علی خرم نماینده سابق ایران در مقر سازمان ملل در اروپا، در گفت و گو با خبرنگار ایسکانیوز درباره عملکرد آقای بان کی مون در راس سازمان ملل متحد گفت: آقای بانکیمون در گذشته وزیر خارجه کره جنوبی بود و انتخاب وی در واقع به دلیل عدم توافق روی گزینههای تاثیرگذارتر بوده است. وی شخصیتی ملایم بود که این خصلت او در جاهایی مفید بود. اما از طرفی از اقتدار و برش کافی نیز برخوردار نبود و در مواقعی که میتوانست تاثیرات مثبتی داشته باشد، قادر به انجام این مهم نبود. لذا نتوانست در برابر بسیاری از تخلفات بایستد.
وی در ادامه با ذکر مثالی تصریح کرد: برای مثال زمانی که سعودیها مرتکب جنایاتی علیه کودکان شدند و این موضوع شناسایی شد و در لیست سیاه سازمان ملل قرار گرفت، ریاض با تهدید به توقف کمکهای مالی خود به سازمان ملل، رئیس این سازمان را تحت فشار قرار داد و آقای بانکیمون در چنین مسئلهای عقبنشینی کرد. او در چنین مواقعی سکوت میکرد و این برای اعتبار سازمان ملل مناسب نبود.
سفیر سابق ایران اظهار داشت: قریب به هشت سال از ریاست ده ساله آقای بانکیمون با دوران آقای اوباما همراه شد و این موضوع مانع از بروز مشکلات عمیق در سطح جهان شد. در صورتی که دوران ریاست او با دوران ریاست جمهوری فردی چون ترامپ همزمان شده بود، مسلما او با چالشهای جدی در سطح جهان مواجه شده بود و میتوانست به ضرر جهان باشد.
خرم در ادامه گفت: آقای بانکیمون درباره ایران موضوعات زیادی برای گفتن نداشت. یکی از موضوعاتی که باعث شد او درباره ایران سخن بگوید بحث توافق هستهای میان ایران و کشورهای 5+1 بود. او از این توافق بسیار استقبال کرد و بارها در سخنرانیهای خود از این توافق حمایت به عمل آورد . البته در همه جهان شرایط به این صورت بود و مقامات بسیاری از کشورهای جهان درباره این توافق صحبت کرده و از انجام آن استقبال کردند.
وی اظهار داشت: او در یک مورد دیگر هم درباره ایران صحبتهایی داشتند. موضوع حقوق بشر از دیگر موضوعاتی است که او درباره آن سخن گفت. البته صحبتهای او براساس تمایلات شخصی خود او نبود. سازمان ملل دارای ساختار خاص خود است و آقای بانکیمون به دلیل گزارشات کمیته حقوق بشر انتقاداتی را نسبت به ایران مطرح کرد. منبع اصلی صحبتهای او هم گزارشات احمد شهید، نماینده سازمان ملل در ایران بود. ایران وضعیتی چون سوریه عراق یا یمن نداشت. لذا تبدیل به دغدغه اصلی او نیز نشد. ایران شرایط بدی نداشت که تبدیل به دغدغه اصلی این سازمان شود.
سفیر سابق کشورمان گفت: آقای بان کی مون درباره شهرکسازیهای اسرائیل موضعگیری کرد. اما موضعگیریهای او در شرایطی بود که آمریکا، اروپا و هم بسیاری از کشورهای خاورمیانه و جهان در قبال این عمل موضعگیری داشتند.
خرم در ادامه بیان داشت: در نتیجه در شرایطی که اکثریت کشورهای جهان در قبال این شهرکسازیها موضع مخالف داشتند بانکیمون با انجام اینکار مخالفت کرده است. اینکه دبیر سازمان ملل در چنین شرایطی از شهرکسازیها انتقاد کند کار سختی نیست و نمیتوان او را مورد قضاوت خاصی قرار داد.
وی گفت: دبیر کل سازمان ملل متحد شرایط خاصی دارد و نمیتواند براساس خواست و سیاستهای خودش اظهار نظر کند. در واقع دبیرکل این سازمان بیشتر شبیه به رئیس یک شرکت است و اعضای شرکت سهامداران آن هستند. این سازمان دارای 192 کشور از جمله ایران است. لذا مجموع اثرگذاری کشورها در این جامعه، منجر به تعیین مواضع این سازمان خواهد شد. جمع جبری نظرات تمام کشورهای عضو این سازمان آن خروجی است که باید انجام شود.
سفیر سابق کشورمان در در ادامه گفت: در حالی که شورای امنیت سازمان ملل ساختار متفاوتی دارد. این شورا براساس منافع ملی کشورها و به ویژه قدرت 5 کشور اصلی آن و مصالح آنها رفتار خواهد کرد.
خرم ضمن مقایسه کوفی عنان دبیر سابق سازمان ملل متحد و آقای بان کی مون اظهار داشت: کوفیعنان گاهی مواضع محکمی داشت. او در ابتدا به عنوان یک پرسنل در این سازمان مشغول بوده است و به مرور در همین ساختار رشد و پیشرفت کرده بود. به همین دلیل او توانست با اقتدار و قدرت بیشتری نسبت به بانکیمون عمل کند.
وی درباره رئیس جدید سازمان ملل گفت: آقای گوترش، رئیس جدید سازمان ملل در گذشته نخستوزیر پرتغال بوده است، قریب به ده سال سابقه فعالیت در سازمان ملل را در کارنامه دارد و از تجربه فعالیت در اتحادیه اروپا نیز برخوردار است. دلیل اصلی عدم اقتدار آقای بانکیمون تجریه پایین حضور او در سازمان ملل و ساختارهای جهانی قدرت بود. این نشان میدهد باید در انتظار دبیر کلی مقتدرتر از بانکیمون باشیم.
303/300