به گزارش ایسکانیوز افشار سلیمانی در گفتگو با پایگاه اطلاع رسانی دولت گفت: این اولین نشست است که به صورت سه جانبه با حضور کشورهای ایران ،روسیه وآذربایجان در باکو برگزار می شود و از آنجائیکه روسیه با بحرانهای منطقه ای و پیرامون خود و مشکلاتی در روابطش با غرب از جمله آمریکا مواجه شده است تمایل بیشتری برای همکاری در قفقاز جنوبی با ایران و آذربایجان نشان می دهد فلذا اگر روسیه، نگاهش را به غیررقابتی و ایجابی و همکاری متقابل چندجانبه در منطقه تبدیل کند، می تواند منافع بیشتری کسب کند .

وی افزود:از دیگر سو با توجه به اینکه میان ایران و غرب بویژه آمریکا اختلافات عمده حتی از دوره پسا برجام موجود است و آذربایجان نیز برغم همگرایی هایش با غرب ظرف چند سال اخیر به دلایل برخی مسائل داخلی که مورد انتقاد غربیهاست، با افت وخیزهایی در روابط با غرب و نهادهای غربی مواجه است، لذا این دیدار سه جانبه به نوعی زاویه با غربیها ایجاد می کند.
دکتر سلیمانی تصریح کرد:از طرفی این نشست سه جانبه در حالی صورت می گیرد که ترکیه دوره پساکودتای نافرجام را با سرگرمی های عمیقش به مسائل داخلی سپری میکند و سوریه نیز کماکان شاهد رویارویی های داخلی و به نوعی به شکل نیابتی خارجی است و بحران و جنگ در این کشور خاتمه نیافته است. بنابراین بررسی تحولات سوریه و مبارزه با تروریسم و دیگر تنشهای موجود در خاورمیانه از جمله بحران قره باغ از محورهای مهم مذاکرات روسای جمهور سه کشور در قالبهای دو یا سه جانبه خواهد بود.
سفیر پیشین ایران در آذربایجان افزود: باتوجه به اینکه احتمالا تا اواخر سال جاری میلادی یا اوایل سال آتی، اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر در قزاقستان برگزارخواهد شد، مذاکره سه جانبه سران سه کشور در راستای تحرک بخشی بیشتر به حل رژیم حقوقی دریای خزر که بیش از دو دهه به سرانجام نرسیده نیز میتواند مورد امعان نظر سران بویژه حسن روحانی باشد.
بگفته وی موضوعات بعدی مورد مذاکره میان سه رئیس جمهور مسایل مربوط به همکاری و تبادل انرژی اعم از برق،نفت، گاز و حمل و نقل منطقه ای و در رأس آن تقویت کریدور شمال-جنوب است که نزدیک به 20 سال از تأسیس آن توسط ایران، روسیه و هند میگذرد. این کریدور که موسوم به (NOSTRAC) است علاوه بر آذربایجان، چند کشور دیگر نیز از آسیا، اروپا به آن پیوسته اند و مسئله مهم در این رابطه عملیاتی شدن هرچه بیشتر این کریدور ازطریق تکمیل محورهای جاده ای تریلی وناوگان دریایی آن است.
وی ر خصوص اهمیت کریدور شمال-جنوب تصریح کرد:این کریدور از بندر بمبئی هندوستان شروع می شود و با گذر از اقیانوس هند، دریای عمان و خلیج فارس از طریق بندرعباس، جاده های داخلی ایران و دریای خزر به روسیه در بندرسوچی و دیگر مناطق اروپایی این کشور میرسد و دارای 7200 کیلومتر طول است. یک مسیر حمل ونقل ترکیبی است. در مقایسه با مسیر بالتیک سی روز زودتر از مبدأ به مقصد میرسد و 20 درصد نیز ارزانتر است.
بگفته دکتر سلیمانی از طرف دیگر، این کریدور از طریق آذربایجان، گرجستان به دریای سیاه و اروپا وصل میشود که نیازمند اتصال راه آهن آستارا ایران به آستارای آذربایجان و اتصال خط آهن آستارای ایران به رشت و در نهایت به قزوین است که خط آهن آستارا- رشت احداث نشده و خط آهن در دست ساخت رشت - قزوین احتمالا یکسال دیگر به اتمام برسد تا رشت به شبکه سراسری راه آهن کشور بویژه بندرعباس متصل گردد.
سفیر پیشین ایران در آذربایجان افزود:بحث دیگر قابل مذاکره در این نشست می تواند انرژی باشد. ایران و روسیه نوعی رقیب در بحث انرژی محسوب می شوند، اما می توانند با اولویت بر همکاری، اقدامات مشترکی انجام دهند. همینطور آذربایجان که صادرکننده نفت و گاز است میتواند در زمینه سواپ، ترانزیت نفت و گاز ایران با ایران همکاری متقابل داشته باشد و با روسیه نیز همکاری سه جانبه داشته باشند.
وی افزود:اتصال خطوط برق روسیه، آذربایجان و ایران و همکاری درزمینه خرید یا تبادل برق، محور دیگر همکاری هاست که در این نشست میتواند مورد رایزنی قرارگیرد و در آینده نیز میتوانند کشورهای پیرامون خودرا به این همکاری جلب کنند.
وی درباره چشم انداز همکاری سه کشور در سایۀ این نشست گفت :به اعتقاد بنده اگر روسیه، نگاهش را به غیررقابتی و ایجابی و همکاری متقابل چندجانبه در منطقه تبدیل کند، می تواند منافع بیشتری کسب کند. ایران و آذربایجان هم با همکاری با این کشور و در آینده با حل بحرانهای قره باغ و بحران موجود میان روسیه وگرجستان، ارمنستان و گرجستان به این همکاریهای منطقه ای میتوانند جلب شوند و ترکیه نیز با توجه به اینکه با کشورهای این منطقه همسایه است و اشتراکات زیادی دارد باهم افزایی اش به پتانسیل همکاری منطقه ای میتواند بیفزاید.
بگفته وی در واقع این نوع همکاری های منطقه ای باعث تقویت ثبات و امنیت و افزایش سطح رفاه مردم منطقه میشود. به تعبیر دیگر تبدیل پیوستگی ژئوپولتیکی به چسبندگی اقتصادی از طریق پروژه های انرژی، حمل ونقل، تجارت و صنعت یک ضرورت برای تقویت امنیت و توسعه منطقه ای است و چه بسا به حل و فصل بحرانهای منطقه قفقاز جنوبی کمک میکند.
دکتر سلیمانی گفت:معتقدم سه کشور قفقاز جنوبی یعنی آذربایجان، گرجستان، ارمنستان، ایران، ترکیه و روسیه میتوانند با رویکردهای ایجابی، غیررقابتی همکاری های گسترده ای را در زمینه های اقتصادی، تجاری، سیاسی، امنیتی داشته باشند و مدل همکاری 3+3 را تحقق بخشند و در برابر نفوذ کشورهای فرامنطقه ای بتوانند توازن ایجاد کرده و ازمیزان دخالتهای آنها به ویژه آمریکا بکاهند و همه اینها مستلزم برخورداری از اعتماد چندجانبه ای و اجرای پروژه های قابل رویت و عمل به وعده هاست.

201/201