‌کنم از درون به آن پرسوناژ برسم. از این به بعدش واقعاً نمی‌دانم که چه اتفاقی می‌افتد؛ که حرکات بدن و رفتار من یک شکل دیگری می‌شود.

امیدوارم باز هم با «فرهاد اصلانی» همکاری‌ داشته باشم
«علیرضا رئیسیان» در مورد خصوصیات بازی «فرهاد اصلانی» گفت: قبل از خواندن سناریوی «دوران عاشقی» یک جلسه با ایشان داشتم و همانجا قرارداد سفید امضاء کردند و رفتند؛ واقعاً دیدم همین جلسه، کلید درک ایشان از این فیلمنامه بود و چقدر زیبا این نقش را ایفا کردند؛ و همه مردم هنرنمایی ایشان را دیدند و در جشنواره فیلم فجر، کاندید بازیگری بودند و در جشنواره فیلم شهر هم جایزه گرفتند و اخیراً هم در جشن منتقدان سینما از ایشان تقدیر شد. هر جایی که ایشان جایزه می‌گیرند و تقدیر می‌شوند بسیار خوشحال می‌شوم چون بسیار همراه است و انرژی‌اش در خدمت کار است.
وی افزود: «فرهاد اصلانی» گزیده کار است و یکی از معدود بازیگران ایران است که کاملاً مسائل محیطی‌اش را درک می‌کند و راجع به آن تحلیل دارد. و اینها برای من امتیازات بزرگی است و امیدوارم که باز هم در آینده با همدیگر همکاری‌های دیگری داشته باشیم.

از قبل به کسی حق ندادیم و فقط طرح موضوع کردیم
نویسنده فیلمنامه «دوران عاشقی» در بخش دیگری از این نشست، در مورد استقبال مخاطبال از این فیلم در گیشه گفت: در واقع، نقش هنرمند این است که به همه قهرمانهایش به یک اندازه حق بدهد و مخاطب را در موقعیتی بگذارد که نتواند تصمیم بگیرد و با همه شخصیتها همدلی بکند. من فکر می‌کنم پرمخاطب بودن این فیلم نتیجه این دو نگاه است که ما از قبل حق را به کسی ندادیم و تا آخر هم حق را به کسی ندادیم؛ ما فقط طرح موضوع کردیم. که این خلأ و پارادوکس قانونی در کشور ما وجود دارد؛ که از یک سو قوانین چند همسری داریم و از سوی دیگر از نظر اخلاقی با چند همسری موافق نیستیم.

در پایان این نشست، تعدادی از وکلای حاضر در سالن، به اظهار نظر در مورد فیلم سینمایی «دوران عاشقی» و حضور زن در سینمای ایران پرداختند و در ادامه سؤالات خود را مطرح کردند که از طرف «علیرضا رئیسیان»، «فرهاد اصلانی»، «مهسا محب‌علی» و همچنین «جواد طوسی» پاسخ داده شد.
503502

کد خبر: 560923

وب گردی

وب گردی