نیاز  معلولان به سرپناه مناسب  و انعطاف پذیر

اولین نیاز افراد ناتوان یا کم توان ذهنی برای مشارکت در جامعه، به عنوان شهروندانی با حقوق مساوی، خانه های متناسب برای آنها است. آمارها نشان می دهد 11 هزار خانواده دو معلولی درکشور زندگی می کنند که طی سال های گذشته برای رفع مشکلات آنها گام هایی برداشته شده است اما مساله مهم برای این گروه خاص از جامعه شاید تامین مسکن آنها باشد. مسکنی که فارغ از استاندارد سازی باید از کیفیت مطلوبی هم بر خوردار باشد.

"تفاهم نامه سال 1394 میان بنیاد مستضعفان و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی منعقد شد که بر اساس آن 11 هزار خانواده دو معلولی ایرانی را خانه دار خواهد کرد. "

برای تامین و رفع نیاز این گروه بنیاد مستعضعفان انقلاب اسلامی پا به میدان گذاشت و با تشکیل کار گروهی متشکل از انجمن خیرین مسکن ساز ، سازمان زمین و مسکن شهر های جدید و سازمان بهزیستی کمر همت بست تا مشکلات سکونت این بخش خاص از جامعه را مرتفع کند. در همین راستا نباید از نظر دور داشت که حضور نهاد های مانند بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی که رسالت اصلی آنها محرومیت زدایی نیست در چنین پروژه های کلانی در سطح ملی نشان از عزم و اراده آنها برای ایفای مسئولیت اجتماعی شان در کنار سازمان های مردم نهاد است.

سازمان های مردم نهاد مانند انجمن خیرین مسکن ساز با پشتوانه نهاد های مانند بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی قادر خواهند بود فعالانه برای پیشبرد اهداف از پیش تعیین شده خود اقدام کنند. در این بین اما واکنش برخی وزارت خانه ها مانند وزارت کار ، رفاه و امور اجتماعی از چنین پروژه های بیش از پیش جالب به نظر می رسد زیرا در تقسیم کارهای ملی این وزارت خانه ها باید متولیان اصلی رسیدگی به امور مردم باشند که ساخت مسکن های استاندارد برای معلولان قطعا فارغ از برجام و ورود سرمایه های خارجی است که دولتی ها بعضا عدم توجه به چنین چالش های اجتماعی را به مسائل پیچیده بین المللی منوط می کنند.
همانطور که اشاره شد به طور دقیق و بر اساس آنچه سازمان بهزیستی منعکس کرده است 11هزار و 342 خانوار ایرانی تحت پوشش بهزیستی فاقد مسکن مناسب و البته دارای دو عضو معلول هستند که باید چاره ای برای حل مشکلات و معیشت این خانوار ها می شد. علی رغم آنکه انتظار می رفت دولتی ها پا به عرصه خدمت بگذارند اما باز هم سازمان های مردم نهاد با حضور نهادی چون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و بنیاد مستضعفان پیشگام این اقدام شدند.


به موجب این همکاری عملا ساخت مسکن برای خانوار های فوق آغاز شده و آنطور که آمارهای رسمی نشان می دهد بخشی از این ساختمان ها به صاحبان آنها تحویل داده شده اند. در ساخت این مسکن ها استاندارد های جهانی زندگی معلولان رعایت شده است و می توان گفت بنیاد مستضفعان انقلاب اسلامی با ساخت مسکن های " انعطاف پذیر " گام تازه ای برای رفع و محرومیت زدایی از زندگی بخش آسیب پذیر جامعه ایرانی برداشته است که همانطور که پیش از این نیز اشاره شد این تحقق این هدف با حضور سازمان های مردم نهاد هموار تر و البته روند اجرایی آن با اسلوب خاصی پیش رفت.

این اسلوب پاسخگوی حداقل نیازهای افراد معلول است و امکان حضور آنها را در فضاهای خانه مهیا کرده و استقلال فیزیکی آنها را افزایش می دهد. با توجه به نوع محدودیت های جسمی و حرکتی موقت که برای افراد خانواده اتفاق می افتد و میزان توانایی های آنها، با اعمال تغییرات مختصر در بعضی از فضاهای خانه که از قبل در نظر گرفته شده و یا حتی بدون هیچگونه دخالت، آزاد می توانند داخل خانه خود در بازه زمانی محدود، دوره ناتوانی خود راطی کرده و از صرف هزینه های اضافی برای تبدیل یک خانة معمولی به خانه های متناسب معلولان، تنها برای یک دورهزمانی خاص، و در شرایط بحرانی تعویض خانه مسکونی جلوگیری کنند.

در همین حال افزایش سن و فرارسیدن دوران کهولت به مرور زمان نشانه هایی از ناتوانایی های جسمی و حرکتی در افراد مشاهده می شود. در صورت محدود بودن حوزه ناتوانایی های آنها، افراد کهنسال بدون وجود مشکلی به راحتی می توانند درخانه فعلی خود ساکن باشند، ولی در صورت افزایش این ناتوانایی ها، با توجه به گنجانده شدن پتانسیل های لازم برای پاسخگویی به ناتوانایی های گسترده تر در داخل یک خانه انعطاف پذیر، به سهولت می توان با ایجاد کمی تغییرات و باکمترین هزینه، آن را منطبق با نیازهای افراد مسن کرده و ازجابجایی آنها از منزل مسکونی شان جلوگیری کرد.

با توجه به توضیحات فوق و با نگاهی اجمالی به آنچه در سال 1394 رخ داد می توان امیدوار بود این الگوی موفق به یک محور برای پروژه های محرومیت زدایی در سطح کشور مبدل شود. در روزهای نخست این تفاهم نامه که از عمر آن اکنون 2 سال می گذرد 551 متقاضی ثبت شده بود اما اکنون 11 هزار متقاضی در انتظار دریافت مسکن های " انعطاف پذیر " هستند که 50 درصد از این پشتوانه مالی این پروژه ملی را بنیاد مستضفعان بر عهده دارد. شناسایی آسیب های این چنین در سطح جامعه ایرانی توسط سازمان بهزیستی کشور و استفاده از مدل مسکن سازی برای خانوار های دو معلولیتی می تواند گام بلندی را در راستای اهداف برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران ، کیفیت و سلامت جامعه ایرانی بردارد.

* روزنامه نگار

700

کد خبر: 840730

وب گردی

وب گردی