به گزراش ایسکانیوز به نقل از شرق، در ماه گذشته، رهبری در دیدار با معلمان بیان کردند: «زبان علم نباید فقط انگلیسی باشد. اگر علم فقط به زبان انگلیسی باشد، در آن‌ صورت به زبان‌های دیگر ضربه وارد می‌شود. زبان‌‌های دیگر مانند اسپانیولی، فرانسه، آلمانی و کشورهای شرقی هم زبان علم‌‌اند. کشورهای دیگر جلوی نفوذ زبان بیگانه را می‌گیرند. نمی‌گویم از فردا آموزش انگلیسی را تعطیل کنیم، اما باید بدانیم چه می‌کنیم. هویت مستقل اولین چیزی است که باید در جوان پرورش دهیم، بعد از آن نوبت اقتصاد مقاومتی است. من بارها به مسئولان تذکر داده‌ام، اما الگوی مصرفی اصلاح نشده است. جامعه‌ معلم کشور کار دشواری را با درآمد اندک برعهده گرفته‌اند. تربیت نوجوان کار کوچکی نیست. بخشی از انگیزه‌ معلمان، عشق و محبت و احساس مسئولیت است. از جامعه‌ معلم کشور سپاسگزاری می‌کنم. مسئولان از مشکلات مادی معلمان غافل نمانند».

در همان روزها بود که احمد عابدینی، معاون شورای عالی آموزش‌وپرورش، اعلام کرد درحال‌حاضر مدارس کشور آماده آموزش پنج زبان آلمانی، فرانسوی، انگلیسی، ایتالیایی و اسپانیایی هستند و این امکان از ١٥ سال پیش در مدارس وجود داشته، اما استقبالی از آن نمی‌شده است.

بر اساس صحبت‌های روز گذشته وزیر آموزش‌وپرورش، براساس سند تحول بنیادین آموزش‌و‌پرورش و برنامه درسی ملی شاهد تحولاتی در زمینه آموزش زبان‌های خارجی هستیم که این تحول شامل تغییر در منابع آموزشی و تبدیل کتب به بسته‌های متنوع آموزشی است. دکتر علی‌اصغر فانی با بیان این مطلب افزود: تجربه نشان داده پایین‌آمدن سن آموزش زبان خارجی و افزایش ساعات تدریس به نحو مشهودی می‌تواند به موفقیت یادگیری زبان‌های خارجی کمک کند.

وی در پاسخ به این پرسش که آموزش زبان‌های خارجی چقدر در انتقال ارزش‌های فرهنگی کشور صاحب زبان مؤثر است، گفت: البته آموزش زبان خارجی می‌تواند به انتقال فرهنگ آن کشور کمک کند؛ اما وزارت آموزش‌وپرورش با اتخاذ تدابیری، از جمله تألیف کتب حاوی مباحث متناسب با فرهنگ اسلامی ایرانی توانسته این موضوع را مدیریت کند. وزیر آموزش‌وپرورش با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی «مدظله‌العالی»، گفت: شورای عالی آموزش‌و‌پرورش در دو مصوبه خود موضوع «تنوع‌بخشی به آموزش زبان‌های خارجی» را مورد توجه قرار داده و در سند «برنامه درسی ملی» هم به دانش‌آموز در این زمینه حق انتخاب داده شده است.

وی افزود: اما در عرصه عمل برای سایر زبان‌ها چندان استقبالی مشاهده نشد و برای مثال در سال ١٣٩١ تعداد دانش‌آموزان متقاضی سایر زبان‌ها در کل کشور از ٣٠٠ دانش‌آموز کمتر بود. مسئله بعدی در این زمینه ادامه تحصیل دانش‌آموز در دانشگاه‌هاست که در دانشگاه‌ها هم چندان آموزش به سایر زبان‌ها جا نیفتاده است.

براساس گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان نیز گفت: مشکل مدیریتی هم در این زمینه به چشم می‌خورد و به عبارت دیگر دایرکردن کلاس آموزشی به سایر زبان‌ها، با توجه به پراکندگی دانش‌آموزان متقاضی آموزش، مشکل است. پیش از این مسئولان آموزش‌وپرورش دلیل برگزارنشدن کلاس‌های زبان‌های خارجی در مدارس را نبود استقبال دانش‌آموزان عنوان کرده بودند که پراکندگی دانش‌آموزان هم می‌تواند به این مسئله مربوط باشد. البته مطالبه دیگری هم اقوام از آموزش‌وپرورش داشتند، آنها می‌خواستند آموزش زبان‌های مادری‌شان در مدارس نهادینه شود، اتفاقی که امروز حداقل به طور چشمگیر نیفتاده است. این در حالی است که حالا در دانشگاه‌ها مطابق وعده انتخاباتی ریاست‌جمهوری، زبان‌های ترکی و کردی به علاقه‌مندان تدریس می‌شود. درست زمانی که حسن روحانی در شعارهای انتخاباتی از حقوق شهروندی و همچنین بحث توجه به فرهنگ‌های قومی در مدارس صحبت کرد، بهانه‌ای تازه‌ای برای ورود به یک بحث قدیمی به دست کارشناسان مسائل آموزشی آمد. مسئله‌ای که همواره روی میز نهادهای آموزشی، به‌ویژه وزیران آموزش‌وپرورش قرار دارد و آنها را با این پرسش روبه‌رو کرده است که بالاخره آیا باید زبان مادری اقوام مختلف در مدارس آموزش داده شود یا خیر؟ در جمع آذری‌زبان‌ها بود که روحانی اعلام کرد: «رسیدن به مطالبات قومیت‌ها را یک حق می‌دانیم و برخی کج‌فهمی‌ها و کج‌سلیقگی‌ها را نباید به حساب نظام بگذاریم». آموزش زبان‌های قومی در کنار زبان ملی همواره مخالفان و موافقان زیادی داشته و دارد. عده‌ای معتقدند آموزش گویش‌های مختلف شروع خط‌کشی‌های قومی و قبیله‌ای و شکننده‌شدن وحدت ملی است و برخی دیگر معتقدند آموزش این زبان در مدارس روحیه اقوام را تقویت و موجب انسجام ملی می‌شود.
محمود مهرمحمدی، رئیس دانشگاه فرهنگیان و یکی از نویسندگان سند تحول، دراین‌باره می‌گوید: اولا از اصل ١٥ قانون اساسی، تدریس به زبان قومیت‌ها استنباط نمی‌شود. دوم اینکه تمام تلاش‌ها در دوره اصلاحات منجر به این شد که در مناطق قومی دو واحد درس زبان و ادبیات قومی را به ‌عنوان واحد اختیاری به دانش‌آموزان مقطع دبیرستان ارائه کنند و همین هم در شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی متوقف شد و به اجرا درنیامد. طبق اصل ١٥ قانون اساسی «زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد، ولی استفاده از زبان‌های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است».

20101