ابوتراب خسروی نویسنده برجسته کشورمان در گفتگو با ایسکانیوز درباره جایگاه ادبیات در آثار کهن فارسی گفت: در گذشته ما وقتی تفسیر قرآن می نوشتند و آن تفسیر ماندگار می شد، آن تفسیر قرآن ادبیات است. مثلا تفسیر عتیق نیشابوری ادبیات است. همینطور تاریخ را مثل بیهقی که وجهی از آن ادبیات است یا وقایع نامه ها که هفتاد درصد آنها خیال است، آنها مضامینی از واقعیت می گیرند و بقیه آن را خیال می کنند. ما نمی توانیم بین متون مذهبی یا تاریخی یا آیینی ماندگار با ادبیات خط فاصله بگذاریم بگوییم اینجایش ادبیات است و اینجایش نیست.

خسروی افزود: بیهقی هم تاریخ را از کانال ادبیات جلو می برد و همین رمز ماندگاری آن است. یکی از راه های ماندگاری متن این است که بدل به ادبیات شود. یعنی فرق می کند بین کسی که فقط وقایع نگار معمولی باشد با کسی که رنگ و بوی ادبی به اثرش بدهد. اساسا وقتی با تاریخ بیهقی مواجه می شویم می بینیم جزئیات را بیان کرده است و این با شعر ما موازی است. کاری که شعر می کند نظام رئالیته را به هم می ریزد و نظام زیباشناسی شعر را تحمیل می کند. در واقعیت مفاهیمی که حافظ می گوید نمی شود عینیت داد بنابراین آن نظام زیبایی شناسانه واقعی را دگرگون می کند. اما نویسنده جهان رئالیته را به سامان می گوید. ممکن است فانتزی و خیالی هم باشد اما آن فانتزی است و متفاوت است.

وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا ما در آینده هم آثاری ماندگار خواهیم داشت اظهار داشت: بله شک نکنید. اما وقعیت این است که در این گرد و خاک شاهکار هم نوشته شود توجهی به آن نمی شود، ما بحران مخاطب داریم بین کار خوب و ممتاز با زیر متوسط فرقی نیست. هنر به طور کلی و ادبیات، در زمان خودش را نشان می دهد و در حال حاضر برای مخاطب ما تفاوتی ندارد.

برنده جایزه گلشیری گفت: از طرفی ما معضل منتقد هم داریم که به نظر من بحران نقد در ایران به خلا تفکر فلسفی باز می گردد. چون نقد از فلسفه می آید. وقتی تفکر فلسفی به نوعی در جامعه ما غایب است شما نمی توانی تصور داشته باشی که منتقد خوبی داشته باشی. ولی من خیلی امیدوار هستم. اکنون جریانی ایجاد شده که جوان ها فلسفه و ادبیات می خوانند و این برای درک مسائل فرهنگی خودشان بسیار خوب است. ما ناشرانی داریم که فقط فلسفه چاپ می کنند و این نشان می دهد مخاطب دارد. هرچه جوان ها به این سمت بیایند، بهتر است.

نویسنده اسفار کاتبان در پایان گفت: درست است که در شرایط حاضر نویسنده ها با ابزار شبکه های اجتماعی تولید شهرت می کنند اما من حضور یک نویسنده ای مثل فهیمه رحیمی را هم مثبت می دانم ما در وضعیتی هستیم که در سیستم آموزشی مان خواننده تولید نمی شود، یعنی بچه های ما در مدرسه و دانشگاه خواننده نمی شوند یک نویسنده ای مثل فهیمه رحیمی بالاخره یک طیف خواننده را به سمت خود می کشاند و طعم خواندن را به آنها می چشاند بنابراین از این طیف وسیع درصدی هم به سوی خواندن کارهای جدی می آیند.

502502