به گزارش ایسکانیوز، عصر جمعه 3 اردیبهشت‌ماه هنرجویان «دارالفنون» و مهمانان خارجی سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر برای بازدید به مدرسه «درالفنون» رفتند.
پس از بازدید از بخش‌های مختلف این مدرسه تاریخی، احمد محیط طباطبایی پژوهشگر تاریخ در مورد تاریخچه دارالفنون گفت: این مکان یادآور بخش مهمی از تاریخ و تحولات ایران است. تهران پس از آنکه پایتخت شد به ۵ منطقه که یکی از آنها منطقه دولت بود، تقسیم شد. مدرسه دارالفنون در محله دولتی شهر قرار دارد، پس از جنگ‌های ایران و روس عباس میرزا متوجه شد که جوانان ایرانی احتیاج به آموختن علوم روز دارند بنابراین پلی تکنیک یا مدرسه‌ای برای آموزش علوم جدید باز شد.
او افزود: مهم این بود که چنین مدرسه‌ای قبل از ژاپن و برای اولین بار در ایران احداث شده بود. ابتدا قرار در دولت محمدشاه با فرانسوی‌ها بسته شد و آنها کتاب و معلم‌ها را به ایران فرستادند و بعد از محمدشاه در دولت ناصرالدین شاه به همت امیرکبیر این مسیر، ادامه پیدا کرد.
محیط طباطبایی ادامه داد: کسانی که در اینجا درس می‌خواندند از طبقه شاهزادگان بودند. برای ساخت این مدرسه امیرکبیر به یک فارغ التحصیل معماری که به اروپا رفته بود سفارش داد و او اینجا را بر اساس معماری انگلستان ساخت. معمار سازنده‌اش شخصی بود به نام معمارباشی، همان کسی که کاخ گلستان را ساخت.
او در ادامه توضیح داد: در این مدرسه نه فقط آزمایشگاه فیزیک و شیمی و کارگاه‌های مختلف بلکه عکاسخانه و سالن نمایش در ضلع جنوبی آن ساخته شد و در واقع در جایی که الان ما قرار گرفته‌ایم تولد عکاسی و بعدها تولد سینما در ایران در آن اتفاق افتاده است. سینما وقتی وارد ایران شد، در جایی از کاخ گلستان به عنوان استودیو مظفری شکل گرفت و تا ۸۰ سال به فعالیت خودش ادامه داد.
مشاور رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی افزود: محصلان رشته‌هایی را در اینجا می‌خواندند که به ارتش کمک می‌کرد و رشته‌هایی مثل نقاشی و… نیز در اینجا تدریس می‌شد. در زمانی که انقلاب مشروطه رخ داد جایی که نشان داد انقلاب شده مدرسه دارالفنون بود. پس از آن مردم از تمام اقشار می‌توانستند وارد مدرسه شوند و عصر طلایی دارالفنون از این زمان شروع شد و تمام شخصیت‌های معروف تاریخی از ۱۹۰۶ تا ۱۹۲۶ میلادی در این مدرسه درس خواندند.
این پژوهشگر در ادامه بیان کرد: در دوره رضا شاه این مدرسه دوباره و بر اساس فرم ویژه‌ای که نگاهی به مدارس روسی داشت، توسط مارکوف ساخته شد و تدریس پزشکی نوین به صورت مدرسه طب در اینجا شروع شد و بعد مدرسه حقوق توسط مشیرالدوله پیرنیا تشکیل شد و زمانی که در سال ۱۹۳۴ دانشگاه تهران تشکیل شد، این مدارس به دانشگاه تهران منتقل شد.
او ادامه داد: در ضلع شمالی این مدرسه فضای بازی بود که در دوران اول مدرسه محل مشق نظامی بود و در دوره رضا شاه تبدیل به مدرسه‌ای برای رشته‌های ورزشی شد و مدرسه دارالفنون در این دوره از لحاظ شخصیت در ایران اول بود. پس وقتی به عقب برگردیم می‌ببنیم از دوره ناصرالدین شاه عکاسی، نقاشی و سینما از دارالفنون شروع شده است.
محیط طباطبایی در ادامه گفت: خیابانی که از آن وارد مدرسه شدیم خیابان ناصر خسرو اولین خیابان جدید در تهران است که نامش در ابتدا خیابان ناصری بود. دارالفنون به حیات خودش تا ۱۹۷۷ میلادی ادامه می دهد و سپس بعد از انقلاب به دلیل تغییر شرایط آموزشی فعالیت آن تغییر می‌کند. مرمت و بازسازی این مدرسه از چند سال پیش شروع شد و در حال حاضر بحث موزه شدن آن مطرح است.
این مورخ در ادامه گفت: الان برای تماشای دو فیلم کوتاه درباره این محل و مجموعه گلستان به داخل سالنی می‌رویم که در سال ۱۹۳۴ مهم‌ترین کنگره ادبی در ایران با عنوان «کنگره هزاره فردوسی توسی» در این سالن برگزار شده که کریستین سن ایران‌شناس بزرگ در آن حضور داشته است.
پس از ورود به سالن مذکور در ابتدا فیلم کوتاهی بسیار قدیمی در باره مدرسه دارلفنون به نمایش در آمد و پس از آن رضا کیانیان روی سن رفته و گفت: مجدد سلام می‌کنم و آمدن شما به این مدرسه پر از خاطره برای ایرانی‌ها را خوشامد می‌گویم و همین جا تشکر می‌کنم از آقای حافظی مدیر و رییس دارالفنون که این شرایط را فراهم کرد تا شما بتوانید بیایید و این مدرسه را ببینید.
او ادامه داد: خوشحالم که بگویم مهماندار شما و در واقع صاحبخانه هستم و حالا می‌خواهم که از دبیر محترم جشنواره دعوت کنم که برای شما صحبت کند.
در ادامه رضا میرکریمی دبیر جشنواره گفت: خیلی خوشحالم که امروز با هم در یک مکان تاریخی هستیم که برای ما ایرانی‌ها خیلی خاطره انگیز است. ما اینجا یک حضور سمبلیک داریم. بخشی را امسال به جشنواره اضافه کرده‌ایم که در این بخش فیلمسازان جوان از سراسر ایران و کشورهای همسایه دعوت شده و در آن حضور دارند.
او ادامه داد: ما امسال پذیرای ۱۱۰ نفر هنرجو از ایران، هندوستان، عراق، لبنان، ازبکستان، سوریه و.. هستیم که الان اینجا حضور دارند و برای آنها ورک شاپ‌های خوبی با کارگردان‌های برجسته برگزار کردیم. معمولا در کشورهای خارجی به چنین اردوی آموزشی talent campus می‌گویند. ما یک اسم ایرانی برای آن انتخاب کردیم و اسمش را گذاشتیم دارالفنون، نام همین جایی که در آن هستیم، اولین مدرسه‌ای که علوم و فنون مدرن را در آن آموزش می‌دادند.
میرکریمی در ادامه بیان کرد: دوست دارم رابطه‌مان با این فیلمسازان جوانی که در این جشنواره شرکت کردند ادامه داشته باشد به همین منظور یک شبکه اجتماعی طراحی کردیم که از امروز شروع به کار می‌کند. با این شبکه اجتماعی دوستان حاضر در دارالفنون می‌توانند همچنان با هم در ارتباط باشند و تجربیات خود را با هم در میان بگذارند. در طول سال هم می‌توانیم برایشان برنامه‌های آموزشی داشته باشیم.
دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: سینمای ایران یک سینمای قدرتمند است و در منطقه جزو بهترین‌هاست و وظیفه دارد که به کشورهای همسایه خود و کشورهای خاورمیانه و آسیای میانه که به سینمای ایران علاقمند هستند کمک کند.
او در ادامه گفت: از اینجا می‌خواهیم به یک کاخ قدیمی برویم، اما قبل از آن یک فیلم کوتاه که البته خیلی هم قدیمی است راجع به آن کاخ می‌بینیم. از همه شما ممنونم که به ایران آمدید و اگر در جشنواره با کمبودی مواجه شدید، عذرخواهی می‌کنم.
پس از آن و با بازگشت هنرجویان دارالفنون به مجتمع چارسو میهمانان خارجی جشنواره پیاده از دارالفنون به سمت کاخ گلستان به راه افتادند. عبور از خیابان‌های ناصرخسرو و باب همایون و بناهای قدیمی این خیابان برای آنها دیدنی بود و مشغول عکس گرفتن از آن شدند. در میانه راه حجت‌الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی نیز به مجموعه میهمانان پیوست و با آنها همراه شد.
پس از رسیدن به مجموعه کاخ گلستان سید احمد محیط طباطبایی توضیحاتی در مورد این کاخ تاریخی ارائه داد و گفت: ما در کاخ گلستان هستیم. یک مجموعه کاخ سلطنتی، تنها مجموعه در شهر تهران که از میراث جهانی است. این محلی که ما در آن هستیم از زمان صفویه یعنی ۴۰۰ سال پیش تا الان محل حاکم‌نشین شهر تهران بوده و اسمش باغ گلستان بوده است.
او ادامه داد: ۴ ویژگی باعث شده که این مجموعه ثبت جهانی شود. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کاخ گلستان این است که از زمانی که تهران پایتخت شد، یعنی زمانی که حدود ۲۲۰ سال قبل آغامحمدخان بر روی تختی که روی ایوان کاخ می‌بینید تهران را به عنوان پایتخت معرفی کرد و الان دو قرن است که تهران پایتخت است، تمام اشیای آن که بیش از ۱۹۰ هزار سال قدمت دارند، همه متعلق به این کاخ و حاکمان این کاخ است در حالی که مجموعه‌های سلطنتی در اروپا و آسیا همه در انقلاب‌ها آثارشان را از دست دادند اما کاخ گلستان با اینکه چند انقلاب را گذرانده اما آثارش همچنان باقی مانده است.
محیط طباطبایی افزود: دومین ویژگی کاخ گلستان این است که مجموعه عکاسخانه یعنی آلبوم‌خانه آن بعد از وینزر در انگلستان دومین در جهان است. در این مجموعه بیش از ۱۵۰۰۰ شیشه نگاتیو و بیش از ۲۰۰۰۰ عکس تاریخی وجود دارد. یکی از دیگر ویژگی‌های کاخ کتابخانه سلطنتی آن است که از بیش از ۴۰۰۰ سال پیش از صفویه اینجاست و چهارمین ویژگی کاخ گلستان این است که یک کاخی در این مجموعه با نام شمس‌العماره وجود دارد که این کاخ بعد از بازگشت ناصرالدین شاه از اروپا و به تقلید از کاخ‌های اروپایی ساخته شد. همیشه کاخ‌ها در حصار هستند این تنها کاخی است که دیوارش با خیابان مشترک است.
این پژوهشگر افزود: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کاخ گلستان که مربوط به هنرمندان است این است که در این کاخ ۵۰ سال شخصی به نام ناصرالدین شاه زندگی می‌کرد که او قبل از اینکه سیاست‌مدار باشد آرتیست بود و کاری متفاوت کرد. او اینجا را به مرکز آثار هنری تبدیل کرد، مکتب هنر تهران. در کاخ گلستان آثاری تولید می‌شد برای خانه‌های خارج از کاخ پس جدا از هنرهایی مثل خوشنویسی که در اینجا بود، عکاسی و سینما نیز در اینجا وجود داشت. عکاسی و سینما از اینجا آغاز شد و در واقع در ایران بیش از ۱۰۰ سال سابقه سینما وجود دارد.
او ادامه داد: در اینجا از تمامی هنرهای مختلف جهان از ژاپن، چین، فرانسه، انگلستان و همه کشورهای قرن ۱۹ جهان آثار هنری وجود دارد، یعنی هم تولید هنر می‌شد و هم دروازه ورود آثار هنری بود و معمار باشی مدرسه دارالفنون همان کسی است که این کاخ را ساخته است.
پس از پایان توضیحات محیط طباطبایی میهمانان از کاخ دیدن کردند و پس از آن برای حضور در ضیافت سازمان سینمایی به محوطه کاخ آمدند.
در ابتدای ضیات شام امیر اسفندیاری ضمن خیر مقدم به میهمانان از حجت الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی دعوت کرد تا چند کلمه‌ای سخن بگوید، ایوبی گفت: همه باید بسیار خوشحال باشیم از اینکه در دنیایی که متاسفانه در بخش‌های بزرگی از آن تصاویری که مخابره می‌شود تصاویر خشونت، ترس و نگرانی است، ما زیباترین تصویر را از اینجا مخابره می‌کنیم، تصویر گفت‌وگو، کنار هم نشستن و با زبان زیبای سینما با هم حرف زدن.
او افزود: شما شاید قبلا ایران را به خط، فرش و مینیاتور ایرانی می‌شناختید که همه اینها بخش‌های جدایی‌ناپذیری از فرهنگ و تمدن چندهزار ساله ایران است، ولی فکر می‌کنم امروز یک از ویژگی‌های ایران، هنر سینما و صنعت سینما است. شاید در مورد سینمای ایران و تفاوتش با سینماهای دیگر باید گفت شما آثار فرش و مینیاتور و چندهزار سال هنر و بیش از ۵ هزار دیوان شعر را در سینمای ایران می‌توانید ببینید.
او بیان کرد: راه حل ما و شما که امروز در جشنواره فجر در اینجا جمع شده‌ایم برای دنیا این است که زبان هنر، زبان گفت‌وگو و زبان سینما و مکان‌هایی برای همدیگر را دیدن و گفت‌وگو کردن راه حل بسیار مناسبی است برای بشرامروز که شدیدا به آن نیازمند است.
او ادامه داد: شما که خبرهای ایران را دنبال می‌کنید اگر می‌خواهید تفاوت ایران امروز با چند سال قبل را در یک جمله توضیح دهم مهم‌ترین تفاوت این است که امروز اهالی سینما و هنرمندان برجسته ایرانی خودشان همه کارهای هنری و سینمایی‌شان را به دست گرفته‌اند.
ایوبی افزود: به کشور ایران، کشور عمر خیام، سعدی، حافظ و مولانا خوش آمدید. امیدوارم حالا که همه شرایط برای کار، تولید و خلاقیت و ایجاد آثار سینمایی خوب در دنیا فراهم است همه بتوانیم بهترین کارها را تولید کنیم. همان‌گونه که خیام می‌گوید: اکنون که گل سعادتت پربار است / دست تو ز جام می چرا بیکار است / می خور که زمانه دشمنی قدار است / دریافتن روزی چنین دشوار است.
پس از آن الکساندر سوکوروف توسط امیر اسفندیاری به عنوان یکی از سینماگران و داور برجسته جشنواره دعوت شد تا چند کلمه‌ای سخن بگوید. سوکوروف گفت: دوستان عزیز می‌خواهم خیلی تشکر کنم که این جشنواره به من چنین امکانی را داد که با چشمان خودم بتوانم ایران را ببینم و به چشمان زیبای ایرانیان نگاه کنم و احساسات خوبی داشته باشم.
503502
