به گزارش ایسکانیوز، معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک المنافع وزارت امور خارجه درباره شرکت رئیس جمهور کشورمان در اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی در استانبول گفت: اراده و تصمیم آقای رئیس جمهور برای حضور در این اجلاس بسیار محاسبه شده، دقیق و بجا بود. ما با شرکت در اجلاس، بخشی از دسیسه ها و تصمیمات پشت پرده ای که برای بایکوت کردن ایران طراحی شده بود را بی اثر کردیم.
ابراهیم رحیم پور در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی دولت گفت: سفر دکتر روحانی به ترکیه با دو هدف شرکت در سیزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی(سازمان کنفرانس اسلامی) و نیز پاسخ به سفر یک سال پیش اردوغان به تهران انجام شد.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک المنافع وزارت امور خارجه افزود: پس از سفر اردوغان به ایران در فروردین سال گذشته، به دلایل مختلف و از جمله مشغولیت ترکیه به انتخابات و مسائل داخلی اش و تحولات منطقه ای مربوط به سوریه و عراق، روابط ایران و ترکیه، تا حدی راکد ماند و سفرهای متقابلِ مقامات دو کشور متوقف شد. در حالی که پیش از آن، در دولت دکتر روحانی، روابط و رفت و آمدها بین دو کشور بیشتر بود. در 22 بهمن سال گذشته، بنده سفری به ترکیه داشتم و بعد هم سفر آقای داوود اوغلو به تهران و سفر دکتر ظریف به ترکیه در اسفندماه انجام شد و سپس شاهد سفر وزیر خارجه ترکیه به اجلاس رامسر در ماه جاری بودیم. این سفرها در طول یکسال گذشته انجام شد و دو دولت تفاهمات جدیدی برای فعال کردن روابطشان داشتند.
وی با اشاره به برگزاری اجلاس سران کشورهای سازمان همکاری اسلامی کنفرانس اسلامی در استانبول گفت: طبیعی بود که ایران به عنوان یکی از چند کشور اصلی جهان اسلام که در همه اجلاسهای قبلی این سازمان در سطح سران شرکت کرده بود، این بار هم در این اجلاس شرکت کند اما نکته قابل تأمل در این اجلاس، شیطنت ها و توطئه های عربستان سعودی بود که روی این اجلاس سایه انداخت و تردیدهایی درباره حضور یا عدم حضور رئیس جمهور کشورمان ایجاد شد. از یک سو ما و ترکیه قصد داشتیم روابط خود را گسترش داده و مشکلات به وجود آمده را رفع کنیم و از سوی دیگر، اجلاس سازمان همکاری اسلامی پارامتر و موقعیت مناسبی برای حضور رئیس جمهور و اعلام مواضع ایران نسبت به رویدادهای منطقه و جهان اسلام بود.
وی با بیان اینکه عربستان تلاشهای زیادی کرد تا مانع سفر رئیس جمهورمان به استانبول شود، اظهار کرد: ما محاسبات خودمان را داشتیم تا نهایتا تصمیم گرفتیم هم در اجلاس سازمان همکاری اسلامی شرکت کرده و هم دیدارهای دوجانبه با مقامات ترکیه در آنکارا داشته باشیم. یکسری مسائل پروتکلی هم وجود داشت که در اغلب سفرها طبیعی است و آنها هم با مذاکرات فشرده و رفت و آمدهای مختلف، رفع شد.
خبرآنلاین نوشت، وی افزود: از نگاه من به عنوان کسی که 34 سال است تحولات و دیپلماسی منطقه را دنبال می کند، سفر نسبتا سختی بود. هم پیش از سفر، تصمیم گیری ها سخت بود و هم در حین سفر کاملا مشهود بود که اراده و تصمیم آقای رئیس جمهور برای حضور در این اجلاس بسیار محاسبه شده، دقیق و بجا بود.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک المنافع وزارت امور خارجه تأکید کرد: ما با شرکت در اجلاس، بخشی از دسیسه ها و تصمیمات پشت پرده ای که برای بایکوت کردن ایران طراحی شده بود را بی اثر کردیم و خوشبختانه با حضور و نطق آقای دکتر روحانی و همچنین نطق دکتر ظریف، تأثیرات خوبی بر افکار عمومی داخل اجلاس و جهان اسلام گذاشتیم و این ذات و امتیاز انقلاب اسلامی است که بتواند با کلام و نه با توطئه و پول، پیام خود را به گوش مسلمانان و مردم جهان برساند. عربستان از مدتها پیش برای این اجلاس و علیه ایران هزینه های زیادی کرده بود اما طبق معمول، پول در مقابل استدلال و منطق کم آورد و یک نزاع حق و باطل را در این کنفرانس شاهد بودیم.
به گفته وی، در دیدارهای هفت تن از سران کشورها با دکتر روحانی، مذاکرات روشنگرانه ای صورت گرفت که بنده هم در اغلب آنها حضور داشتم و تفاهمات و مذاکرات مفیدی انجام شد. عربستان فشار زیادی بر هیئتهای مختلف آورد و نهایت تلاشش این بود که تقریبا 15 کشور را با حِیل مختلف، همراه خودش کرد ولی صحنه به گونه ای بود که دوستان ما هم حمایتهایی کردند. در پشت پرده، زد و بندهای شده بود که بندهایی را در بیانیه علیه ایران بیاورند که به تعبیر آقای ظریف، این بندها را صدام حسین هم برای ما آورد ولی چه سرنوشتی پیدا کرد؟
وی با تأکید بر این که حضور دکتر روحانی و هیئت همراه در اجلاس بسیار تأثیرگذار بود، افزود: عربستان با میلیاردها دلار هزینه ای که کرد، با قرار دادن دو سه بند علیه ایران در بیانیه، از نظر خودش شاید به موفقیتی دست یافته باشد، ولی هیچ تأثیری بر حقانیت ایران گذاشته نشد.
وی افزود: آقای دکتر ظریف و آقای عراقچی و سایر دوستان، دیپلماسی فعال خودشان را در این اجلاس کاملا نشان دادند و تلاش زیادی کردند.
رحیم پور سپس به سفر دکتر روحانی و هیئت همراه به آنکارا اشاره کرد و گفت: در دیدارهای دوجانبه آنکارا، شاهد امضای پروتکلهای جدیدی بودیم که نشانه علاقه و خواست دولتمردان ترکیه برای گسترش رابطه با کشور ماست. آقای داوود اوغلو در محل هتل آقای روحانی قبل از شروع برنامه های رسمی حاضر شد و دیدار بسیار دوستانه ای انجام شد، ایشان با تعدادی از اعضای هیئت دولت آمده بودند و بحث مفصلی را درباره گسترش و حفظ روابط دو طرفه داشتند.
وی افزود: در جلسه ضیافت ناهار هم حضور چهار مقام اصلی ترکیه، جلوه جالبی داشت و علاوه بر رئیس جمهور، نخست وزیر، رئیس مجلس و رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح، جمعی از وزرا و مقامات ترکیه حضور داشتند که نشانگر اهمیت ایران و علاقه ترکیه نسبت به گسترش روابط دوجانبه بود.
وی با بیان این که در مذاکرات خصوصی و عمومی و امضای اسناد، ترکیه اراده جدید و قوی ای برای همکاریها نشان داد، افزود: ترکیه احساس می کند در دوره پساتحریم، جایش در ایران خالی می شود چرا که کشورهای اروپایی و سرمایه گذار به ایران می آیند و از این جهت علاقه قوی خودش را برای همکاری با ایران و سرمایه گذاری در کشورمان نشان داد.
وی افزود: در دیدارهای دوجانبه اسناد خوبی امضا شد و قرارهای خوبی گذاشته شد و در ماه های آینده ما از وضعیت روابط عادی به سمت روابط بهتری حرکت خواهیم کرد. هم در بحث اقتصادی و هم سیاسی و هم سازمان همکاری اسلامی که ریاستش با ترکیه است، همکاری های خوبی صورت خواهد گرفت. از این رو، اگر بخواهیم دستاوردهای این سفر را بشماریم، به نظرم، یکی از سفرهای بسیار مهم و سخت و موفق بود.
وی در پاسخ به انتقاد برخی رسانه ها به حضور دکتر روحانی در اجلاس سازمان همکاری اسلامی گفت: پیش از اینکه رسانه ها وارد این موضوع شوند، ما در وزارتخانه این مساله را از سه ماه پیش مورد بحث و بررسی قرار دادیم و بحثهای مُطوّلی کردیم. طبعا نمی شود گفت که ما با حضور در یک اجلاس یا کشور، صد در صد یا صفر درصد امتیاز کسب می کنیم، نگاه صفر و صدی برای هیچ قدرت و هیچ جلسه ای معتبر نیست. ما بررسی های مختلف کرده و همه شرایط و احتمالات و سود و زیان را می سنجیم و بعد، نظر وزارت امور خارجه به رئیس جمهور داده می شود و تصمیم نهایی گرفته می شود. از نظر ما غیبت در اجلاس و قهر کردن قاعدتا برای کشورهایی است که استدلال ضعیفی دارند یا دیپلماسی قوی ای ندارند.
وی تأکید کرد: در این اجلاس، عربستان سعودی تلاشهای گسترده و توطئه های زیادی کرده و هزینه های بسیاری را متقبل شد و ما هم تلاش عاقلانه و مدبرانه خود را داشتیم. عدم شرکت ما در این اجلاس، یکسری مسائل را به دنبال داشت و شرکت ما هم مسائل و دستاوردهای دیگری داشت. محاسبات ما، مستدل، عاقلانه و همه جانبه بود و سنگر را به راحتی در اختیار رقیبمان نگذاشتیم تا توطئه هایش را علیه ما در افکار عمومی جهان اسلام عملی کند.
وی افزود: پادشاه سعودی تلاشهایی گسترده ای کرد که مصر و ترکیه را آشتی دهد تا فشار بیشتری را به ایران بیاورد اما موفق نشد. در دنیای اسلام؛ ایران، ترکیه، عربستان، مصر، پاکستان و اندونزی قدرتهای اصلی هستند و چیدمان عربستان شکست خورد. نه تنها موفق نشدند رئیس جمهور مصر را به اجلاس بیاورند، بلکه وزیر خارجه را هم که آوردند، منجر به یک جنگ و نزاع در روز برگزاری اجلاس شد.
معاون وزیر امور خارجه افزود: اختلافات فقط محدود به ما و عربستان سعودی نبود. اختلاف نظر ترکیه و مصر در این اجلاس بسیار حادتر بود. شب اجلاس، آقای چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه مصاحبه کرد و گفت ما خوشحالیم که رئیس کشور کودتا(مصر) به این اجلاس نمی آید.
رحیم پور درباره اهمیت و ضمانت اجرایی بیانیه صادر شده در این اجلاس گفت: این نوع بیانیه ها ضمانت اجرایی ندارند. این بیانیه بیشتر ژست سیاسی است، اگر چه کاملا بی اهمیت نیست ولی ضمانت اجرایی و تعهدات و ارزش بالایی ندارد. بالاخره عربستان با خرج کردن دلارهای هنگفت تعدادی از کشورهای فقیر را تطمیع کرد و حاصلش فقط این بیانیه شد.وی با اشاره به نقش میانجیگری ترکیه میان ایران و عربستان گفت: ترکیه در زمینه میانجیگری بین ایران و عربستان، تلاش خود را کرد. هر چند ما هم می دانستیم که این تلاش به نتیجه نمی رسد، حتی نواز شریف، نخست وزیر پاکستان هم در تهران این موضوع را دنبال کرد ولی سعودیها احساس می کنند که اگر در مقابل هواداران خود و افراطیون داخل سوریه، با ایران آشتی و مصالحه کنند به ضررشان است. ترکیه هم شاید از روی حسن نیت، قصد آشتی دادن بین ایران و عربستان را داشت ولی عربستان زیر بار این میانجیگری ها نرفت.

202/201