به گزارش ایسکانیوز، بسیاری از علما در مورد نشان ندادن تصویر چهره معصومین اتفاق نظر دارند و معتقدند که «وهن» این بزرگان جایز نیست. پس از انقلاب فیلم ها و سریال های فراوانی با محوریت واقعه عاشورا ساخته شده است که همگی بدون نمایش چهره حضرت عباس (ع) و امام حسین (ع) بوده است اما در این میان فیلم «رستاخیز» به کارگردانی احمدرضا درویش با ساختارشکنی در این مورد چهره حضرت ابوالفضل(ع) را به تصویر می کشد، همین امر باعث شد تا اکران «رستاخیز» با مشکلاتی در اکران مواجه شود و فیلم تیرماه سال 94 پس از یک روز نمایش با اعتراض گروهی از معترضان از پرده سینماها پایین کشیده شد.

اما حال پس از گذشت بیش از یک سال از توقیف «رستاخیز» وزارت ارشاد تصمیم به اکران آن دارد. سازندگان «رستاخیز» درباره مناقشه ای که درباره نشان دادن چهره حضرت عباس (ع) در این فیلم به وجود آمده است، می گویند: ادعای وزیر محترم درخصوص کسب نظریه تمام مراجع عظام درباره این فیلم توسط سازندگان فیلم «رستاخیز» کاملاً نادرست و فاقد مستندات است. وزیر محترم پاسخ دهند که آیا کسب نظریه تمام مراجع عالیقدر در امور جاری و اجماع فقهی در آرای فوق امکان پذیر است ؟ مگر صدور مجوز در اموری مانند تجارت ، صنعت ، خدمات و … بر عهده دوایر و ساختارهای دولتی نیست ؟ اگر کسب مجوز و تایید علما در حوزه های دین ، تاریخ و دیگر علوم و هزاران حرفه متنوع اقتصادی و فرهنگی بر عهده فعالان در این امور باشد ؛ پس فلسفه ی وجودی سازمان های دولتی و ایضاً وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چیست ؟ سازندگان فیلم رستاخیز به قصد ترویج فرهنگ اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و با افتخار به پویایی فقه شیعه و احترام به جایگاه بلند مراجع عالیقدر ، فیلم فوق را مطابق با فتاوای مرحوم حضرت آیت الله امام خمینی (ره) ، حضرت آیت الله خامنه ای ، حضرت آیت الله سیستانی ، مرحوم حضرت آیت الله خویی (ره) ، مرحوم حضرت آیت الله بهجت (ره) و … ساخته اند ؛ حال آنکه در کلام آقای وزیر آمده است : ” ادعای سازندگان رستاخیز در کسب نظریه تمام مراجع صحت نداشت و تنها نظر چند نفر اخذ شد” ، ارجاع وظایف دستگاه عریض و طویل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به آحاد و فعالان در عرصه فرهنگ و هنر ، آن هم در بخش خصوصی ؛ نوعی فرافکنی و گریز از مسئولیت های حقوقی و قانونی است.

سازندگان فیلم رستاخیز از دو زاویه به وضعیتی که این فیلم بر اثر عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به آن دچار شده است می نگرند.

اول : بررسی و رسیدگی کارشناسانه به خسارت های ناشی از تصمیم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایین کشیدن فیلم فوق از پرده اکران.

دوم : بررسی و رسیدگی کارشناسانه به نحوه اکران مجدد فیلم مزبور و توجه به جوانب شرعی ، فنی و هنری و افکار عمومی .

لازم به توضیح است که مراجعه به دیوان عدالت اداری و تظلم خواهی از محکمه قضایی در موضوع “اول” صورت گرفته است. وزیر محترم پاسخ دهند که اگر راهکار خلاقانه ایشان مبنی بر “تاباندن هاله نور” با سرعتی که مدنظر ایشان بود ، عملی می نمود ، پس برگزاری دهها جلسه کارشناسی با حضور معاونان و کارشناسان آن وزارتخانه و مسئولان سازمان امور سینمایی با چه هدفی برگزار گردید؟ آیا جز این است که این توصیه شتابزده که از منظر غالب کارشناسان سینمایی و شخصیت های فرهنگی، تبعات زیادی خواهد داشت دامنگیر فیلم، سینمای ایران و مدیریت سینمای کشور خواهد بود؟

این قسمت از بیانیه سازندگان «رستاخیز» نشان از آن دارد که قرار نیست بر چهره حضرت عباس (ع) در زمان اکران فیلم پرتو نور تابانده شود و فیلم به همان شکلی که سال گذشته یک روز بر پرده سینماها بود به نمایش در خواهد آمد. آنچه در فتوای مراجع در مورد نشان دادن تصویر ائمه و معصومین وجود دارد این است که «وهن» این بزرگان جایز نیست؛ در مطالعه نظرات مراجع درباره تعزیه و نمایش تصویر معصومین آنچه استنباط می شود این است که بسیاری از مراجع با خرافات و بی احترامی ها در این مورد مخالفند.

آیت‌الله سید محسن حکیم هم در این باره گفته است: «بعضی مناقشاتی که می شود، ناشی از الحاق برخی چیزها و کارهایی است که چه بسا با عزاداری و سوگواری برای سیدالشهدا(ع) مغایرت دارد».

آیت‌الله زین العابدین مازندرانی در این باره اظهار کرده است: «بیان مصائب به زبان حال امام(ع) در صورتی جایز است که با آن بزرگوار تناسب داشته باشد».

آیت‌الله عبدالکریم حائری در این باره گفته است: «گمان ندارم کسی منکر خوبی آن باشد، مادامی که برخی از محرمات شرعی را در بر نداشته باشد؛ مانند استعمال لهو و غیر آنها».

آیت‌الله کاشف الغطا هم در این باره گفته است: «شبیه خوانی در صورتی که درست برپا شود، بدون اشکال است، ولی سعی کنید عزاداری را از کارهایی که با حزن و عزا جور در نمی‌آید، جدا کنید، زیرا عزاداری برای زنده ساختن فلسفه قیام امام حسین(ع) است، نه برای قصه‌گویی، نمایش و وقت گذرانی. بکوشید مراسم سوگواری را بدون نقطه ضعف برگزار کنید و مردم را به یاد خدا بیندازید و ایمان آنها را زیاد کنید».
آیت‌الله شاه‌آبادی، وقتی دید مراسم یک تعزیه‌خوانی با تحریفات و مضامین موهن برگزار می‌شود، مانع اجرای آن گردید و مجلس مذکور را به کانون وعظ و خطابه تبدیل نمود.
علمای معاصر مانند آیات عظام بهجت، فاضل لنکرانی، تبریزی ، مکارم شیرازی و صافی گلپایگانی و... نیز به اتفاق نظرشان تقریباً با اختلاف در تعبیر این گونه است که شبیه خوانی اگر موجب توهین به مقام شامخ حسین بن علی(ع) یا سایر شهدا نشود، اشکالی ندارد.
چنانچه آیت الله عزالدین زنجانی(ره) گرچه بیان داشته‌ است «این امر فی نفسه اشکال شرعی ندارد» اما در ادامه تأکید کرده‌ است: «باید دقت شود که فردی برای این نقش انتخاب گردد که سابقه نقش منفی در اذهان مخاطبان نداشته باشد و بعداً نیز مراقب نقشهای خود در فیلمهای بعدی باشد و هرچند که نشان دادن عظمت و شخصیت والای حضرت ابوالفضل العباس (سلام الله علیه کما هو حقه) در قالب فیلم و دیگر هنرها ممکن نیست.»
آیات عظام صافی، علوی گرگانی، موسوی اردبیلی و ملکوتی نیز تأکید دارند برای «جلوگیری از هتک حرمت و وهن به مقام ایشان» لازم است از نشان دادن چهره ایشان اجتناب گردد. آیات عظام مکارم شیرازی و حسینی شاهرودی نیز این با همین ملاک این کار را مصلحت نمی‌دانند.
آیت‌الله نوری همدانی نیز تأکید دارد: «چهره هر کدام از این شخصیت های بزرگ نباید پخش شود و باید قداست این جایگاه‌ها و شخصیت‌ها حفظ شود».
آیت‌الله وحید خراسانی نیز در سخنانی با ضمن بیان روایاتی بسیار در مورد عظمت والای شخصیت حضرت عباس(ع) اعلام کردند: «نشان دادن این شخصیت با عظمت به هر طریقی موجب وهن ایشان می‌شود و لذا باید از این کار اجتناب شود».
همچنین آیت الله مظاهری نیز پیشتر نمایش چهره حضرت عباس(ع) از سیما را جایز ندانسته و فتوا دادند: «این کار حرام است و باید نباشد».
در این بحث نیز اختلافی در میان علما از نظر حکم وجود ندارد و همگی بر این امر اتفاق دارند که «وهن» این بزرگان جایز نیست حال به عنوان تشخیص موضوع برخی از این بزرگواران به عنوان یک اسلام شناس آگاه تشخیص شان این است در این زمان و این شرایط این امر توهین تلقی می شود به خصوص در مورد یک فیلم خاص که ممکن است اشکالات و نقایص فراوانی داشته باشد که حتی بدون نشان دادن چهره این حضرات نیز اثر مثبتی ندارد! البته اینجا شاید مصالح و مفاسد دیگری نیز موجود باشد مانند اینکه اثرگذاری و ماندگاری فیلم به مراتب از تعزیه بیشتر است و شاید توالی فاسد این کار امروزه از اجرای تعزیه‌های محلی افزونتر باشد. والله اعلم.
آیت‌الله موسوی‌ اردبیلی: به طور کلی هرگونه عملی که موجب وهن و بی‏حرمتی به ساحت مقدس اهل ‏بیت (ع) و از آن جمله حضرت ابوالفضل عباس بن امیرالمومنین (ع) شود و یا مستلزم مفسده‏ای باشد جایز نیست. بر مسئولان لازم است که رعایت کنند.
آیت‌الله ملکوتی‌ تبریزی: بهتر، بلکه لازم است به نحوی از هاله نور از نشان دادن استفاده شود.
آیت‌الله حسینی‌ شاهرودی: چون احتمال می‏ رود که نشان ‏دادن چهره مبارک قمر بنی‌هاشم(ع) در فیلم، مستلزم وهن به ساحت مقدس ایشان شود بنابراین نباید نشان داده شود.
فیلم «رستاخیز» به کارگردانی و نویسندگی احمدرضا درویش بعد از طی یک پروسه طولانی نگارش و تهیه فیلم در نهایت 16 بهمن‌ماه سال 92 در کاخ جشنواره فجر همزمان با برگزاری سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد.

درویش که مدت زمان زیادی از سینما دور بود و آخرین کار وی «دوئل» به سال 1381 بر می‌گردد این بار با رستاخیزی آمد که رستاخیزی در ژانر فیلم‌های مذهبی به وجود آورد البته همراه خود بیمی به جان همه انداخت که نکند تقدس ذوات مقدسه از جمله حضرت عباس (ع) را از بین برده یا کمرنگ جلوه دهد و فرجامی شوم برای روز رستاخیز رقم بخورد.

ماجرای «رستاخیز» از نگاه بکیر فرزند حر ابن یزید ریاحی به قیام امام حسین (ع) و حوادث واقعه عاشوراست. در این فیلم 180 دقیقه‌ای از عوامل و هنرمندان خارجی از جمله طریق انوار تدوین‌گر معروف و نامزد دریافت اسکار برای فیلم سینمایی «سخنرانی پادشاه»،‌ استیفن واربک موسیقی دان برنده اسکار برای ساخت موسیقی‌ «شکسپیر عاشق» استفاده شده است. تمام مراحل فنی «رستاخیز» در استودیو مولینر لندن انجام گرفته است.

503502