به گزارش ایسکانیوز این حال و روز همه 15هزار کارتن‌خواب و بی‌خوانمان تهران است که ۱۵درصد آنها را زنان بی‌خانمان تشکیل می‌دهند. یکی از معضلات کلانشهرها به دلیل وضعیت ویژه‌ای که دارند، همین حاشیه‌نشینی و کارتن‌خوابی است. به گفته فعالان اجتماعی، بیش از 90درصد کارتن‌خواب‌ها را معتادان طرد شده تشکیل می‌دهند. سکوت، زبان رایج میان کارتن‌خواب‌هاست. هر گوشه و کناری برای خود آتشی کوچک برپا می‌کنند و به آن خیره می‌شوند. همان اندک حرفی که بین‌شان رد و بدل می‌شود، زادگاه اصلی‌شان را لو می‌دهد؛ از لهجه‌شان می‌توان فهمید بالای60درصد کارتن‌خواب‌ها شهرستانی‌اند. در یکی از شب‌های هفته گذشته، برخی از همین کارتن‌خواب‌ها نه در گوشه‌ای از خیابان، بلکه در مجتمعی با همه نوع امکانات. در چهره کارتن‌خواب‌ها اثری از لکه‌های چرک مُرد ماسیده بر صورت و گونی‌های به حد انفجار رسیده از زباله‌گردی در سطل‌های بزرگ آشغال نبود. میزبان ما 27 بانویی بودند که مواد را ترک کردهاند و می‌خواهند در مجتمع حرفه‌ای بیاموزند و کارتن‌خوابی را فراموش کنند.
نخستین مجتمع بانوان پاک شده از اعتیاد
دختری 20ساله که 3 سالی هروئین کشیده، پیرزنی که دلش برای نوه‌هایش لک زده و می‌گوید بچه‌هایش طردش کردهاند و زنان میانسالی که هنوز امید به زندگی را از دست نداده، تعدادی از ساکنان نخستین مجتمع بهاران منطقه ما را تشکیل می‌دهند. آنها قرار است در همسایگی ما شغلی بیاموزند، روان‌درمانی شوند و سبک زندگی‌شان تغییر کند. چراکه معتادان پس از ترک، نیاز به حمایت دارند. قرار است مجتمع بهاران امکانات اولیه زندگی را در اختیار آنها قرار دهد تا آنها کم‌کم اجتماع‌پذیر شوند و بتوانند شغلی برای خود پیدا کنند. اینجا نخستین مجتمع ویژه بانوان معتادی است که ترک کردهاند و حالا نیاز به حمایت دارند.
فرزاد هشیار، مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی درباره زنان معتاد می‌گوید: «حدود ۴۰۰ معتاد زن در مرکز شفق پذیرش شده‌اند که با هماهنگی‌های صورت گرفته ۲۷ نفر آنها پس از ترک کامل موادمخدر به مرکز جدید بهاران منطقه ما منتقل شده و پیش‌بینی می‌شود با گذشت زمان بقیه به مرور به مرکز بهاران انتقال پیدا کنند.
در یک سالن در حدود 100 متر، با تخت‌های 2 طبقه در کنار هم، 27 بانوی ترک کرده زندگی را آغاز کردهاند و قرار است به‌زودی 70 نفر دیگر هم به آنها اضافه شوند. زنانی که پای صحبت هر کدامشان که بنشینی از سال‌های سیاه کارتن‌خوابی و ترک‌های متعدد و بازگشت دوباره برایت صحبت می‌کنند.
حضور 6 تا 9 ماهه در بهاران
اگرچه قرار است در ۳ ماه اول حضور بانوان آسیب دیده، توانمندسازی روحی و روانی، مشاوره عاطفی و فرایند شناسایی خانواده بانوان انجام شود، نگهداری و مراقبت از زنان تا آموزش و کاریابی صددرصدی ادامه دارد. در این میان شرایط سنی، تحصیلات و موقعیت اجتماعی این زنان به گونه‌ای است که تصور رسیدن به استقلال مالی و کاریابی برای آنها دور از ذهن است اما مسئولان مرکز می‌گویند هیچ‌گاه از توانمندسازی و پذیرایی از بانوان آسیب‌دیده که در مرکز شفق مراحل ترک اعتیاد را گذرانده‌اند خسته نمی‌شوند.
اتاق مشاوره مذهبی و روان‌شناسی، کتابخانه و نمازخانه در کنار سالن اقامت بانوان پیش‌بینی شده است و در طبقات دیگر مجتمع مهارتی و کارآفرینی بهاران، کارگاه‌های آموزشی توانمندسازی بانوان قرار دارد. «عبدالرضا حسینی» مدیر مرکز رفاه و خدمات اجتماعی منطقه می‌گوید: «علاوه بر حضور مددیار، مددکار، روان‌شناس بالینی، مشاور مذهبی، پزشک عمومی و پرستار، شرایطی را هم برای بانوان فراهم کرده‌ایم تا بتوانند از فضای کتابخانه استفاده کنند و در سالن‌های روباز و بسته ورزش کنند.»
نخستین مرکز بهاران ویژه بانوان منطقه ما در حالی با حضور برخی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران، نمایندگان مجلس و مدیران ارشد شهرداری و شهردار منطقه افتتاح شد که حجت‌الاسلام امرودی، معاون فرهنگی اجتماعی شهردارتهران می‌گوید: «آمار بازگشت دوباره پس از ترک بسیار زیاد است و ما باید با آموزش، بحث‌های روان‌شناختی و کسب مهارت، مانع این کار شویم.»
مجتبی شاکری: می‌خواهیم پازل بهبودیافتگان کامل شود
ما در کمپ‌ها و مجتمع‌های بهاران با افرادی روبه‌رو هستیم که تجربه اعمال نادرست را مکرر داشته‌اند و همین مسئله کار ما را سخت‌تر می‌کند. ما با محبوس کردن افراد و محدود کردنشان، نمی‌توانیم تغییری در رفتارشان ایجاد کنیم. تجربه نشان داده تنها ۱۰درصد از معتادانی که ترک می‌کنند، دوباره به سمت مواد بازنمی‌گردند، تأکید ما این است که پازل اصلاح معتادان کامل شود. شهرداری مأمور ایجاد اشتغال، مسکن و معیشت نیست. اگر می‌خواهیم واقعاً به نتیجه برسیم، همه سازمان‌ها باید مشارکت جدی داشته باشند.
حجت‌الاسلام امرودی:دره فرحزاد جریان زندگی را بر هم می‌زند
شهرداری مسئول بیکاری، جمع‌آوری معتادان و درمانشان نیست. اما چند حفره در شهر باعث بر هم خوردن جریان زندگی می‌شد. عمده‌ترین آنها در هرندی و دره فرحزاد است. از ابتدا درباره طرحی 2 ساله صحبت کردیم؛ شناسایی کودکان‌کار و فراهم کردن شرایط تحصیل آنها، ایجاد مددسراهایی که کارتن‌خواب‌ها در آنجا مستقر شوند و ایجاد ۴۴ مرکز بهاران که بوستان مهارت‌آموزی در آنها دایر است. با ترخیص معتادان بهبود یافته و آموزش دیده در مجتمع‌های بهاران، این مجموعه‌ها برای کارآموزی و مهارت‌افزایی در اختیار محله‌ها قرار می‌گیرند.
فرزاد هوشیار:مراجعه‌کنندگان به بهاران حتماً معتاد نیستند
مجتمع بهاران منطقه2، با ظرفیت 100 نفر نخستین مرکز بانوان بوده و به‌زودی دومین مرکز هم در شهر تهران راه‌اندازی خواهد شد. بهاران زیرساخت کارآفرینی برای محله‌های شهر تهران دارد و با اینکه در حال حاضر به آسیب‌دیدگان اجتماعی اختصاص دارد اما این افراد زمانی که به بهاران مراجعه می‌کنند، حتماً معتاد نیستند. خدماتی که در مراکز بهاران ویژه بانوان ارائه می‌شود طبق پروتکل‌های تهیه شده شامل ارائه خدمات به‌ویژه حرفه‌آموزی، مهارت‌افزایی و روان‌درمانی است. دنبال مداخلات بعد از ترک اعتیاد هستیم که شامل بازگشت به خانواده است و مجتمع‌های بهاران هم بر همین اساس راه‌اندازی شده است.
سیامک صدیقی - سرویس اجتماعی
105105
