محسن دهنوی پژوهشگر سرطان که دو ماه پیش ویزای لازم برای سفر کاری به آمریکا را گرفته و قرار بود به عنوان پژوهشگر در بیمارستان کودکان بوستون کار کند، چندی پیش به دلایلی نامشخص از فرودگاه شهر بوستون دیپورت و با پرواز هواپیمایی قطر به ایران بازگردانده شد. جزئیات،حواشی و ناگفته‌های سفر ایشان را در ادامه می‌خوانیم:
روشی به نام ایمیونوتراپی در درمان سرطان
دهنوی حدودا 5سالی بود در حوزه‌های پزشکی و سلامت انسان فعالیت می‌کرد. در سال 91 تز دکتری خود را در حوزه نانو بیوتکنولوژی ارائه و در همان سال جرقه کاربردهای این علم در پزشکی توجه وی را به خود جلب کرد. یکی از این کاربردها، ایجاد ابزاری جدید برای بیماری‌های صعب‌العلاج مانند سرطان بود. این بیماری در کشور ما هنوز درمانهای قدیمی خود را دارد و بیماران ناچارند با شیمی درمانی و رادیوتراپی که از درصد موفقیت پایینی برخوردار است به بهبود خود فکر کنند.
این در حالی است که در آمریکا و بعضی از کشورهای پیشرفته اخیرا از روشی به نام ایمیونوتراپی استفاده می‌شود. در این روش به جای استفاده از یک داروی سمی که بافت سالم و ناسالم را با هم تخریب می‌کند، سیستم ایمنی بدن تقویت می‌شود تا بتواند با سلول‌های سرطانی مبارزه کند، درست عکس کاری که شیمی درمانی انجام می‌دهد. این روش جدید علاوه بر اینکه درصد موفقیتش بالاتر است عوارض جانبی بسیار کمتری دارد.
دهنوی پس از مدت‌ها تحقیق و پیگیری، توانست فرصت همکاری با متخصصان آمریکایی در دانشگاه هاروارد را برای پژوهش بر روی حوزه ایمیونتراپی فراهم کند. فرصتی که برای کشور و هموطنانش استثنایی به‌شمار می‌آمد.
پس از بررسی و صحبت‌های اولیه با معاونت علم و فناوری ریاست‌جمهوری و ستاد بیوتکنولوژی؛ مقرر شد با همکاری دانشگاه هاروارد تکنیک‌های درمان سرطان را یاد گرفته و پس از آن در کشور مرکز پیشرفته‌ای برای درمان این بیماری راه‌اندازی شود.
لازم به توضیح است که دکتر دهنوی به دلیل معدل بالای پایان نامه‌اش در دانشگاه شریف توانسته بود پذیرش 3 دانشگاه پن استیت، ام آی تی و هاروارد را دریافت کند. واقعیت این است که آمریکا در توسعه این تکنولوژی بسیار جلوتر ازسایر کشورهاست و باید توجه کنیم که یادگیری علم و درمان بیماری مرز نمی شناسد.
سفر به آمریکا
ویزایش که رسید نوبت خرید بلیط بود؛ اما خبر قانون جدید ترامپ و محدودیت هایش، قطعا برای اتباع ایران موجب نگرانی است. دهنوی با دانشگاه هاروارد در این خصوص ایمیلی مکاتبه می کند و روابط عمومی این دانشگاه این اطمینان را می‌دهد که قانون جدید به پژوهشگران و دانشمندان مرتبط نمی‌شود و برای ورود آن‌ها مشکلی پیش نخواهد آمد.
دوشنبه ۱۰ جولای ساعت 5 صبح
روز سفر که فرا می‌رسد از فرودگاه امام خمینی(ره) به دوحه و از آنجا به بوستون می‌روند. ۱۸ ساعت پرواز که با معطلی‌هایش 22 ساعت زمان می‌برد. پس از رسیدن به فرودگاه بوستون و ایستادن درصف مهر ورود برای اتباع ایرانی کریدور جدایی در نظر گرفته شده بود اما طبق روال عادی تصور می شد به چند سوال بسنده شود.
به گفته دهنوی، افسر مسئول بعد از دیدن پرونده و مدارک می‌گوید:« خیلی هم عالی، موضوع خوب در دانشگاه خوب.» انگار «شریف» را هم می‌شناخته و از آوازه‌اش گفته است. بعد از تعریف و تمجید فرمی را در مقابل دهنوی قرار می‌دهند که شناسه و رمز عبور تمام شبکه‌های اجتماعی‌اش را می خواست!
دهنوی می‌گوید:" امتناع کردم، اما به اصرار افسر و تاکید آن ها بر قانونی بودن این موضوع به اجبار نوشتم. بعلاوه موبایل و لپ تاپم را هم با رمز ورود از من گرفت و گفت: « باید یک ساعتی منتظر باشید تا بررسی کنیم.»
دانشمند کشورمان ادامه می‌دهد: حدود همان یک ساعت برگشت و گفت که «باید موضوعی را بیشتر توضیح بدهم.» گفت «در تلگرام، شما عضو یک کانال خبری هستی به نام یکی از گروه های دانشجویی مذهبی دانشگاه.» من هم پاسخ دادم بله؛ ۳۰۰ دانشجو عضو این گروه هستند، من هم یکی از آن ها. مجبور شدم برایش کمی از فضای دانشجویی دانشگاه بگویم اما قانع نشد!
دهنوی می‌افزاید: رفت و این بار با چند نفر دیگر برگشت. ظاهرا ارشدتر از او از اف بی آی بودند. گفتند «در دوره دانشجویی عضو گروه های مذهبی بودی.» گفتم بله و این موضوع مخفی ای نیست و با یک سرچ ساده در گوگل می شود این را فهمید اما کار و تحصیلاتم ربطی به فعالیت مذهبی‌ام ندارد.
او در ادامه می‌گوید: نهایتا قبول نکردند و عین این جملات را گفتند: «ما قبول داریم که شما رزومه و کارنامه علمی خوبی داری، از طرفی دانشگاه هاروارد هم شما را تایید کرده و به شما پوزیشن داده است، و اگرچه موضوع کاری شما هم کاملا بشردوستانه و غیرحساس بوده، ولی ورود شما با پروتکل های امنیتی ما همخوانی ندارد و نمی‌توانیم اجازه ورود بدهیم.»
دهنوی ادامه می دهد: جالب اینکه وقتی گفتم دلیل رسمی و مستندتان چیست، همان پاسخ ها را شنیدم.گفتم اگر تصمیم شما این است؛ من با اولین پرواز به کشورم برمی گردم. گفتند «ممکن نیست و باید منتظر مجوز و انجام امور اداری باشیم تا به شما اجازه خروج داده شود.»
او در ادامه با بیان اینکه من را همراه با همسر و کودکانم به یک اتاق کوچک که فقط چند صندلی و یک سرویس بهداشتی داشت هدایت کردند ادامه می‌دهد: نزدیک به سی ساعت در اتاق بودیم و چندین بار تقاضا کردم که به ما اجازه تماس با خانواده و یا وکیل داده شود اما اجازه‌ای در کار نبود."
دکتر دهنوی در نهایت پس از ساعت ها در حالی سوار هواپیمای قطری می‌شود که لپ تاپ و گوشی‌اش توسط ماموران فرودگاه بوستون ضبط شده است. حریم خصوصی، حقوق کودک، حقوق بشر تنها ادعا آمریکایی‌هاست و یا حداقل برای اتباع غیر غربی بی‌معنا!
البته ناگفته نماند که دانشگاه هاروارد در طول دستگیری دکتر دهنوی تلاش بسیاری را برای حل مشکل کرد؛ اما ترامپ، رییس‌جمهوری است که برای رسیدن به اهدافش، از اعتبار دانشگاه کشورش هم می‌گذرد.
حاشیه‌ها خبر می دهند...
خبر رفتار پلیس آمریکا خیلی زود در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. از تریتا پارسی که تصویری از ویزای دهنوی را منتشر کرد تا ایرانی و آمریکاییهایی که به رفتار دولت آمریکا معترض بودند. در توئیت جان کری هم گلایه از گم شدن رؤیای آمریکایی دیده می‌شد و موج اعتراض‌های پزشکان و پژوهشگران در شبکه‌های اجتماعی در سراسر جهان منتشر شد.
آسوشیتدپرس هم نوشت، دیپورت پزشک ایرانی ربطی به فرمان دانلد ترامپ ندارد و او به دلیل سابقه فعالیت در بسیج دانشجویی دانشگاه شریف از آمریکا دیپورت شده است. البته دهنوی در این باره گفته بود:« هرگز از مواضع اصولی، سیاسی و انقلابیام کوتاه نیامده‌ام. همکاری با جامعه دانشگاهی آمریکا آن‌هم در یک پروژه تحقیقاتی مشخص و با زمان معین ربطی به نظر من در مورد سیاست های دولت آمریکا ندارد وهدف از این کار، انتقال یک روش درمانی فناورانه به کشورم بود. این کار وظیفه هر ایرانی با هر تفکر و خط مشی است؛ اینکه لبخندی کوچک بر چهره دردمند یک بیمار سرطانی بنشانیم و کاری کنیم که چین و چروک صورتش جای خود را به طراوت و شادابی بدهد ایمان دارم که کاری شدنی است.»
200/202
