روایت حجت الله ایوبی از دیدار عباس کیارستمی با محمدعلی موحد/ وقتی کیارستمی  می خواهد نقش موحد را خود بازی کند

حجت الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی از دیدار عباس کیارستمی و محمدعلی موحد نوشت.

به گزارش ایسکانیوز حجت الله ایوبی نوشت: سراپا چشم بود و یک جهان گوش. پلک نمی زند. چشم در چشم. محو طنازیهایش بود. در آن هوای خنک و پاک لواسان در خانه ای که نماد معماری ایرانی است و آراسته به تابلوهای زیبایی از خط و نقاشی چای داغی که راوی« قصه قصه ها» و باغبان «باغ سبز» و گردآورنده مقالات شمس تبریزی پیکش کند چقدر می چسبید. محمد علی موحد با ته لهجه بسیار شیرین آذری اش با حافظه ای وصف ناپذیر از زمانه می گفت. از شعر و ادب، از سینما و موسیقی. از اوضاع و احوال روزگارو پیوسته عباس کیارستمی را به نوشیدن چای تعارف می کرد. اما عباس آقا پلک نمی زد و محو زیبایی سخن و هوش و ذکاوت این پیر عشق و عرفان ایرانی بود.
پس از ترک خانه باصفای استاد موحد، از اینکه چنین محفل انسی برایش آراستم سپاسگزار بود. می گفت همیشه در حسرت کاشتن یک دوربین و ثبت همه این لحظه های شیرین بود.
پس از آن دیدار در هر گفت و گو و دیدو بازدیدی عباس کیارستمی بی درنگ سراغ از محمدعلی موحد می گرفت و از او می پرسید. و به یاد ندارم دیداری از استاد موحد را که از عباس کیارستمی سراغی نگرفته باشد. کیارستمی میگفت پس از نزدیک به بیست سال شخصیت گمشده یکی از فیلمنامه هایش را که عارفی ترک زبان است پیداکرد. شخصیت اصلی این فیلمنامه تنها محمد علی موحد می تواند باشد. کیارستمی می گفت برای همیشه از ساختنش چشم پوشی کرده. چون نقش موحد را تنها خودش می تواند بازی کند و آن هم آرزویی است دست نیافتنی. روز سوم فروردین امسال هنگامی که در بیمارستان جم بر بالین عباس آقا حاضر شدم. پس از کمی گپ و گفت پرسید: «راستی آقای موحد چطوره؟ ازش خبر داری؟ عجب آدم نازنینی است این مرد..»
دوسال پیش در روزِ مولانا متنی را که در وصف استاد موحد نوشته بودم در حضور این دو چهره ماندگار خواندم. بازخوانی بخشی از این نوشته را تقدیم می کنم به عباس کیارستمی که در همه احوال حتی در بدترین وضعیت جسمانی اش از احوال محمد علی موحد غافل نیست.
«......مقالات محمد علی موحد پرده پرده است. پرده نخست معمولا صحنه آرائی است. دکورها را با هنرمندی می چیند. صحنه را زیبا می آراید. مخاطب غرق این چینشهای زیبا می شود. آن قدر غرق که اصل موضوع گاهی از یاد می رود. پس از پایان چیدمان و صحنه آرائی، به هنگام و باشکوه چهره های اصلی از راه می رسند. شمس تبریزی و مولانا خرامان می آیند. همه چیز برای فهم گفتارشان آمده است. دکوپاژها هنرمندانه است. پایان صحنه ها زیباست. پرده آخر، آغاز ماجرا در ذهن مخاطب است. او که سخن به انجام می رساند ماجرا تازه در ذهنهای به وجد آمده آغاز می شود. ذهنها درگیر می شود. در همه سخنرانیهایش دیدم که مخاطبین توان برخاستن ندارند. فرصتی لازم است تا خود را بیابند. مانند کسی که از رویایی شیرین برخاسته .سخنرانیهای استاد موحد شباهت زیادی به فیلمهای عباس کیارستمی دارد. در فیلمهای کیارستمی خبری از جلوه های ویژه، جاذبه های بصری، دکورهای سنگین، هیجانهای عجیب و غریب نیست. در اوج روانی و سادگی. گاه همه چیز در درون یک خودروی ساده می گذرد. اما مخاطب را در جای خود میخکوب می کند. فیلمهای کیارستمی دو بخش دارد بخشی که بر صفحه سینما می گذرد و بخش اصلیش با روشن شدن چراغها در ذهن بینندگان آغاز می شود. موحد صدایش مونوتون است، خبری ازلطیفه نیست، دستهایش بالا و پایین نمی شود. آهسته نجوا می کند سخنرانیهایش را از رو می خواند. از پاورپوینت (پرده نگار) و مانند آن هم خبری نیست. او به خوبی می داند که «خانه دوست کجاست؟» دست مخاطبان را می گیرد و در خانه دوست به آنها «طعم گیلاس» را می چشاند. با نوشته هایش مانند سخنرانیهایش «زندگی ادامه دارد». «مثل یک عاشق» نجمه ها عاشقانه را «مشق شب» می کند. سخنانش مانند نوشته هایش «شیرین» است. خلاصه آنکه موحد پنجره ای است به بیرون. روزنه ای به بالا. صدای رسای شمس تبریزی است... با او که بنشینی از «او» خبری نیست. مانند شمس که می گفت «من کو؟ مرا خبر نیست. اگر مرا بینی سلام برسان ». «در اندرون (ش) بشارتی هست. سخنش «زخم کند» چون «از بناگوش رها شود». «زهِ کمان که از دهان رها کنی، چه عمل کند؟ الا از بناگوش رها کنی، زخم کند». با او که می نشینی از او خبری نیست. اگر او را یافتی سلام برسان. سلام همه مولاناپژوهان، سلام شمس دوستان. سلام انسان گرفتار آمده در زندان خویشتن. اگر او را یافتی سلام برسان. سلام اهالی تبریز، سلام مردم آذربایجان. سلام همه ایرانیان..... »
و روزهای آغازین نوروز امسال در محضر استاد موحد بودم. او هم بی درنگ از کیارستمی پرسید. احوالش را جویا شد. به گونه ای که گمان کردم شاید از بیماریش باخبر است. شاید هم بود. مگرشمس تبریزی نگفت که « اگر اهل سماعی را، به مشرق، سماع است، صاحب سماع دیگر را، به مغرب، سماع باشد،و ایشان را، از حال همدیگر، خبر باشد ! ». و باز او آمده است که « احوال عاشقان را هم عاشقان دانند».

502502

کد خبر: 622419

وب گردی

وب گردی