تهران- ایسکانیوز: استارتاپ ویکندها (startup weekend) برنامه ای هستند که چند سالی است در شهرهای مختلف دنیا برگزار می‌شود و سال جاری در ایران رونق گرفته اند. اما این دوره‌ها چیست و برای چه گروه‌هایی از جامعه اجرا می‌شوند؟ نتیجه حاصل از برگزاری استارتاپ ها چه خواهد بود؟
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، استارت‌آپ به شرکت‌های نوپایی گفته می‌شود که با یک ایده ساده و اولیه شروع کرده، به‌سرعت رشد می‌یابند و به درآمد می‌رسند. از بهترین مثال‌ها و موفق‌ترین استارت‌آپ‌های جهان می‌توان به گوگل، مایکروسافت، اپل و... اشاره کرد. شرکت‌هایی که با یک ایده ساده شروع به کار کرده اند و به درآمدهای میلیاردی رسیده‌اند و امروز بر دنیا تاثیر می‌گذارند.
استارت‌آپ‌ها معمولا نیاز به سرمایه اولیه هنگفتی ندارند و به کمک فناوری توسعه پیدا می‌کنند. برای موفقیت استارت‌آپ تکنیک‌های متفاوتی مورد نیاز هست که باید آموخته شود.
استارت‌آپ ویکند همان‌طور که از نامش پیداست یک رویداد کارآفرینی آموزشی-تجربی (Experiential Education) در سراسر دنیاست که در ۳ روز متوالی (در انتهای هفته) برگزار می‌شود.
در این برنامه شرکت‌کنندگان پر انگیزه‌ای شامل برنامه نویسان، مدیران تجاری، عاشقان استارتاپ، بازاریاب‌ها و طراحان گرافیک گرد هم می‌آیند تا طی ۵۴ ساعت ایده‌هایشان را مطرح کنند، گروه تشکیل بدهند و هر گروه ایده‌ای را اجرا کند.
استارتاپ ویکند جهانی
این برنامه جهانی تابه‌حال، بارها در بیش از ۴۸۰ شهر دنیا برگزار شده و شبکه پهناوری از مشتاقان کارآفرینی را پدید آورده است. در استارتاپ ویکند ایده‌های زیادی مطرح می‌شوند اما آنچه در این برنامه اهمیت فراوان دارد فقط سه چیز است.
اجرا، اجرا و فقط اجرا! این برنامه از ساعت ۶ بعدازظهر روز چهارشنبه آغاز و تا ساعت ۹ شب روز جمعه ادامه دارد. در این برنامه شرکت‌کنندگان (کمتر ۱۰۰ نفر در ۱۰ گروه) همگی در یک فضای مشترک قرار می‌گیرند و با کمک‌مربیان خبره که از میان کارآفرینان موفق انتخاب می‌گردند ایده‌ها را به کسب‌وکار تبدیل می‌کنند.
در پایان برنامه گروه‌ها پروژه‌های خود را به هیئتی از داوران که از میان جامعه سرمایه‌گذار و اساتید دانشگاهی و کارآفرینان هستند، ارائه می‌نمایند. این رویداد در سطح جهانی توسط برندهای معتبری همچون گوگل، مایکروسافت، آمازون و ... حمایت تجاری می‌شود.
ایده اولیه
گفته می‌شود ایده اصلی این‌گونه رویدادها برای اولین بار در سال 2007 توسط فردی به نام اندرو هاید طرح‌ریزی شد. در این گروه عده از افراد آخر هفته در مورد یک ایده کسب‌وکار هم‌فکری می‌کردند تا آن را اجرایی سازند. پس از انتشار موفقیت آن همایش آخر هفته دیگری چند ماه بعدازآن، در ونکوور کانادا برگزار شد. سرانجام در سال 2009 این‌گونه گردهمایی‌های آخر هفته‌ای به‌عنوان یک سازمان غیرانتفاعی ثبت شد.
نحوه برگزاری برنامه
همان‌طور که می‌دانید برای بررسی و عملی کردن یک ایده به مشورت و مشارکت افراد متخصص در رشته‌های مرتبط نیازاست و ازآنجایی‌که ایده‌های استارتاپی در اینترنت متولد می‌شوند, معمولا در این گروه‌ها برنامه‌نویس‌ها، طراحان، بازاریاب‌ها، مدیران محصول و مشتاقان کارآفرینی گرد هم آمده و ایده‌هایشان را به اشتراک گذاشته، تشکیل گروه می‌دهند و محصولی را ساخته و تجارت نوپایی را آغاز می‌کنند.
معمولا به این شکل است که افراد ایده‌های خود را بیان می‌کنند، سپس ایده‌های برتر انتخاب می‌شود، گروه‌هایی تشکیل داده و روی عملی کردن آن ایده کار می‌کنند، درنهایت در ساعات پایانی استارتانی ها، ایده‌هایی که روی آن کارشده بیان می‌شود، اگر یک دمو از آن آماده‌شده باشد نمایش داده می‌شود. در اینجا هم داوران حضور دارند و هم بعضی سرمایه گذران، که با توجه به پتانسیلی که ایده شما برای کسب بازار دارد، روی ایده شما سرمایه‌گذاری می‌کنند و ایده‌های برتر انتخاب می‌شود.
ایده
ایده در حقیقت یک طرح ذهنی است. شاید بتوان ایده دادن را اولین گام برای حل یک مشکل یا برآورده کردن یک نیاز دانست. به‌عبارت‌دیگر ایده ساده‌ترین راه‌حلی است که انسان در برابر یک مساله یا نیاز به آن فکر می‌کند. هرچند می‌توان یک ایده را بسط داد و پیچیده کرد که افرادی که خلاقانه محیط اطراف خود نگاه می‌کنند می‌توانند ایده‌های بهتری را برای تبدیل‌شدن به یک منبع کسب درآمد بدهند.
چه ایده‌ای می‌تواند استارتاپی باشد؟
قبل از اینکه شما یک ایده را در ذهن خود رشد دهید نیاز است چند موضوع مهم را همیشه مدنظر خود قرار دهید. مدل کسب‌وکار ایده‌ای که می‌دهید چگونه است یا بیان دیگر ایده شما چگونه منابع مالی را در بازار هدف جذب می‌کند و به سوددهی می‌رسد. که معمولا افراد متخصص در کارآفرینی با انواع مدل‌های کسب‌وکار Business model آشنا هستند که در برنامه‌های استارتانی افراد متخصص در این زمینه می‌توانند مشاوره‌های خوبی را در مورد ایده شما و مدل‌های سرمایه‌گذاری بدهند. اما برای اینکه یک ایده بتواند در محیط وب سرآمد باشد لازم است این سه ویژگی را داشته باشد: نوآوری، خلاقیت و ایده پردازی
خلاقیت
طبق تعاریف علمی، خلاقیت یا آفرینندگی فرآیند ذهنی کشف ایده‌ها و مفاهیم، یا آمیزش ایده‌ها و مفاهیمِ موجود است که توسط فرآیند بینش خودآگاه یا ناخودآگاه تحریک می‌شود. درواقع خلاقیت یعنی به‌کارگیری توانایی‌های ذهنی برای ایجاد یا تبلور یک فکر یا مفهوم جدید که برخی نیز آن را به ترکیب ایده‌ها یا ایجاد پیوستگی بین ایده‌ها تعبیر نموده‌اند.
در تعریفی دیگر خلاقیت بازی با تخیل و امکانات است که در حین تعامل با عقاید، افراد و محیط، منجر به ارتباطات و نتایج جدید و معنادار می‌شود.
نوآوری
به‌کارگیری ایده‌های نوین ناشی از خلاقیت است. درواقع به پیاده ساختن ایده ناشی از خلاقیت که به‌صورت یک محصول یا خدمت تازه ارائه شود، نوآوری گویند.
اختراع به معنای «پدید آوردن محصول جدید» است، اما نوآوری فراتر از آن است و به معنای «معرفی محصولی تازه» است که با ابداع و عرضه صورت می‌گیرد.
هدف
هدف استارتاپ ویکند آموزش و ترویج کارآفرینی در کشورهای جهان است. اما جدای از هدف آن شما در این‌گونه گروه‌ها یاد می‌گیرید چگونه درست فکر کنید و ایده خود را در جهتی درست و عملی شدن رشد دهید. با افراد و شریک‌های جدیدی آشنا می‌شوید که می‌توانند در پیشبرد ایده شما یا سرمایه‌گذاری روی آن به شما کمک کنند. در کشور ما نیز یک دوره استارتاپ ویکند برگزارشده است. فراموش نکنید بسیاری از شرکت‌هایی که در حال حاضر در دره سیلیکونی، قلب فناوری دنیا حضور دارند، ایده‌های خود را به این شکل مطرح کردند و امروزه به ابر شرکت‌های فناوری دنیا تبدیل‌شده‌اند.
برنامه یک دوره از استارتاپ ویکند
افراد ایده‌های خود را مطرح می‌کنند و از بین ایده‌های مطرح‌شده بهترین آن‌ها با رأی حاضران انتخاب می‌شوند. صاحبان ایده‌های انتخاب‌شده شروع به تشکیل گروه و جذب تخصص‌های مورد نیاز برای پیشبرد ایده می‌کنند. بعد از تشکیل گروه‌ها روز اول به پایان می‌رسد.
در روز دوم گروه‌ها از اول صبح در مکانی که برایشان تدارک دیده‌شده حاضرشده و با امکاناتی که در اختیاردارند شروع به اجرایی کردن ایدهٔ خود می‌نمایند. دراین‌بین افرادی به‌عنوان مربی که در زمینه‌های مختلف دارای تخصص می‌باشند و یا سابقه ایجاد استارت‌آپ را دارند گروه‌ها را در جهت اجرایی کردن ایده‌هایشان راهنمایی و کمک می‌کنند، با این اوصاف روز دوم کاملاً به اجرایی کردن استارت‌آپ سپری‌شده و دراین‌بین ممکن است کارگاه‌های آموزشی کوتاه‌مدت هم برگزار شود.
با آغاز روز سوم باز گروه‌ها دور هم جمع شده و آخرین تلاش‌ها را در جهت تولید نمونه اولیه محصولشان انجام می‌دهند و آماده ارائه آن در حضور داوران می‌شوند. عصر روز سوم زمان بررسی ایده‌ها و محصول اولیه حاصل از آن ایده است ، به‌طوری‌که گروه‌ها با ارائه توضیحات در زمینه توجیه اقتصادی طرح، ارزشی که ارائه می‌دهد و افرادی که به‌عنوان مصرف‌کنندگان نهایی در نظر گرفته‌شده‌اند و... از طرح خود دفاع می‌کنند. درنهایت سه گروه برتر با رأی نهایی داوران انتخاب می‌شوند.
اما برنده واقعی این رویداد گروه‌هایی هستند که گروه تشکیل‌شده خود را بعد از رویداد حفظ کرده و با تجربیاتی که به دست آورده‌اند استارت‌آپ خود را تبدیل به یک شرکت سودآور نمایند. همچنین نمایندگانی از کشورهای مختلف دنیا که خود استارت‌آپ‌های موفقی را راه‌اندازی کرده‌اند با حضور در این رویداد تجربیات خود در اختیار شرکت‌کنندگان قرار می‌دهند. شرکت‌کنندگان با حضور در این رویداد می‌توانند جواز حضور در رقابت جهانی استارت‌آپ‌ها را کسب کرده و با موفقیت در این رقابت از سرمایه‌گذاری غول‌های فناوری همچون گوگل، آمازون و... بهره ببرند.