به گزارش ایسکانیوز از بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان، مسعود دیانی که در چهل و هشتمین سالمرگ جلال آلاحمد در مسجد جامع اسالم سخن میگفت، با بیان اینکه کسی که در دهه 40 و اوایل دهه 50 مسئله غربزدگی را داشته، برای ما مهم است، افزود: جلال آلاحمد بدون ترس از سیستم حاکم و سرزنش رفقایش که اتفاقاً از جمع مذهبیها و انقلابیها نبودند و روشنفکران متمایل به غرب بودند، بازگشت به دین خود را بیان کرد. او در وجهه دینی حتی دغدغه خرافات را داشت و از عالمان متحجر نترسید و با این خرافات مقابله کرد.
وی ادامه داد: جلال، دغدغه مردم را داشت و اینها برای ما ارشمند است. به همین دلیل و به این بهانهها در شهر اسالم جمع میشویم که بتوانیم یاد جلال را زنده نگه داریم.
دیانی همچنین ابراز امیدواری کرد که سنت گردهمایی اهالی فرهنگ و ادبیات در سالروز درگذشت جلال در شهر اسالم ـ شهری که جلال در آن روزهای آخر عمرش را گذراند ـ برقرار باشد و نویسندگان بتوانند در این شهر دور هم جمع شوند، مباحث را به اشتراک بگذارند و ایدههایشان را مطرح کنند.
اما غدیر خم، موضوع دیگر سخنان مسعود دیانی در این گردهمایی بود. وی در سخنرانی خود به شرح واقعه غدیر پرداخت و در این باره گفت: غدیر خم به لحاظ شأن نزول میان دو آیه قرآن قرار دارد؛ آغاز واقعه غدیر خم یکی از آیات قرآن و پایانش، با آیه دیگری همراه است. واقعه غدیر با آیه 67 سوره «مائده» شروع میشود.
سردبیر نشریه الکترونیکی الفیا اظهار داشت: مردم بعد از حج، به محل غدیر خم رسیدند و در همان زمان، پیامبر (ص) توقف کردند. در همین جا، این آیه نازل شد که: «یا ایها الرسول ابلغ ...» ای پیامبر! آنچه بر تو وحی شد را به مردم ابلاغ کن و اگر ابلاغ نکنی، همه تلاشها و مجاهدتهایی که کردی، از بین میرود. پیامبر (ص) هم در میان حجاج که همگی در غدیر خم جمع شده بودند، پیام الهی را ابلاغ کرد.
حجت الاسلام دیانی با اشاره به اینکه رسول الله (ص) با تأکید قرآن در رساندن و ابلاغ حقیقت و انجام وظیفه از هیچ کس نترسید، ادامه داد: انسان گاهی برای بیان حقیقت میترسد؛ اما خداوند توصیه میکند که پیامبر، از این نترس که به دلیل انتصاب علی (ع) برای ولایت مسلمین، مورد نکوهش کسانی واقع شوی. خداوند تو را از مردم در امان میدارد.
وی افزود: آیه دوم قرآن در خصوص غدیر خم، بعد از واقعه است. یعنی آیه سوم سوره مائده. در این آیه آمده است: امروز آنهایی که حقیقت را پنهان میکردند، ناامید شدند. از این کفار و کسانی که میخواهند روی حق را بپوشانند، نترسید و اگر میخواهید از کسی بترسید، از من که خدایتان هستم بترسید. امروز دینتان را کامل و نعمت را بر شما تمام کردم. امروز اسلام، دین شد. در روایات آمده که پیامبر (ص) بعد از نزول این آیه روی بلندی رفت و گفت: خدا را شکر که دین را کامل و نعمت را تمام کرد و از رسالت من راضی شد.
سردبیر نشریه الکترنیکی «الفیا» در ادامه این بخش از سخنانش اظهار کرد: پنجشنبه 18 ذیالحجه سال دهم هجری زمان واقعه است، مکان واقعه هم غدیر خم است؛ واقع در 4 کیلومتری جحفه که یکی از میقاتهای خمسه است و حاجیان میتوانند در آن مُحرِم شوند. غدیر خم 200 کیلومتر تا مکه فاصله دارد. اینجا قرار است پیامبر (ص) واقعه را رقم بزند. درباره جمعیت حاضر هم عددهای مختلفی نام بردهاند؛ اما بر اساس منطق و جمعیت مکه و مدینه، احتمال داده میشود که تعداد جمعیت حاضر در واقعه غدیر خم، 10 هزار نفر بوده باشد.
وی تأکید کرد: از بین این جمعیت، آنچه پیامبر (ص) به آن توجه داشت، راویانی هستند که واقعه را بیکم و کاست و بدون اختلاف در معنا و اختلاف در تک تک جملهها برای همه روایت کردند. در این جمع 110 نفر از صحابه، یعنی کسانی که مستقیماً در رکاب پیامبر (ص) بودند، حضور داشتند. راویان، واقعه غدیر را نقل و به تمام مردم و مسلمانان منتقل کردند. اولین راویان غدیر، خود امیرالمؤمنین (ع) و حضرت زهرا (س) و خلفای راشدین هستند. مهمترین راویان و کسانی که در بزنگاههای تاریخی به واقعه غدیر خم برگشتند هم راویان زن هستند؛ مانند حضرت زهرا (س) و جناب اسماء و دختران جناب حمزه و جناب ابوطالب که واقعه غدیر خم را با جزییات بسیار برای دیگران نقل کردند.
دیانی نزول آیات قرآن و راویان واقعه را نخستین اقدامات برای نقل غدیر خم عنوان کرد و ادامه داد: وظیفه سوم بر دوش شعرا بود؛ کسانی که آن واقعه را به عواطف و احساسات مخاطبان و مسلمانان گره زدند. شاعران، تمام عواطف غدیر را به گوش همه ما رساندند و غدیر را همهزمانی و همهمکانی کردند. اولین غدیریه را هم خود امیرالمؤمنین (ع) سرود. حسان ابن ثابت، دومین شخصی بود که غدیریه معروفی را سرود که خیلی اهمیت دارد. اهمیت از این حیث که در زمان انتخاب علی (ع) به عنوان خلیفه مسلمین، حسان ابن ثابت با امام بیعت نکرد و اتفاقاً مخالف سپردن خلافت به امام علی (ع) بود.
وی در پایان سخنانش برای توضیح بیشتر اهمیت کار ادبا و شاعران در تبیین موضوع غدیر خم گفت: ارزشمندترین اثری که درباره ولادت امام علی (ع) و غدیر خم آمده است، کتاب «الغدیر» علامه امینی است که نام کامل آن «الغدیر فیالکتاب و السنه و الادب» است. الغدیر در 11 جلد نوشته شده است؛ جلد اول کتاب درباره سند و مبانی روایت خطبه غدیر است، اما جالب است بدانید که جلدهای دوم تا هفتم، درباره شعرایی است که درباره غدیر شعر گفتهاند. اگر علامه امینی بلاد مختلف از قاهره و شام و شبه قاره را طی کرد تا «الغدیر» را بنویسد، برای پیدا کردن مباحث کلامی نبود؛ بلکه برای پیدا کردن غدیریهها بود. ادعای علامه امینی این بود که اگر چیزی باور یک نسل نباشد، به شعر شاعرانش منتقل نمیشود. علامه تنها در اواسط جلد هشتم و در جلد نهم راجع به مباحث کلامی صحبت کرده است.
502