زهره حاجیان- ایسکانیوز :ما با شنیدن این واژه ها چه حسی پیدا می کنید ؟ آیا تاکنون از نزدیک کودکان بی سرپرست یا بد سرپرست را دیده اید ؟ آیا از حس و حال آنها و انتظاری که برای پیدا کردن خانواده می کشند خبر دارید ؟

این گزارش بازتاب حال و هوای کودکانی است که به هر دلیل والدین خود را از دست داده و در مراکز تحت پوشش سازمان بهزیستی بابهترین شرایط و امکانات زندگی می کنند اما این خانه خانه آنها نیست.

اینجا چراغی روشن است

شیر خوارگاه آمنه در شمال تهران تنها یکی از مراکزی است که از شیرخواران و کودکان زیر سن دبستان نگهداری می کند و تقریبا هر روز شاهد مراجعه تعدادی از خانواده ها و پرسش های تکراری در مورد حضانت و نگهداری و سرپرستی کودکان است .

ورود به بخش های محل نگهداری کودکان ممنوع است و شاید همین امر باعث کنجکاوی و سرک کشیدن های بیشتر می شود . اما اگر بتوانی وارد بخش شوی دنیایی تازه روبرویت باز

می شود .دنیایی پر از رمز و راز و زیبایی هایی که مخصوص دنیای کودکان است و در هاله ای از بهت و غم و ناباوری مستور شده.

اتاق های بخش را با رنگ های شاد و با نقاشی های کودکانه ای تزیین کرده اند و تخت های کوچک با پتو و ملحفه های رنگی اشاره ای است به مامن گرمی که نشان از همه امکانات لازم برای زندگی دارد الا مهر مادری و زنانی که در نقش مادر با لباس های مرتب و ضد عفونی شده از نوزادان پرستاری می کنند تا آب در دلشان تکان نخورد و ....

در نگاهشان هیچ رنگی نیست و زنگ هیچ صدایی توجه شان را جلب نمی کند همین که سیر باشند و جایشان خشک آرام می شوند و در سکوت به خواب ناز فرو می روند و حتی نمی دانند چند صباحی دیگر که بزرگتر شوند این پرستاران مهربان که بالای سرشان بال بال می زنند را خاله می نامند وممکن است گاهی که شیفت کاریشان نباشد بهانه شان را کنند و بیقرارشان شوند .

شیرخوارگاه شبیر خیابان 17 شهریور جنوبی

اسمش باران است و باور کنید یا نه همین چند ماه پیش رفتگر محله از لابلای زباله های تر و خشک سطل های مکانیزه شهرداری پیدا کرده و تحویل کلانتری داده .

اسمش باران است و آرام در لباسی سفید مانند فرشته ها خوابیده و کسی چه می داند تا چند سال دیگر چه سرنوشتی دارد .

مدیر شیرخوارگاه شبیر می گوید :« ماموران شهرداری وقتی مشغول تخلیه سطل های مکانیزه بودند متوجه صدای ضعیف گریه ای می شوند و او را از میان مقدار زیادی زباله ها پیدا کرده و تحویل کلانتری می دهند و ماموران کلانتری او را در پارچه ای پیچیده و به این مرکز می آورند .»

او خدا را شکر می کند که مرکز درمانی سوم شعبان نزدیک مرکز قرار دارد و پزشکان و کادر درمانی سریع می رسند و ناف باران را می برند و ....

اسمش باران است .نامش را پرسنل همین مرکز انتخاب کرده اند.

باران بدون اینکه بداند امروز سه شنبه 4 خرداد 95 است آرام خوابیده و کسی نمی داند چند سال دیگر او کجاست و چه

می کند .

سرنوشت باران و کودکان بی سرپرست یا بد سرپرست سرزمین من به همین سادگی قصه می شود قصه ای با پایانی مبهم و بدون خانواده ....

او که شیرخوارگاهی 62ساله و قدیمی را مدیریت می کند تاکید می کند که بیشتر نوزادان یا کودکان از طریق اورژانس اجتماعی به مراکز تحویل داده می شوند. اینها تنها گناهشان نداشتن سرپرست است و به دلیل نداشتن صلاحیت خانواده هایشان اینجا هستند .

حدود 10 تا 12 درصد از کودکان ساکن در شیرخوارگاه سر راهی هستند و توسط مردم به کلانتری ها تحویل داده می شوند . مدیر مرکز می گوید.

او با آه بلندی ادامه می دهد :«روند قصه ورود این کودکان به مرکز گاهی تا 18 سالگی و زمان ترخیص شان ادامه پیدا می کند بدون اینکه در این مدت پدر یا مادرشان مراجعه کند و آنها را از چشم انتظاری درآورد .

15 درصد از 23 هزار کودک بی سرپرست یا بد سرپرست چقدر می شود ؟

در حال حاضر فقط 15 درصد از 23 هزار کودک بی سرپرست یا بد سرپرست شرایط قانونی برای واگذاری به عنوان فرزند خوانده را دارند چرا که متن قانون تاکید می کند :« کودکانی واجد شرایط سرپرستی دائم هستند که فاقد پدر ،مادر و جد پدری بوده و 3 سال تمام از پذیرش آنها در سازمان بهزیستی گذشته باشد و در این مدت هیچ کدام از اقوام درجه یک به عنوان ولی فرزند به سازمان مراجعه نکرده باشند .»

لحظه های بیقراری

کمی دورتر در خانه ای که صدای هیچ کودکی سکوتش را بهم نمی زند زنی غمگین در خاطرات دور و نزدیکش پرسه می زند و در آرزوی داشتن فرزند بیقراری می کند و چه فرقی می کند به زبان بیاورد یا نه اما آنچه ذهن او و بسیاری از خانواده ها را درگیر کرده شرایط پذیرش فرزندان و روند فرزند خواندگی است .

اصلی ترین قانون در خصوص سرپرستی از کودکان فاقد سرپرست قانون حمایت ازکودکان بدون سرپرست مصوب 29 اسفند 1353 است که این روزها با نام قانون فرزند خواندگی خوانده می شود .

بر اساس همین قانون ایجاد زمینه زندگی کودک در محیط خانواده از اولویت های سازمان بهزیستی است و دفتر توانمند سازی خانواده و کودکان سازمان با این رویکرد فعالیت می کند.

زن از این قانون و قوانینی که دست و پای او و امثال او را می بندد خبر ندارد .برای او مهم این است که کودکی را در آغوش گرمش جا دهد و مهر بی دریغش را نثارش کند .

باران و باران های دیگر هم در انتظار شانه ای که به آن تکیه دهند و حسرت گفتن مامان بر لبانشان بشکفد روزها را می شمارند. شما چه فکر می کنید ؟

شرایط کودک برای فرزند خوانده شدن

براساس قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست سال 53 فرزندی که به فرزند خواندگی سپرده می شود باید شرایط زیر را داشته باشد.

• سن کودک از 12 سال کمتر باشد .
• هیچ یک از پدریا جد پدری یا مادر طفل شناخته نشده باشد .
• هیچیک از پدر یا جد پدری یا مادر طفل در قید حیات نباشند .
• طفل به سازمان بهزیستی سپرده شده و سه سال تمام پدر یا مادر یا جد پدری او مراجعه نکرده باشند .

شرایط والدین فرزند پذیر

• زن و شوهر داوطلب سرپرستی مقیم ایران باشند .(تبصره : زن و شوهر باید عقد دائم باشند. زن یا مرد مجرد نمی توانند سرپرستی کودک را بر عهده بگیرند .ایرانیان مقیم خارج از کشور و اتباع خارجی مقیم ایران می توانند متقاضی فرزند خواندگی باشند و زن و شوهر اقلیت های مذهبی بهتر است متقاضی کودک هم آیین خود باشند )
• پنج سال تمام از تاریخ ازدواج آنها گذشته و صاحب فرزند نشده باشند .
• سن یکی از زوجین حداقل 30 سال تمام باشد .
• هیچیک از زوجین دارای محکومیت جزایی موثر به علت ارتکاب جرائم عمدی نباشند .
• زوجین محجور نباشند .
• دارای صلاحیت اخلاقی باشند .
• زوجین یا یکی از آنها دارای امکاناتو توانایی مالی کافی و مناسب باشند .
• هیچکدام از زوجین مبتلا به بیماری های واگیر و صعب العلاجنباشند .
• هیچکدام از زوجین معتاد به الکل یا مواد مخدر و سایر اعتیادات مضر نباشند.

فراِیند انجام کار

فرایند انجام سرپرستی دائم یا فرزند خواندگی در ستاد سازمان بهزیستی استان و توسط کمیته شبه خانواده استان انجام می شود .اعضای کمیته شامل مدیر کل بهزیستیاستان ،معاون امور اجتماعی ،کارشناس مسئول بخش شبه خانواده استان و شهرستان ،کارشناس حقوقی و کارشناس مرتبط با موضوع فرزند خواندگی است .

وظیفه اصلی کمیته فرزند خواندگی تصمیم گیری در مورد انتخاب بهترین والدین از میان متقاضیان برای فرزندان تحت سرپرستی سازمان و تامین حداکثر منافع عالیه برای آنان است

مدارک لازم برای فرایند فرزند خواندگی

متقاضی باید تقاضا نامه مشترک زوجین را به همراهتصویر همه صفحات شناسنامه زوجین ،تصویر سند ازدواج ،تصور سند مالکیت منزل یا اجاره نامه ،گواهی ناباروری با تعیین فرد نابارور ،گواهی عدم سوء پیشینه متقاضیان ،گواهی سلامت جسمانی متقاضیان ،گواهی سلامت روان از متخصص و گواهی اشتغال به همراه میزان تقریبی در آمد زوجین تحویل کمیته فرزند خواندگی کند.

105105