نوری شمشکلر رایزن جدید فرهنگی ترکیه در ایران در گفتگو با ایسکانیوز گفت: در روز 30 ماه می مصادف با 10خرداد پرواز هواپیماهای تهران به قونیه و برعکس به شکل مستقیم آغاز خواهد شد و با این کار ایرانی ها به مولانا و قونویان به تهران نزدیک تر می شوند. امیدواریم با این کار دوستی ها در میان دوکشور بیشتر شود.

شمشکلر درپاسخ به این سوال که با انتصاب شما برنامه های فرهنگی مشترک ترکیه و ایران چه خواهد بود: این هم سوال آسان و هم مشکلی است. من فکر می کنم فرهنگ و ادبیات ترکیه و فرهنگ و ادبیات فارسی آنقدری تفاوتی ندارد. پیش از صد سال اخیر فرهنگ و ادبیات ما مشترک بود و هر اتفاقی افتاد در این صدسال افتاد و این راه کمی جدا شد. در ایران درس های مثنوی داده می شود و در ترکیه هم در 20شهر درس مثنوی می خوانند. این مثنوی خوانی ها هم در دانشگاه ها و هم در انجمن های ترکیه انجام می شود. از آن جمله «انجمن پژوهش مولانا در آنکارا» که مختص این موضوع است. در این 20شهر به طور مداوم و هفتگی مثنوی خوانی انجام می شود و به تازگی خواندن غزلیات مولانا و در چند جا هم خواندن فیه ما فیه آغاز شده است.

رایزن فرهنگی ترکیه افزود: یک تفاوت که بین ایران و ترکیه در حوزه مولاناخوانی وجود دارد مباحث مربوط به مولویه است. مولویه در ترکیه سلوک جذاب و پرطرفداری است. مردم به آداب مولویه بسیار علاقمندند. مثلا در این آداب اگر چیزی از روی میز برداشته شود آن را می بوسند و و بعد که سرجایش می گذارند باز آن را بوسه می دهند و احترام خاصی قائل هستند. این برای مردم امروزه بسیار جذاب است. سماع همچنین از گرایشات جالب و مهم است. در قونیه هر هفته جلسات سماع برگزار می شود. به این شکل که اول مثنوی می خوانند و بعد سماع می کنند.

شمشکلر ادامه داد: هرهفته 3200نفر برای شرکت در این مراسم به قونیه می روند. در مراسم شب عرس که از 10 تا 17 دسامبر برگزار می شود، از کل دنیا زائران برای شرکت در این مراسم به قونیه می آیند. از آلمان، سوئیس، هلند، آمریکا، ژاپن، ایران و ... به این مراسم می آیند. در این تاریخ حدود 50هزار مهمان به این شهر مسافرت می کنند و این تعداد در سال به دومیلیون و پانصدهزار نفر می رسد. ازین تعداد 600هزار زائر از کشورهای خارجی هستند و بقیه از شهرهای ترکیه هستند. یعنی حدود 25درصد.

وی با اشاره به دیگر مکان های گردشگری قونیه نیز گفت: در قونیه فقط تربت مولانا نیست و مقبره چاتال هویوک از دیگر مکان های دیدنی این شهر است که 40 کیلومتر با قونیه فاصله دارد. مسجدها و مدرسه هایی نیز از زمان سلجوقیان در این شهر به جا مانده است.

شمشکلر در پایان با اشاره به وجوه مختلف چهره مولانا گفت: در گذشته این منطقه را روم می نامیدند و به همین دلیل هم هست که به او مولانا جلال الدین بلخی رومی می گویند، جالب است که در افغانستان به او مولانا جلال الدین بلخی می گویند. در تذکره هایی که صد یا هفتاد سال پس از درگذشت مولانا نوشته شده او را مولانا جلال الدین قونوی می نامند و بعدها نام رومی به او اضافه شده است. بخصوص در آمریکا غزل های مولانا خیلی خوانده می شود و مثنوی زیاد مورد استقبال نیست. بعضی ها مولانا را آنقدر تعریف می کنند که از او مولانایی می سازند که آن مولانای ما نیست و بعضی ها مولانایی تازه به وجود آورده اند. من می توانم این نام را بر این مولانا بگذارم: مولانا جلال الدین بلخی قونوی رومی کالیفرنیایی! اما به نظر من مولانا مثل خورشید است، خورشید تنها یک کشور را گرم نمی کند و به همه جای دنیا نورمی بخشد. هیچکس حق ندارد مولانا را طاهر کند. برای شناخت مولانا باید دیوان شمس تبریزی و مثنوی را خواند و ما نباید نظرمان را بر شخصیت او تحمیل کنیم.

گفتنی است نوری شمشکلر دکترای خود را در رشته زبان و ادبیات فارسی اخذ کرده و استاد تمام در رشته زبان و ادبیات قدیم ترکیه است. شمشکلر در دانشگاه سلجوق دروس زبان و فرهنگ ایران قبل از اسلام و بعد از اسلام تدریس می کرد و تواما مولانا پژوهی را هم به صورت جدی شروع کرد. ایشان از طرف رییس دانشگاه سلجوق مسوول مرکز مولانا پژوهی شد و در این سمت او همکاری تنگاتنگی با شهرداری قونیه و استانبول ، وزارت علوم ترکیه،سرکنسول فرهنگی ایران در آنکارا،بنیاد بین االملی مولانا،دانشگاه دولتی باکو ،اتاق بازرگانی کشور آذربایجان، دانشگاه ارومیه و دیگر مراکز علمی دانشگاهی را شروع داشته است. او به تازگی به عنوان رایزن فرهنگی ترکیه در ایران منصوب شده است.

502502