بریتانیا تاکنون بهصورت محدود با ارسال چند محموله هوایی کمکهای غذایی و آب به آوارگان سنجار در جنگ عراق مشارکت کرده است، جنگنده های تورنادو به قبرس فرستاده است، و هم چنین اعلام کرده است تجهزات نظامی به نیروهای پیشمرگه تحویل خواهد داد. با این حال، فیلیپ هاموند وزیر خارجه بریتانیا اعلام کرده است که «در مقطع کنونی، چشم اندازی برای مشارکت در جنگ پیشبینی نمیکنیم.» یک دلیل غیرسیاسی برای بیمیلی جناب وزیر خارجه نسبت به مداخله این است که مساله استراتژی هنوز لاینحل است. اقدام نظامی در عراق اقدامی قانونی خواهد بود زیرا دولت حاکم بر عراق خواستار این امر شده است. اما به بحث گذاشتن این مساله در پارلمان چیزی بر محدودیت یا عدم محدودیت آن به لحاظ قانونی نمیافزاید. چنین جلسهای ممکن است چندین سوال را درباره نقش احتمالی بریتانیا پیش آورد:
آیا مشارکت بریتانیا مسئله را تغییر خواهد داد؟
اینکه بریتانیا چه کمکی میتواند کند هنوز مشخص نیست. اما به نظر نویسنده، مشارکت برتیانیا نمیتواند تقریبا هیچ چیز را عوض کند.
خلبانان نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا مستقر در پایگاه هوایی قبرس
بریتانیا چه امکاناتی میتواند ارائه کند؟
استفاده از نیروهای زمینی آن هم در مقیاس بزرگ تقریبا بعید است. اما تعداد محدودی از نیروهای ویژه که نقش مهمی در منازعه لیبی بازی کردند، و هم چنین که برخی از آنها تصور میرود از قبل در اربیل و بغداد به سر میبرند، میتواند کمک بزرگی در عملیات شناسایی یا حتی ماموریتهای کنترل هوایی آینده ارائه دهند. این نیروها تقریبا دارای یک ربع قرن تجربه عملیاتی در مناطق شمالی عراق بوده، با پیشمرگهها روابط نزدیکی برقرار کرده، و ایالات متحده و همپیمانانش آنها را بسیار کارامد به حساب میآورند.
در رابطه با تجهیزات نظامی باید بگویم که بریتانیا میتواند سوخت در اختیار هواپیماهای جنگی قرار دهد، سکوهای شناسایی( از قبیل سکوی سنتینال Sentinel) یدکی در اختیار عراق بگذارد، با هواپیماهای باربری کمک ارسال کرده، و یا جنگنده هایی از قبیل تورنادو را برای کمک از پایگاه هوایی در قبرس برای انجام عملیات به پرواز در بیاورد.
بریتانیا همچنین دارای چندین پایگاه نظامی در منطقه است. در دوبی در پایگاه المینهاد مستقر بوده، پایگاه دریایی سلمان را در بحرین داشته، و شبکه ای از پرسنل نظامی را در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و اردن داراست. همچنین کشورهای میزبان این نیروهای بریتانیایی به شدت نسبت به دولت مالکی انتقاد دارند و این دولت را وابسته به ایران میدانند. آنها نسبت به حیدرالعبادی جانشین او نیز نگرانیهایی دارند اگر چه میزان این نگرانی به نسبت کمتر است. در نتیجه آنها احتمالا با استفاده از خاک خود برای هرگونه حمله به عراق مخالفت خواهند کرد.
مداخله بریتانیا چه خطراتی در پی خواهد داشت؟
اولین خطر، خطر نظامی است: داعش از لحاظ دفاع هوایی تواناییهایی دارد: موشکهای دوش پرتاب اس-ای-7(SA-7) به همراه توپهای ضدهوایی را در اختیار دارد. خطر این تجهیزات داعش برای هواپیماهای جنگی بریتانیایی محدودند اما به هر حال آن تسلیحات میتوانند خطرناک ظاهر شوند، مخصوصا اگر هواپیماهای بریتانیایی در ارتفاع پایین برای انداختن کمکهای غذایی و دارویی در مناطق تحت کنترل داعش پرواز کرده و یا برای پشتیبانی از نیروهای حکومت عراق و پیشمرگه مجبور شوند در ارتفاع پایین پرواز کنند.
گزینههای بریتانیا:
با در نظر گرفتن گزینههایی که در بالا بحث شدند پرسش از خود و از وزرا این است که استراتژی بریتانیا در مداخله احتمالی چه خواهد بود؟
1- تضعیف تواناییهای تهاجمی داعش به یکباره
2- انجام و اتمام کمکهای بشردوستانه
3- حمایت غیرمستقیم از نیروهای مسلح کرد
4- حمایت غیرمستقیم از نیروهای دولتی عراق
5- ماموریتی طولانی مدتتر برای مهار داعش، تا زمانی که نیروهای محلی قدرت را به دست گیرند
6- حملات مستقیم و هوابرد علیه داعش- و در معنای وسیعتر شکست "جهادیسم"
البته، هر کدام از این گزینه ها با دشواریهایی مربوط به خود روبرو خواهند شد.
منبع: انستیتو خدمات پادشاهی متحده بریتانیا (RUSI) - شاشانک جوشی