المانیتور: مالکی به قدرت باز می‌گردد

المانیتور در گزارشی به موضوع بازگشت احتمالی نوری مالکی به قدرت پرداخته است.

به گزارش ایسکانیوز ترجمه این گزارش را در ادامه می‌خوانید.

در ١٨ ژوئیه، در رویدادی که برای بسیاری دور از انتظار بود، نوری المالکی لبخند زنان از هواپیمایی عراقی پیاده و با استقبال مقامات عالی رتبه "اتحاد میهنی کردستان" (PUK) وارد شهر سلیمانیه شد؛ "اتحاد میهنی کردستان" یکی از دو حزب مهم کردستان عراق است. مالکی گفت سفر او تنها دیداری عادی با سران "اتحاد میهنی کردستان" و "گوران" (جنبش تغییر) در پی تشکیل ائتلافی از سوی این دو حزب در ابتدای امسال است؛ اما بسیاری به این موضوع نیز اشاره کردند که این سفر در بحبوحه گزارش های تأیید نشده درباره امید او به بازستاندن منصب نخست وزیری از حیدر العبادی (هم حزبی او در "حزب الدعوه اسلامی" و رهبر آن حزب) انجام می شود. انتخابات سراسری قرار است در سال ٢٠١٨ میلادی برگزار شود.
مالکی که زمانی تبدیل به دیکتاتور جدید عراق داشت می شد، در سال ٢٠١٤ میلادی مجبور شد از سمت نخست وزیری کنار برود؛ این در حالی بود که بسیاری او را در پیشروی "دولت اسلامی" (داعش) در مناطق وسیعی از خاک عراق مقصر می دانستند. مالکی بر خلاف این انتظار که کناره گیری ناخواسته اش از نخست وزیری پایان کار سیاسی او خواهد بود، در دو سال گذشته برای حفظ جایگاه خود به عنوان سیاستمداری قدرتمند در پشت صحنه بی امان تلاش کرده است و اکنون بر اساس گزارش ها برای بازگشت آماده می شود.
سفر مالکی به منطقه کردستان در بحبوحه اختلاف شدید میان احزاب مهم کرد و اختلاف بر سر چگونگی تعامل با دولت بغداد انجام شد. دو حزب مهم در سلیمانیه، یعنی "اتحاد میهنی کردستان" و "گوران"، در اواسط ماه می ائتلافی تشکیل دادند که آنها را در برابر "حزب دمکرات کردستان" (KDP) قرار داده است. "حزب دمکرات کردستان" (KDP) به رهبری مسعود بارزانی، رئیس کنونی "دولت اقلیم کردستان" (KRG) حزب غالب در دولت کردستان است و موضعی بسیار انتقادی در برابر مالکی دارد. در حالی که "حزب دمکرات کردستان" آشکارا از جدایی از عراق یا دست کم به دست آوردن قدرت بیشتر برای این اقلیم در قالب ساختاری کنفدراسیونی حمایت می کند، "اتحاد میهنی کردستان" و "گوران" طرفدار بهبود روابط با بغداد و استفاده از همه گزینه های موجود پیش از هر گونه تصمیمی برای تشکیل یک کشور مستقل هستند.
بر خلاف این زمینه، بسیاری انگیزه مالکی را برای دیدار با نمایندگان احزاب "اتحاد میهنی کردستان" و "گوران" و نادیده گرفتن "حزب دمکرات کردستان" را در دوره چنین رقابت شدید سیاسی میان کردهای عراق زیر سؤال برده اند. کامران قره داغی، روزنامه نگار باتجربه عراقی و رئیس دفتر پیشین جلال طالبانی، رئیس جمهور سابق عراق و نیز رئیس حزب "اتحاد میهنی کردستان"، گفت: «این که سفر مالکی همان طور که خود او گفته است بی غرض باشد، یا خیر، تردیدها درباره نیات واقعی او تنها زمانی می تواند بیشتر شود که شایع شود ... مالکی برای تشکیل ائتلافی تازه با هدف بازگشت به قدرت به عنوان نخست وزیر تلاش می کند.»
قره داغی افزود: «مالکی در این دو دوره ای که نخست وزیر بود [از ٢٠٠٦ تا ٢٠١٤] به یکی از چهره های جنجالی و تفرقه افکن تبدیل شد و به همین علت، سفر او به سلیمانیه مشکلاتی را در کردستان ایجاد کرده است. من بیم دارم که سفر مالکی اثری منفی بر تلاش ها برای فایق آمدن بر اختلافات میان احزاب کُرد داشته باشد.»
روابط مالکی با کُردها در گذشته روابطی مشکل دار بود و در سال ٢٠١٤ میلادی که او در پی فروش مستقل نفت از سوی "دولت منطقه ای کردستان" و برخلاف خواست بغداد، سهم منطقه کردستان را در بودجه عراق نداد، [مشکلات] به اوج خود رسید. افزون بر آن، بارزانی از چهره های اصلی تلاش برای برکناری مالکی در سال ٢٠١٢ میلادی در حرکتی نافرجام برای ندادن رأی اعتماد در مجلس بود. طالبانی، از "اتحاد میهنی کردستان" از تلاش برای برکناری مالکی از قدرت حمایت نکرد. بنابراین دور از انتظار نیست که سفر مالکی اختلاف میان کُردها را تشدید کند.
انوشیروان بارزانی، نخست وزیر "دولت اقلیم کردستان" در روز ١٩ ژوئیه با ابراز تردید درباره آن چه مالکی در سفر خود به دنبال دستیابی به آن است، به خبرنگاران گفت: «بر این باورم که اگر مالکی حسن نیت داشت، باید به اربیل نیز سفر می کرد». اربیل مرکز کردستان عراق است و "حزب دموکرات کردستان" در آنجا غالب است. اما همچنان باید منتظر ماند و دید که آیا مالکی آن طور که بسیاری تردید دارند، به راستی در پی روابط نزدیک تر با ائتلاف احزاب "ائتلاف میهنی کردستان" و "گوران" برای تضعیف واقعی "حزب دمکرات کردستان" است یا خیر.
مالکی برای ایجاد فضای خوش بینی درباره حل اختلافات رو به تشدید دولت عراق و "دولت منطقه ای کردستان" نیز تلاش کرد. مالکی در جریان نشست خبری مشترک با ملا بختیار، یکی از سران عالی رتبه "ائتلاف میهنی کردستان" در ١٨ ژوئیه، گفت: «امیدهای زیادی به حل اختلاف بغداد و اربیل درباره بودجه وجود دارد . از آنجا که ما دارای قانون اساسی هستیم، می توانیم همه مشکلات را حل کنیم. مسئله بودجه را می توان بر اساس قانون اساسی حل کرد.» بر اساس قانون بودجه عراق در سال های گذشته، نزدیک به ١٧ درصد بودجه کشور به "دولت منطقه ای کردستان" تعلق دارد.
با این که سران "حزب دمکرات کردستان" و رسانه های وابسته به آن در انتقاد از سفر مالکی گوی سبقت را از سایرین ربوده اند، اما مقامات "ائتلاف میهنی کردستان" تلاش کرده اند از استقبال گرم از او دفاع کرده و این ادعا را که سفر وی ارتباطی با ادعای تلاش مالکی برای نخست وزیری یا تلاش برای تشدید اختلافات کُردها داشته باشد، تکذیب کنند.
سعدی پیرا، عضو دفتر سیاسی "اتحاد میهنی کردستان" به "المانیتور" گفت: «مالکی می خواهد ببیند آیا روابط "دولت اقلیم کردستان" با بغداد بهتر شده است یا خیر. ... او برای گفتگو درباره نخست وزیری خود و جلب حمایت برای رسیدن به این سمت به اینجا نیامده بود.»
پیرا همچنین سخنان انتقاد آمیز نخست وزیر کُرد را کم اهمیت شمرد؛ وی گفته بود انوشیروان بارزانی در آخرین سفر بارزانی به پایتخت عراق با مالکی دیدار کرد. وی افزود اگر گروه های شیعه موافقت کنند مالکی (به عنوان رئیس "دولت ائتلاف قانون"، بزرگ ترین ائتلاف شیعیان در مجلس عراق) این فرصت را دوباره به دست می آورد که نخست وزیر شود، بنابراین کُردها نباید روابط خود را با وی تخریب کنند.
پیرا گفت: «سفرهای مالکی و دیگران موجب اختلاف در کردستان نخواهد شد.» وی گفت اختلاف میان احزاب کُرد نتیجه اختلافات درونی کُردها بر سر تقسیم قدرت، از جمله سمت های ریاست جمهوری و ریاست مجلس است. "گوران" تلاش ها برای کاهش قدرت مسعود بارزانی یا پس از آن برکنار کردن او از ریاست جمهوری را رهبری کرده است و این تلاش موجب ممانعت غیر قانونی "حزب دمکرات کردستان" از ورود یوسف محمد صدیق، رئیس [مجلس] و عضو "گوران" به اربیل شد.
این که مالکی بتواند به آرزوی نخست وزیری خود در این زمان دست یابد، معلوم نیست؛ زیرا نه تنها روابط او با بخش های زیادی از کُردها و اهل سنت عراق تیره است، بلکه به نظر می رسد محبوبیت او در میان شیعیان نیز بسیار کاهش یافته است. از آنجا که دولت مالکی از دید بسیاری از عراقی ها، دولتی فاسد و ناکارآمد بود، او همواره هدف اعتراضات عمومی بر ضد فساد بوده است. هنوز باید منتظر ماند و دید که آیا دیدارها میان مالکی و سران "اتحاد میهنی کردستان" و "گوران" به تلاش هایی مشترک در مجلس عراق در ماه های پیش رو می انجامد یا خیر.
"اتحاد میهنی کردستان" اعلام کرد این حزب و "گوران" متعهد به حفظ اتحاد کُردها در برابر چالش هایی هستند که بغداد ایجاد کند. در ماه مارس که عبادی برای برداشتن وزرای کُرد از دولت تلاش کرد، احزاب کُرد، با وجود اختلافات ریشه ای خود، در مخالفت با این حرکت، با یکدیگر هماهنگ اقدام کردند.

۳۰۰۳۰۰

کد خبر: 668722

وب گردی

وب گردی