از زمانی که سند برجام به امضای نهایی گروه 1+ 5 و ایران رسید، همکاری‌های اقتصادی ایران و اروپا با افزایشی چشمگیر همراه بوده و به نوعی به سمبلی برای اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک تبدیل شد.
در بین کشورهای طرف مذاکره ایران در برجام، فرانسه بیش تر از هم کیشانش از بازار ایران سود جسته و شاید بتوان گفت حتی این رغبت و یا دستپاچگی سیاست‌گذاران داخلی بوده که « پلیس بد برجام » از این شرایط سود ببرد. فرانسوی ها در قبال ایران بیشتر از آنکه از زبان شعر ،هنر و ادبیات خاصه فرانسوی ها بهره ببرند بیشتر از زبان سیاست شان کار کشیده اند. همکاری،تعامل و حتی الگوگیری ما از فرانسوی ها سابقه طولانی دارد، در این رابطه از قانون اساسی کشور باید سخن گفت تا قرارداد با شیر بی یال و کوپال فرانسوی یعنی پژو.
فرانسه علاوه بر نام بدی که بین ایرانیان برای خود طی مذاکرات برجام دست و پا کرد، سابقه کثیفی در انتقال خون های آلوده به ویروس ایدز به کشورمان داشت. در ابتدای دهه 60 فرآورده‌های خونی آلوده به ویروس اچ‌آی‌وی توسط انستیتو مریو فرانسه به ایران وارد شد و این فرآورده‌ها در ایران در اختیار ۹۷۶ نفر از بیماران مبتلا به هموفیلی قرار گرفت و آنها را به ایدز مبتلا کرد و اینگونه فرانسه در نتیجه یک همکاری به ظاهر دوستانه، علنی شدن ایدز در ایران را جشن گرفت.
برجام به نام ایران به کام پلیس بد مذاکرات
از زمان شروع همکاری با فرانسه، حدود چندین تفاهم نامه در بخش های دولتی و خصوصی با این کشور به امضا رسیده است. امضای این تفاهمنامه ها ترجمان عزم دو کشور برای از سرگیری و گسترش مبادلات است.
از امضای تفاهم نامه ها و همکاری ها در حوزه های مختلف که بگذریم، مهمترین بخش قراردادها سرمایه گذاری‌های مشترک است. ضمن این که تمام این قراردادها و برنامه ها با انتقال دانش فنی و تکنولوژی روز همراه است. بخش‌های خودرو و انرژی از مهمترین بخش‌های اقتصاد ایران به شمار می‌روند، ضمن اینکه نیاز به سرمایه گذاری فوری و انبوه نیز دارند. شرکت‌های فرانسوی در این دو بخش از قدیم حضور داشته اند؛ بنابراین طبیعی بود نخستین سرمایه گذاری‌های مهم فرانسه در ایران پس از لغو تحریم‌ها توسط خودروسازان فرانسوی و توتال صورت گیرد. اما این دو بخش مهم تنها بخش‌هایی نیستند که توجه شرکت‌های فرانسوی را جلب می‌کند. شرکت‌های فرانسوی پروژه‌های سرمایه گذاری متعددی را دنبال می‌کنند که شامل انرژی، ترابری، زیرساخت‌ها، مخابرات، بهداشت، کشاورزی، جهانگردی، خدمات و غیره می‌شود.
در زمینه انرژی نیز توافق‌های مهمی میان ایران و فرانسه به امضا رسیده و برخی از آنها اجرایی شده است. یکی از این قراردادها سرمایه‌گذاری کلان شرکت توتال است که با هدف توسعه پارس جنوبی با مشارکت شرکت‌های خصوصی ایرانی و شرکت ملی نفت ایران درحال انجام است. توتال برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی سرمایه گذاری سنگینی انجام خواهد داد. ضمن این که خرید نفت این شرکت از ایران نیز از دوران پیش از تحریم‌ها نیز بیشتر شده است. علاوه براین در بخش نفت شرکت‌های تجهیزات هم آمده‌اند.
شرکت فرانسوی نفت و گاز توتال قرارداد 4.8 میلیارد دلاری در راستا توسعه یکی از بزرگترین میدان‌های گاز طبیعی جهان با ایران امضا کرد. این اتفاق اولین سرمایه گذاری یک شرکت خارجی در زمینه انرژی در ایران پس از رفع تحریم‌ها بر اساس توافقنامه برجام محسوب می‌شود. در این میدان نفتی، شرکت پترو پارس ۱۹.۹ درصد، شرکت سی ان پی سی چین ۳۰ درصد و توتال ۵۰.۱ درصد سهم دارند.
راهبرد بازیافت و مصرف گاز فلر (FGRU) به عنوان موثرترین فناوری و روشی پیشرفته در دنیا برای جمع‌آوری گاز مشعل پالایشگاه‌ها و تاسیسات مشابه صنعتی کاربرد دارد. شرکت ملی نفت ایران به همین منظور، پس از اندازهگیری و شناخت وضع موجود و بر اساس اهداف تعریف شده مبنی بر رفع آلایندگیها و بازیافت و مصرف گازهای مشعل، برای انتخاب پیمانکار برای اجرایی کردن این راهبرد، مناقصهای با حضور شرکت‌های داخلی و خارجی فعال در پروژه‌های بازیافت گاز مشعل برگزار کرد که سرانجام کنسرسیومی متشکل از شرکت فرانسوی SOFREGAZ فرانسه و شرکت ایرانی صنعت سازه ثمین با قیمت تقریبی ۴۲ میلیون یورو برنده و برای اجرای این پروژه انتخاب شدند.
ایران در دوران پسابرجام در زمینه اکتشاف آب‌های ژرف، احیا و تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی، استفاده از تکنولوژی‌های نوین در زمینه نمک‌زدایی و... با شرکت‌های فرانسوی اعلام همکاری کرد و این در حالی است که پیش از این در زمینه مدیریت مصرف انرژی همکاری های بسیار خوبی با یکی از شرکت‌های فرانسوی داشته است. علاوه‌بر این تفاهمنامه همکاری بین آبفای استان تهران و شرکت فرانسوی "سوئز" امضا شد تا شاهد کاهش آب بدون درآمد شرکت آبفای منطقه یک به ۱۵ درصد طی یک بازه زمانی پنج‌ساله فعالیت باشیم.
قرار است که این طرح در ابعاد سه‌گانه فنی شامل طراحی و پیاده‌سازی، مالی شامل تجهیز منابع مالی فاینانس با استفاده از خطوط اعتباری کشور فرانسه و آموزش و نوآوری اجرا شود.
در حوزه خودرو به طور حتم کنسرسیوم رنو-ایدرو-نگین خودرو یکی از درخشان‌ترین پدیده‌های اخیر صنعت خودرو بوده است. سرمایه‌گذاری نقدی فرانسوی‌ها در مقابل آورده غیرنقدی طرف ایرانی یک معامله دو سر برد را نمایش می‌دهد. اما حضور رنو آن هم در چنین پروژه بزرگی آنقدرها هم تعجب‌برانگیز نیست.
رنو بیش از 10 سال پیش نیز قصد اجرای چنین پروژه‌ای را داشت. آنها از اواسط دهه 80 شمسی بازار ایران را با پروژه L90 (بعدها به تندر 90 معروف شد) باز هم در قالب یک کنسرسیوم با مشارکت ایران‌خودرو-سایپا-پارس‌خودرو، آشنا کردند. حتی در این مسیر یک شرکت مشترک با سرمایه‌گذاری خارجی به اسم رنوپارس تاسیس کردند. ال90 خودرویی بود که گفته می‌شد قرار است جای پراید را بگیرد و به‌عنوان پرفروش‌ترین خودروی اقتصادی بازار عرضه شود. ولی در ادامه به دلیل برخی کارشکنی‌ها، مهندسان فرانسوی عطای این پروژه را به لقایش بخشیدند و ترجیح دادند با ساز ایرانی‌ها برقصند. به این ترتیب ال90 تبدیل به یکی از گران‌ترین خودروهای سطح میانه بازار شد.
همچنین بعد از اجرایی شدن برجام سازمان هواپیمایی کشور تصمیم گرفت که برای نوسازی ناوگان هواپیمایی کشور قراردادهایی را با کشورهای مختلف به امضاء برساند که از جمله این قراردادها، امضای تفاهم نامه خرید 118 فروند هواپیمای مسافربری ایرباس با فرانسه بود که تا به امروز 7 فروند ایرباس وارد کشور شده و پیش‌بینی می‌شود بقیه طی سال های آینده وارد کشور شود.
درحوزه حمل و نقل جاده‌ای، ریلی و دریایی نیز با کشور فرانسه مذاکراتی انجام شده، به طوری که در خصوص لجستیک بین ایران و اروپا و آسیای میانه با یکدیگر گفتوگوی جدی صورت گرفته است. تا جاییکه ایران برای نوسازی 65 هزار کامیون کهنه و قدیمی خواستار حضور شرکت‌های فرانسوی برای مشارکت در این پروژه شد. همچنین توافقنامه ای با هدف ورود تکنولوژی و دانش صنعت ریلی و ایجاد فاینانس میلیاردی فرانسوی ها در ایران امضا شد. طبق این توافق، جدیدترین فناوری های روز به کشور وارد و در بخش نخست همکاری هم، 2 هزار دستگاه واگن مورد نیاز مترو تامین می شود.
بر اساس آمار گمرک در چهار ماهه نخست سال جاری فرانسه هشتمین کشور صادرکننده کالا به ایران بود که در این مدت بیش از 40 هزار و 858 تن کالا به ارزش 456 میلیون و47 هزار دلاراز این کشور به ایران کالا وارد شد.
این در حالی است که فرانسه در لیست کالاهای صادراتی ایران جز 15 کشور عمده در چهار ماه نخست سال جایگاهی نداشت.
گفتنی است در سال 95 نیز فرانسه از کشورهای عمده طرف معامله در واردات بود که بیش از 114 هزار تن کالا به ارزش 956 میلیون و 860 هزار دلار از این کشور کالا به ایران وارد شد.
با آمدن ترامپ و سروصدای ترومپت او در بازارهای جهانی علیه ایران، به ظاهر برخی کشورها با ساز او نمی رقصند و یکی از این کشورها همین فرانسه است که رییس جمهور جوانش علاقمند به ارتباط با ایران است و حتی طی روزهای اخیر مقامات ارشد این کشور گفته اند: « فارغ از دیدگاه آمریکایی ها، فرانسه از برجام حمایت می کند.»
پیش تر با شمع روشن کردن عده ای از مردم کشورمان در مقابل سفارت فرانسه و ابراز همدردی آن ها به بخاطر حملات تروریستی پاریس، فرانسوی ها نیز در اقدامی متقابل برای احترام به حان‌باختگان حاثه تروریستی تهران، چراغ های برج ایفل را خاموش کردند. باید صبر کرد و نتیجه تعاملات، رفت و برگشتها و دست دادن های سیاسی مقامات ارشد دو کشور را دید و رفتارهای دیپلماتیک و اقتصادی آن ها را با رفتارهای مردم دو کشور در قبال هم مقایسه کرد.
گروه اقتصادی ایسکانیوز
400
