ایسکانیوز: سیامک کریمی| اگرچه جنگ «یوم کیپور» در سال 1973 میان مصر و رژیم اسرائیل با پیروزی تلآویو همراه بود، اما غافلگیری ساعات نخست ماشین جنگی این رژیم که باعث شد ارتش مصر با سرعتی حیرتآور صحرای سینا را که در اشغال اسرائیل بود دور بزند و به ساحل رود نیل برسد، سرنوشتی غمانگیز برای «حزب کارگر» اسرائیل به همراه داشت و باعث شد تا دست این حزب از آن روز تا به امروز از تشکیل دولت کوتاه شود. حالا تبعات «جنگ 50 روزه غزه» گریبانگیر «بنیامین نتانیاهو» شده است. نتانیاهو برای مقابله با حماس بر افزایش بودجه وزارت دفاع اصرار دارد اما «یئیر لیپد» هنرپیشه گذشته و سیاستمدار کنونی که هواداران گستردهای در میان جوانان سرزمینهای اشغالی دارد پایش را در یک کفش کرده است: یا بودجه وزارت دفاع را کاهش دهید یا از دولت ائتلافی خارج میشویم و نتانیاهو را از صدر به زیر میآوریم.
اختلاف میان حزب «لیکود» به رهبری «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر کنونی و حزب «ییشآتید» به رهبری «یئیر لپید» وزیر امور مالی کنونی بر سر تنظیم بودجه سال 2015 اسرائیل به ویژه افزایش مالیاتها و میزان بودجه وزارت دفاع باعث شده است تا دولت سیوسوم رژیم اسرائیل در سراشیبی سقوط قرار گیرد.
نتانیاهو اصرار دارد که بودجه وزارت دفاع به میزان 9 تا 11 میلیارد «شِکِل» باشد. شِکِل، واحد پول رژیم اسرائیل است و هر دلار آمریکا، 3/58 شکل ارزش دارد. این پیشنهاد نتانیاهو حمایت جدی «ژنرال موشه یعلون» وزیر دفاع و هم حزبی وی و همچنین «ژنرال بنی گانتز» فرمانده کل ارتش رژیم اسرائیل را به همراه دارد. در برابر «یئیر لپید» وزیر امور مالی و رهبر حزب میانهروی «ییش آتید» (آیندهای هست) معتقد است پیشنهاد نتانیاهو باعث میشود تا بودجه اسرائیل برای سال 2015 از رقم پیشبینی شده 52 میلیارد شکل فراتر رود و در نتیجه با آن مخالفت میکند.
از سوی دیگر نتانیاهو اعلام کرده که از راه افزایش مالیاتها میتواند بودجه کافی را برای تامین هزینههای وزارت دفاع به دست آورد اما لپید با تاکید بر «اولویت تامین نیازهای اجتماعی بر نیازهای دفاعی» مخالف افزایش مالیاتهاست.
این اختلافهای جدی باعث شد تا «اوفر شلاح» نائب رئیس حزب ییشآتید به وبسایت «واینت» متعلق به پرتیراژترین روزنامه اسرائیل یعنی «یدیعوت آحارونوت» صراحتا بگوید که اگر نتانیاهو بر خواستههایش اصرار بورزد، حزب وی به زودی از دولت ائتلافی خارج میشود و نتانیاهو باید هر چه سریعتر به فکر برگزاری انتخابات پارلمانی باشد.
نتانیاهو با ائتلاف میان چهار حزب در سال 2013 موفق شد اکثریت «کنسیت»، پارلمان اسرائیل را به دست گیرد و دولت تشکیل دهد. «بلوک لیکود(اتحاد)- اسرائیل بیتنو(اسرائیل خانه ماست)» بزرگترین حزب ائتلافی این دولت است. این بلوک که توسط نتانیاهو و «آویگدور لیبرمن» وزیر امور خارجه کنونی رهبری میشود، صاحب 31 کرسی کنسیت است.
حزب میانهروی «ییش آتید» با 19 کرسی در کنسیت، دومین حزب بزرگ دولت ائتلافی به شمار میرود.یئیر لپید، هنرپیشه سینمایی که به دلیل سیما و عقایدش هواداران گستردهای در میان جوانان سرزمینهای اشغالی دارد این حزب را در آستانه انتخابات پارلمانی 2013 پایهگذاری کرد.
حزب راستگرای «خانه یهودی» به رهبری «نفتالی بنت» وزیر اقتصاد کنونی با 12 کرسی، در جای بعدی قرار دارد. نفتالی بنت، سیاستمدار تازهکار اسرائیلی در جریان تنش میان لپید و نتانیاهو حمایت غیرمنتظرهای از لپید به عمل آورده اما هنوز حرفی از احتمال خروج از دولت نزده است. حزب میانهروی «هاتنوا» (جنبش) به رهبری «تزیپی لیونی» وزیر دادگستری کنونی هم با هفت کرسی در کنسیت، چهارمین و آخرین حزب ائتلافی در دولت نتانیاهو به شمار میرود. لیونی هم چندان تمایلی به افزایش بودجه وزارت دفاع ندارد اما مخالفتاش با پیشنهاد نتانیاهو به اندازه یئیر لپید و نفتالی بنت نیست.
کنسیت از 120 کرسی تشکیل شده و در نتیجه، رهبر حزب پیروز برای تشکیل دولت باید از 61 کرسی برخوردار باشد. در 30 سال اخیر، هیچ حزبی نتوانسته است اکثریت مطلق را در پارلمان اسرائیل کسب کند و به تنهایی تشکیل دولت بدهد.
اگر حزب ییشآتید از دولت ائتلافی کنار بکشد، نتانیاهو اکثریت لازم را در کنسیت از دست میدهد و بیشتر از دو راه چاره جلوی پای او باقی نمیماند. اول آن که قید ادامه دولت فعلی را بزند و با انحلال کنسیت، قمار انتخابات پارلمانی را به جان بخرد یا آن که به سراغ دیگر احزاب موجود در کنسیت برود. احزاب چپگرا متشکل از دو حزب «کارگر» با 15 کرسی و «مرتس» با 6 کرسی مجموعا 21 کرسی را در کنسیت به خود اختصاص دادهاند و پیش از این گفتهاند که به هیچ عنوان حاضر نیستند در دولتی شرکت کنند که نتانیاهو رهبری آن را برعهده دارد.
حزب تندرو و مذهبی «شاس» هم نمیتواند اکثریت کنسیت را به دامان نتانیاهو بازگرداند. این حزب که از سال 1984 حزب ائتلافی در تمامی دولتهای رژیم اسرائیل بود در سال 2013 با کارت قرمز نتانیاهو روبه شد. این حزب در انتخابات کنسیت دو سال پیش تنها 11 کرسی به دست آورد و نتانیاهو ناچار شد برای جلب موافقت حزب «ییشآتید» که به شدت با حزب «شاس» سرشاخ است، قلم قرمز روی تندروهای مذهبی شاس بکشد. در نتیجه نتانیاهو باید علاوه بر شاس به دنبال بلوک احزاب عربتبار اسرائیلی برود که هشت کرسی را در کنسیت در اختیار دارند. اما امکان آن که «آریه دری» رهبر حزب شاس با رهبران احزاب عربتبار بر سر یک سفره بنشیند تقریبا صفر است.
از سوی دیگر گردش نتانیاهو به سوی حزب شاس که از ابتدای تشکیل کنسیت نوزدهم (2013) در جبهه مخالف نتانیاهو حضور داشته، مستلزم تغییری اصولی در سیاستهای داخلی دولت مستقر است. «کاهش بودجه مدارس مذهبی» و «اعزام روحانیون یهودی به سربازی» دو خواستهای بودند که نتانیاهو برای جلب موافقت حزب ییشآتید به آنها تن داد و بازگشت از این سیاستها در روزهای آتی تقریبا غیر ممکن است.
واقعیتهای موجود در اسرائیل و به ویژه بافت کنسیت نشان میدهد که نتانیاهو روزگار سختی را پیش رو دارد و هر لحظه به سوی سقوط پیش میرود. او یا باید به خواسته یئیر لپید تن دهد و قید افزایش بودجه وزارت دفاع را بزند که در این صورت با «موشه یعلون» وزیر دفاع کنونی و هم حزبی متنفذش روبهرو میشود که توانایی انشعاب در حزب لیکود را دارد یا آن که برای انسجام درون حزبی و حساب باز کردن بر یاران سابقاش در انتخابات پارلمانی احتمالی، شاهد سقوط دولتاش باشد.
کد خبر: 79296