ابراهیم حاتمی‌کیا رقابت را به محمدحسین مهدویان باخت

از میان پنج فیلم انتخاب شده در نظر سنجی خبرگزاری ایسکانیوز برای انتخاب برترین فیلم دفاع مقدسی دهه نود فیلم محمدحسین مهدویان بالاتر از آثار ابراهیم حاتمی‌کیا، نرگس آبیار، محمدعلی باشه‌آهنگر و منیر قیدی ایستاد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز، در دهه 90 سینمای دفاع مقدس در کمیت با افت رو به رو شد و سینماگران از تولید آثار در حوزه جنگ فاصله گرفتند با این حال آثار سینمایی که در نیمه اول دهه نود ساخته شده است نشان دهنده ورود نسل جدید فیلمسازان به این عرصه است، فیلمسازان جوانی که با ورود خود نگاهی تازه را هم به سینما دفاع مقدس وارد کردند.

بیشترین اتفاقی که در این حوزه در دهه نود تا کنون افتاده است بازگشت این سینما به فیلم های دهه شصت و هفتاد است و به جای نگاه کمدی و یا پرداختن به سینمای پس از جنگ به وقایع و قهرمانان دفاع مقدس با نگاهی نو پرداخته می شود.

فیلم هایی چون «ملکه»، «ایستاده در غبار»، «چ»، «شیار 143» و «ویلایی ها» از آثار برتر این نوع فیلمسازی در نیمه اول دهه نود هستند.

بیشتر این فیلم ها توسط سینماگران جوانی ساخته شده اند که فعالیت خود را از دهه نود آغاز کرده اند و شاید حتی آثار و تبعات دوران جنگ را به درستی درک نکرده باشند اما این فیلمسازان با نگاهی قهرمان پرور و مستندگونه دفاع مقدس را دستمایه آثار خود قرار داده اند.

ایسکانیوز برای شناخت بهترین فیلم دفاع مقدسی در نیمه ابتدایی دهه نود نظرسنجی را برگزار کرده است که 5 فیلم مهمی را که مورد توجه منتقدان و مردم قرار گرفته اند در این نظر سنجی مورد ارزیابی مردم قرار داده است.

در این نظر سنجی فیلم «ایستاده در غبار» اولین ساخته محمدحسین مهدویان با 32% آرا بیشترین رای را به دست آورده است. این فیلم در سی و چهارمین دوره جشنواره فجر عنوان بهترین فیلم را از آن خود کرد.

«ایستاده در غبار» نگاهی مستندگونه به زندگی احمد متوسلیان در دوران دفاع مقدس دارد و ابعاد مختلف زندگی این قهرمان دوران جنگ را مورد بررسی قرار می دهد.

فیلم «چ» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا نیز در نظر سنجی 27% آرا را به دست آورده است و پس از «ایستاده در غبار» در رده دوم قرار دارد. «چ» روایت 48ساعت از زندگی دکتر مصطفی چمران در قائله محاصره شهر پاوه توسط نیروهای ضدانقلاب است.

این فیلم با اینکه در جشنواره سی و دوم فیلم فجر مورد توجه قرار نگرفت اما به دلیل پرداختن به یکی از قهرمانان جنگ و نگاه مستند به زندگی شهید مصطفی چمران از اهمیت ویژه ای برخوردار ست.

در نظر سنجی ایسکانیوز پس از «چ»، فیلم «شیار 143» ساخته نرگس آبیار قرار دارد که 25% آرا و با فاصله نزدیک از فیلم «چ» در رده سوم قرار گرفت. این فیلم بر اساس قهرمان سازی از مادران پشت جبهه می پردازد، مادرانی که در انتظار فرزندان اسیر خود سال ها منتظرند.

«شیار 143» هم بر اساس واقعیت ساخته شده است و نرگس آبیار زندگی زنی کرمانی را سوژه فیلم خود قرار داده است. این فیلم در زمان اکران بسیار مورد توجه قرار گرفت و پس از ۹ هفته اکران در ۳۵ سینمای ایران، فروش ۴ میلیارد و ۵۱۸ میلیون تومانی را تجربه کرده‌است.

«ملکه» و «ویلایی ها» هم دو فیلمی هستند که 8% آرا مردمی را در نظر سنجی به دست آورده اند.

«ملکه» ساخته محمد علی باشه آهنگر با دریافت ۱۱ تندیس از شانزدهمین جشن خانهٔ سینما در سال ۱۳۹۳ خبرساز شد. این فیلم روایت داستان دیده‌بانی به نام سیاوش (با بازی میلاد کی‌مرام) می‌پردازد که به دنبال فرصتی است تا توانایی‌های خود را نشان دهد. او یک برج پالایشگاه (پالایشگاه آبادان) را برای دیده‌بانی انتخاب می‌کند که بر حیاتی‌ترین مختصات و جایگاه‌های دشمن احاطه دارد. داشتن چنین دیدگاهی یک فرصت طلایی برای جبهه خودی به وجود می‌آورد، اما با اولین تلفاتی که از دشمن می‌گیرد و ورود شخصیت خیالی داستان (با بازی مصطفی زمانی)که جمشید نام دارد، تردیدها آغاز می‌شود. به یکباره این قدرت مطلق برای کشتن انسان‌ها برای سیاوش ترسناک می‌شود.

«ویلایی ها» هم از آثار سینمایی دفاع مقدس است که سال 95 ساخته شده است. این فیلم به کارگردانی منیر قیدی، نویسندگی منیر قیدی و ارسلان امیری و تهیه‌کنندگی سعید ملکان است که در واپسین روزهای اردیبهشت ۱۳۹۵ با حضور طناز طباطبایی در اندیمشک کلید خورد.

این فیلم برای نخستین بار در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. ویلایی‌ها قصه خانواده‌های فرماندهان سپاه و ارتش در سال ۱۳۶۵ است.

عزیز زن ۵۰ ساله‌ای است که همراه نوه‌هایش وارد مجموعه ویلاها می‌شود. الیاس نیز راننده بسیجی است که هر وقت وارد مجموعه می‌شود همه نگران این می‌شوند که شاید خبر شهادت یکی از فرماندهان را بدهد. پس از مدتی سیما که عروس عزیز است از تهران می‌آید تا بچه‌های خود را به خارج از کشور ببرد.

«ویلایی ها» نخستین فیلم منیر قیدی است که به عنوان استعداد درخشان بهترین فیلم اولی در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر شناخته شد.

**بررسی ایسکانیوز از سینمای جنگ و دفاع مقدس در سه دهه

با یک بررسی ساده می توان دریافت که آثار دفاع مقدس در حوزه سینما از دهه هشتاد، به تدریج اتفاقات جبهه را رها کرده و به تبعات پس از دفاع مقدس می پرازد. در این سال ها نگاه کمدی به سینمای جنگ که با فیلم «لیلی با من است» از دهه هفتاد وارد شده بود بیشتر مورد توجه قرار می گیرد.

«لیلی با من است» با نوع نگاه متفاوت خود به سینمای جنگ به الگویی برای آثار سینمایی دفاع مقدس در آینده تبدیل شد تا فیلم هایی چون سه گانه «اخراجی ها» در دهه هشتاد و «ضد گلوله» در ابتدای دهه نود نوعی برداشت از «لیلی با من است» محسوب شوند. این آثار تلاش کرده اند از دریچه طنز و کمدی شخصیت‌های و سربازان حاضر در جنگ را به تصویر کشند.

به نوعی می توان گفت که سینمای دفاع مقدس در اواخر دهه هشتاد با سه‌گانه‌ «اخراجی‌ها» جان تاره ای پیدا کرد و پرفروش‌ترین فیلم‌ سینمای دفاع مقدس لقب گرفت. این فیلم نگاهی کمدی به آثار سینمایی جنگ دارد. این سه گانه در سینمای ایران که با الگوی «لیلی با من است» ساخته شده است توانست رکورد فروش را در سینما ایران جا به جا کند.

با وجود این رکورد شکنی های سه گانه «اخراجی ها» اما سینمای دفاع مقدس از اهداف خود در سال های دهه هشتاد فاصله گرفت، اگر در دهه هفتاد با «آژانس شیشه ای» بسیاری با زندگی جانبازان در سال های پس از جنگ همزاد پنداری کردند در دهه هشتاد سینمای دفاع مقدس در پی جذب مخاطب بود و با ساخت فیلم های کمدی می خواست مردم را به سینماها بکشاند.

از دیگر فیلم های این دهه، «دوئل» است. این فیلم به کارگردانی احمدرضا درویش بیشتر از آنکه فیلم خوبی در عرصه سینمای دفاع مقدس باشد، فیلمی پرحاشیه‌ بود.

«مزرعه پدری» ساخته رسول ملاقلی‌پور نیز بیشتر بر شخصیت‌های داستان تاکید دارد و محوریت آن بر یک رابطه عاطفی و عاشقانه میان یک زوج است.

«طبل بزرگ زیر پای چپ »به کارگردانی کاظم معصومی دیگر فیلم جنگی دهه ۸۰ است. این فیلم که سال ۱۳۸۳ ساخته شد، نگاه معمول فیلم‌های ایرانی جنگ ایران و عراق درباره جنگ را به چالش می‌کشد.

«به نام پدر» ساخته براهیم حاتمی‌کیا در سال ۱۳۸۴ است. این فیلم علاوه بر سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بیشترین تعداد سیمرغ بلورین را از آن خود کرد. «به نام پدر» با بازی پرویز پرستویی همانند فیلم‌های قبلی حاتمی‌کیا در ژانر دفاع مقدس بود، اما از نظر منتقدان به پای فیلم‌های قبلی این کارگردان در حوزه جنگ نمی‌رسید.

با نگاهی به سینمای دفاع مقدس در سال های ابتدایی دهه نود این نتیجه حاصل می شود که فیلم های این نوع سینما به قهرمان های جنگ پرداخته اند و بیشتر آثار این دوره با نوآوری در روایت و پرداختن به زندگی قهرمانان جنگ دوباره توانستند مخاطبان را به سینمای دفاع مقدس امیدوار کرده و به سالن های سینما بکشانند.

ضمن اینکه پرداختن به زندگی زنان هم در دوران جنگ بیشتر مورد توجه قرار گرفته و نقش مهم این قهرمانان پشت جبهه ها نادیده گرفته نشده است.

501

کد خبر: 839542

وب گردی

وب گردی