به گزارش ایسکانیوز و به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، مقام عالی وزارت راه و شهرسازی از اقدام سازمان راهداری و حمل­ ونقل جاده­‌ای برای تاسیس اداره کل نگهداری ابنیه فنی (نگهداری پل‌ها و تونل‌ها) در جلسه اخیر شورای عالی فنی امور زیربنایی حمل و نقل تقدیر و تشکر کرد.

در این جلسه که موضوع دستورالعمل­‌های مقاوم‌­سازی و بهسازی لرزه­ای پل‌های بزرگ در راه‌ها از سوی سازمان راهداری و حمل ­ونقل جاده‌ای مطرح شده بود، عباس آخوندی ضمن تایید اقدامات بسیار خوبی که در سازمان راهداری و حمل­ ونقل جاده‌­ای انجام شده است، وظایف اداره کل جدید را بسیار مهم دانست و نکات مهمی را در خصوص نگهداری پل‌ها بیان کرد و ابراز امیدواری کرد که اقدامات این اداره کل بتواند در سال‌های آینده به ارتقای کیفی پل‌ها و تونل‌های کشور منجر شود.

در این جلسه، عبدالهاشم حسن­‌نیا معاون راهداری سازمان راهداری و حمل­ ونقل جاده‌­ای گزارش مختصری از برنامه‌های پیش‌­روی سازمان در حوزه نگهداری پل‌ها و برخی از اقدامات انجام شده را ارائه کرد و دلایل اصلی تشکیل اداره کل نگهداری ابنیه فنی را تشریح کرد که عبارتند از:

۱-ابنیه فنی راه‌ها شامل پل‌ها (از آب‌روهای کوچک تا پل‌های بزرگ)، تونل‌ها، گالری‌­ها، دیواهای حایل، سازه­‌های تثبیت کننده شیروانی‌های سنگی، اپرون‌­ها، بهمن‌­گیرها، حصارهای برف‌گیر و سایر ابنیه فنی هستند که از حیث نوع سازه و مسائل و مشکلات مبتلابه، مستلزم نگاه تخصصی با سطح اختیارات کافی و تمرکز بر روی موضوعات قابل بررسی در آنهاست.

۲-وجود بیش از ۳۵۰ هزار دستگاه پل کوچک و بزرگ با طول حدود ۳۰۰۰ کیلومتر و ارزش حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان و وجود بیش از ۲۵ هزار دستگاه پل دارای دهانه بیش از ۶ متر با طول حدود ۵۰۰ کیلومتر مبین اهمیت پل ها به عنوان یک سرمایه ارزشمند در شبکه حمل و نقل جاده­ای کشور است و نیازمند توجه بیشتر در چارچوب یک نظام مدیریت نگهداری سیستماتیک هستند.

۳-وجود ۳۰۰ دستگاه تونل به طول حدود ۱۵۰ کیلومتر مبین اهمیت تونل‌ها همچون پل‌ها در شبکه حمل و نقل جاده‌­ای کشور است.

۴-وجود چند هزار کیلومتر دیوار حایل و ده‌ها دستگاه گالری در شبکه راه‌های کشور که مستلزم تهیه شناسنامه فنی، دستورالعمل­های نگهداری و مدیریت صحیح نگهداری هستند.

۵-وجود صدها طرح توسعه و ساخت پل، تونل، دیوار حایل، گالری، توری سنگ گیر و نظایر آن در راههای کشور که لازم است بلافاصله پس از ساخت، در مرحله شناسنامه دار شدن و نگهداری جاری و دوره‌ایقرار گیرند وگرنه در چرخه نگهداری گرفتار خواهند شد. همچنین، افزایش سالانه تعداد ابنیه فنی، لزوم توسعه حوزه مدیریت نگهداری آنها را اجتناب ناپذیر می­سازد.

۶-نقش استراتژیک ابنیه فنی بعنوان نقاط هدف و آسیب­پذیر در شبکه حمل و نقل جاده­ای کشور (به لحاظ اهمیت در برقراری جریان ترافیک و توجه به موضوعات پدافندی) انکار ناپذیر است. از دست رفتن یک ابنیه فنی خسارت جبران ناپذیری را همراه خواهد داشت. مضاف بر اینکه ابنیه فنی را به سرعت و با هزینه­های کم نمی­توان جایگزین کرد.

۷-لزوم توجه و توسعه جدی به آیین­‌نامه‌­ها، ضوابط فنی، دستورالعمل‌ها و راهنماهای نگهداری در مورد تمام ابنیه فنی(پل‌ها، تونل‌ها، دیوارهای حایل، گالری‌­ها و ...) که لازم است مورد توجه قرار گیرند.

۸- به کارگیری روش ها و مصالح نوین در تعمیر و نگهداری ابنیه فنی که به سرعت در حال رشد هستند.

۹-لزوم توجه به پژوهش و تحقیقات در حوزه نگهداری ابنیه فنی، همچنین آموزش حرفه‌­ای و آکادمیک در حوزه نگهداری ابنیه فنی با توجه به تخصص ­های مورد نظر (پل، تونل و نظایر آن) برای تربیت نسل فعلی و آتی مهندسان ضروری است.

۱۰-آسیب پذیرتر بودن ابنیه فنی مانند پل ها و دیوارهای حایل و حتی تونل‌ها نسبت به راه‌ها در حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله مستلزم توجه جدی با مدیریت متمرکز به آن‌هاست.

۱۱-پر هزینه ­بودن احداث و نگهداری ابنیه فنی (احداث پل یا تونل در مقایسه با احداث راه بسیار پرهزینه‌­تر است) آنها را از این نگاه نسبت به راه ها متمایز و برجسته می­سازد. لذا رویکردهای مدیریت پروژه باید بصورت برجسته در این بخش دنبال شود.

۱۲-تنوع بالا در سیستم­‌های سازه‌­ای ابنیه فنی مستلزم رویکرد متفاوت از لحاظ روش ها، تجهیزات و مواد در تعمیر و نگهداری است (پلهای با دهها نوع سیستم سازه­ای عرشه و پایه و مصالح، دیوارهای حایل با تنوع در مصالح و کاربری، گالری­‌های با تنوع در فرم و مصالح و سیستم سازه­ای، تونل‌های با ابعاد و مصالح متفاوت و ...).

۱۳-وجود دفاتر تخصصی مستقل تحت عناوین Office of Bridges and Structures یاOffice of Bridges در ساختار سازمانی ۱۰ ها سازمان دولتی مشابه در کشورهای مختلف دنیا (تقریبا تمام ایالت های آمریکا و ستاد مرکزی سازمان حمل و نقل جاده­ای آمریکا و بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه دیگر) مبین ساختار تشکیلاتی موفقی است که کشورهای دنیا در این مسیر پیموده­اند.

۱۴-تفاوت نگهداری راه با نگهداری ابنیه فنی از لحاظ جنس و نوع کار، مصالح مصرفی، ماشین آلات و تجهیزات، محدوده کار، تخصصهای مورد نیاز، تحصیلات دانشگاهی، طبقه بندی و وظایف عوامل فنی-اجرایی (شامل پرسنل کارفرمایان، پیمانکاران و مشاوران)، دستورالعمل­‌ها، راهنماها، آیین نامه‌­ها و ضوابط و معیارهای فنی-اجرایی.

607/602